Inżynierowie materiałowi z jaskiń
Nasi paleolityczni przodkowie badali jakość surowca skalnego, zanim wykonali z niego narzędzia.
Najstarsze narzędzia kamienne liczą ponad 2 mln lat. Z żadnego innego surowca nie korzystaliśmy tak długo jak z materiału skalnego. A przecież różnił się on wieloma cechami, m.in. twardością, strukturą wewnętrzną i łupliwością. Z czasem nasi przodkowie nauczyli się obrabiać na własne potrzeby kamienie różnego rodzaju. Jedne nadawały się lepiej do zabijania zwierząt, inne do cięcia skór i mięsa, kolejne do wykopywania korzeni i bulw, a jeszcze inne do rozłupywania twardych skorupek orzechów.
Archeolog Patrick Schmidt z Universität Tübingen na łamach „PNAS” przedstawia dowody, że 60–65 tys. lat temu mieszkańcy jaskiń na południu Afryki byli niezłymi geologami i zarazem inżynierami materiałowymi. Badania prowadził w płytkiej jaskini Diepkloof zlokalizowanej ok. 150 km na północ od Kapsztadu i w odległości 15 km od Oceanu Atlantyckiego. Celem było sprawdzenie, ile siły i sprytu musieli wykazać twórcy znalezionych tam narzędzi. Naukowiec najpierw przeczesał okolicę w poszukiwaniu źródeł surowców, a następnie wraz z geologami przeprowadził analizę właściwości mechanicznych zebranych kamieni. Potem sam zabrał się do produkcji narzędzi, próbując do każdego rodzaju dobrać właściwą skałę, co odbywało się metodą prób i błędów. Na koniec porównał efekty swojej pracy z artefaktami znalezionymi w jaskini. „Paleolityczni producenci narzędzi tak dobierali surowiec, aby stanowił optymalną kombinację cech potrzebnych do wytworzenia narzędzia o najwyższej jakości. To była prawdziwie inżynieryjna wiedza” – mówi Schmidt.