Najviši kameni most

VALJA PRERAST

U blizini Majdanpeka (u pravcu ka Boru) nalazi se kameni most Valja Prerast, ističe za „Alo!“turistički vodič Nikola Urzekić. Taj impozantan primer prirodnog građevinarstva od 1959. godine je pod zaštitom države, a prema podacima Zavoda za zaštitu prirode, ujedno je i najviši u zemlji. - Most je nastao pre stotinak miliona godina, poniranjem rečice Valja Prerast. Vremenom, kanal je strpljivo gradila istoimena reka, koja danas protiče ispod njega, tako što ga je produbljivala erozijom u pećinski kanal, da bi ga na kraju proširila. Raspon Prerasta iznosi 150 metara, a širina otvora pri dnu u visini rečnog korita 9,7 metara - kaže Urzekić i dodaje da zaštićeni prostor obuhvata i reku, kao i da se do nje stiže pešačkom stazom dugom 1.300 metara.

Za ovaj jednolučni most, bez stubova i podupirača, posetioci s razlogom kažu da ih podseća na portal koji vodi u drugu dimenziju, naročito u večernjim časovima, kada kroz njega prodire sunčeva svetlost.

Nije ni čudo što se sa tim mestom povezuju mnoga magijska verovanja i obredi, ističe sagovornik „Alo!“. Prema narodnim verovanjima Vlaha, prostor ispred vrata je mesto gde borave duše predaka, te se upravo tu vrše obredi.

Postoji i verovanje da ovim prostorom vlada Lenkica. Ona je, prema vlaškoj mitologiji, demon i sa njom vračevi sklapaju dogovore jednom godišnje. Ukoliko Lenkica dozvoli da se voda iz reke uzme, ona poprima magijsku moć i najčešće se koristi u lečenju.

Za Prerast se vezuje i legenda o zakopanom blagu, što je privuklo mnoge avanturiste.