WULKAN TOBA NAS OSZCZĘDZIŁ
Gigantyczna erupcja wulkanu Toba przed 74 tys. lat nie wywołała na Ziemi „wulkanicznej zimy”.
Toba znajduje się na indonezyjskiej wyspie Sumatrze, choć w zasadzie należałoby użyć czasu przeszłego, ponieważ po wybuchu w miejscu wulkanu pozostała olbrzymia wyrwa w skorupie ziemskiej o długości ok. 100 km i szerokości ponad
35 km. To obniżenie zwane kalderą jest dziś wypełnione przez jezioro o głębokości setek metrów. Gdzie się podziała materia z kaldery? Została wyrzucona do atmosfery, a następnie rozniesiona przez wiatry na cztery strony świata. Cięższe drobiny dość szybko opadły na lądy i zasypały je w promieniu wielu tysięcy kilometrów warstewką pyłu o grubości od kilku do kilkunastu centymetrów. Najlżejsze cząstki, które poszybowały aż do stratosfery, rozprzestrzeniły się wokół całego globu i utworzyły zasłonę zatrzymującą część światła słonecznego.
Wcześniejsze symulacje komputerowe sugerowały, że zasłona ta, a także wyrzucone przez Tobę związki siarki, mogły obniżyć średnią temperaturę na Ziemi nawet o 3–4°C i taki stan „wulkanicznej zimy”, jak go nazywają badacze, utrzymał się przez 5–10 lat. Sformułowana na tej podstawie, a także w oparciu o analizy genetyczne hipoteza „wąskiego gardła” mówi, że Toba sprowadziła na Ziemię katastrofę przyrodniczą, która zredukowała liczbę mieszkańców globu do niewielkiej grupy. Wszyscy współcześni ludzie są potomkami tej garstki ocalałych.
Tej wizji Toby, dokonującej rzezi naszych przodków, nie potwierdzają jednak najnowsze badania klimatologów z NASA i Columbia University, opublikowane w lutym w „Journal of Climate”. Według nich erupcja, choć faktycznie gigantyczna, obniżyła temperaturę na Ziemi prawdopodobnie nie więcej niż o 1,5°C.
Tak wskazują symulacje komputerowe rozmiarów drobin siarkowych, które po wybuchu utworzyły się i zawisły w atmosferze. Im takie cząstki są drobniejsze, tym silniej obniżają temperaturę. Autorzy publikacji doszli do wniosku, że tak spektakularne katastrofy naturalne jak eksplozja Toby mimo potężnej mocy destrukcyjnej mają niewielki wpływ na klimat globu.