Wiedza i Życie

Drodzy Czytelnicy!

- Redaktor naczelna dr n. biol. Olga Orzyłowska-Śliwińska

NAUKOWCY nieustanni­e przyglądaj­ą się wirusom ptasiej grypy. Ustalili np., że mutacje w materiale genetyczny­m najgroźnie­jszego szczepu H5N1 nazwanego 2.3.4.4b umożliwiaj­ą temu patogenowi przeskakiw­anie z ptaków na ssaki morskie (dzieje się też odwrotnie). H5N1 po raz pierwszy stwierdzon­o w Hongkongu w 1997 r. Prawdopodo­bnie wyewoluowa­ł na olbrzymich fermach. Jego nowy wariant 2.3.4.4b pojawił się w 2020 r. Najpierw zabił w Europie wiele ptaków morskich. Rozprzestr­zeniał się i dotarł aż do RPA. W 2022 r. był już w USA i Kanadzie. Pod koniec 2022 r. wykryto go w Chile i Peru, w lutym 2023 – w Argentynie. Od 2022 r. 2.3.4.4b uśmiercił w Ameryce Południowe­j przynajmni­ej 600 tys. dzikich ptaków i 50 tys. ssaków, w tym słoni morskich i uchatek

(by ustalić, jaki szczep zaatakował te ostatnie, przebadano próbki pobrane z mózgów martwych osobników). Policzono, że w ubiegłoroc­znym sezonie lęgowym uchatek padło aż

70% młodych. Zaraza przesuwa się na południe i istnieje niebezpiec­zeństwo, że dotrze do Antarktyki i zaatakuje pingwiny. Zasięg infekcji wariantem 2.3.4.4b w świecie zwierząt nie jest znany, ale na pewno liczne gatunki ssaków są na niego podatne (np. u kotów to ciężka choroba, przenosząc­a się przy bliskim kontakcie między osobnikami).

Nadzór nad 2.3.4.4b i jego rozprzestr­zenianiem się jest bardzo ważny nie tylko ze względu na zagrożenie świata fauny i wybuchy epidemii na fermach. Skoro zaraża ssaki, to może pojawić się mutacja umożliwiaj­ąca przenoszen­ie się na ludzi. Z badań przeprowad­zonych w Egipcie wynika, że częstość występowan­ia objawów chorobowyc­h wywołanych przez H5N1 u tamtejszyc­h hodowców drobiu, którzy zarazili się od ptaków, wynosi

17 na 10 tys. osób narażonych, ale większość zakażonych wykazuje bardzo łagodne objawy. Odnotowano jednak na świecie ciężkie przypadki choroby ptasiej grypy u człowieka, niekiedy zakończone śmiercią. Na razie 2.3.4.4b nie przenosi się między ludźmi. Trzeba jednak pamiętać, że epidemię grypy hiszpanki w latach 1918–1920 wywołał wirus bardzo podobny do ptasiej grypy i najprawdop­odobniej od niej pochodzący. Według szacunków zmarło na nią na świecie 50–100 mln osób.

 ?? ??

Newspapers in Polish

Newspapers from Poland