POKLON NEPTUNA BOGA MORA

Duždeva palata je palata u gotsko-venecijanskom stilu u Veneciji. Palata se nalazi tik uz Crkvu Svetog Marka na glavnom trgu grada, Trgu Svetog Marka. Ova palata je predstavljala centar moći nekada uticajne Mletačke republike u kojoj je živeo izabrani dužd. U njoj su bile najveće institucije u Republici: Veliko veće i Veće umoljenih Mletačke republike.

Posle Crkve Svetog Marka, najpoznatija građevina Venecije je, svakako, Duždeva palata koja je vekovima bila središte venecijanskih poglavara. Takođe, ona je povezana sa Crkvom Sv. Marka, gde je crkva služila i kao duždeva kapela, a u njoj su se i krunisali kraljevi, održavali se pogrebi i procesije. Palata ima tri krila, a sa četvrte je Crkva Svetog Marka. Istočna strana je neposredno uz morsku obalu. Palata je građena i pregrađivana tokom 14. i 15. veka, raskošna je i ogromna. Građena je u gotsko-venecijanskom stilu, a istočna strana u renesansnom stilu. Na građevini se susreću laki stubovi sa masivnim zidovima, uski i šiljasti gotski prozori, raskošni sa puno svetla, mnogobrojnim nišama i na svakoj strani su balkoni. U nekim nišama su statue svetaca, skulpture. Vrlo je teško reći ime arhitekte jer su na palati radili građevinari često prepravljajući i rušeći što je ranije podignuta. Različite političke prilike u Firenci i Veneciji uticale su na izgled gradskih palata. Firentinska palata je čvrsta i neprobojna, a venecijanska prozračna i otvorena, puna prozora i arkada, koja nimalo ne podseća na odbrambenu.

IZGRADNJA

Venecijanski arhitekti od gotičkih i islamskih uzora preuzeli su otmeni način prikaza bogatstva i bezbednosti grada. Godine 1340. grad je odlučio da proširi Duždevu palatu kada se ukazala potreba za većim prostorom Velikog veća. Radovi su obavljani sve do početka 15. veka. Duždeva palata je pri dnu otvorena, tako što težina gornjih delova počiva na dva sprata oštrih arkada. Donje arkade zatvaraju natkriveni prolaz oko građevine, a gornje lođe. Bogati venci i četvorolisti arkada daju građevini dekorativan izgled koji je još više istaknut gornjim arkadama. Zidovi zgrade ukrašeni su kamenom oplatom u tzv. dijamantskom poretku što ih čini vizuelno lakšim i raskošnijim. Glavni ulaz do Crkve Svetog Marka poznat je pod imenom Kapija papira (Porta della carta). Tu su pisari nudili svoje pravne savete ljudima koji su dolazili u palatu. Sa vodene strane, nedaleko od stanice vaporeta je kapija ital. Rive, odnosno ona sa vodene strane. Krila zgrade zatvaraju dvorište gde se nalaze dva bronzana bunara. Na severnoj strani je sat u baroknom stilu. Ulazi se preko bogato ukrašenog Stepeništa džinova gde se nalaze velike sta

tue Marsa i Neptuna (boga rata i boga mora). Statue su delo poznatog italijanskog vajara i arhitekte Jakopa Sansovina.

UNUTRAŠNJOST

Takozvanim Stepeništem džinova penje se na galeriju prvog sprata, a odatle zlatnim stepeništem ulazi se u odaje palate. Duždeva palata danas predstavlja muzej, galeriju i bogate kolekcije, što samo govori o burnoj istoriji Venecije. Dvorane, radne sobe, hodnici i stepeništa ukrašeni su mnogim platnima i fresko slikama. Najčešće srećemo Tintoreta, Veroneza, Ticijana, Basana i Tjepola. Slike su iz antičke i hrišćanske mitologije, a mnoge prikazuju scene iz prošlosti Mletaka. Neke od dvorana su služile za dnevni boravak dužda, rad pojedinih državnih institucija, državnih veća. U palati se nalazi i muzej starog oružja gde je većina eksponata stradala i raznesena za vreme revolucionarnih dana 1797. godine.

Preko zlatnih stepenica dolazi se u dvoranu za primanje sa nizom slika Tintoreta, Veroneza i drugih. Iz dvorane za primanje se ide u dvoranu sa četvora vrata nazvanu po raskošno ukrašenim vratima. To je kao neka vrsta foajea za druge dvorane. Tu se nalazi slika Tjepola „Neptun pruža Veneciji poklon mora“.

U Sali kolegijuma održavali su se sastanci i savetovanja najviših državnih tela, kao i manja primanja kod dužda. Vrata u ovoj dvorani izrađena su od kedrovine sa planine Libanon. Dvorana je oslikana delima Veroneza i Tintoreta.

Sala inkvizitora ima dvoja vrata ( jedna tajna, maskirana ormanom) koja su vodila u zloglasne zatvore Venecije. Inkvizitori su predstavljali tajnu policiju u srednjem veku. Od 16. veka imali su velika ovlašćenja, tako da su bili simbol straha i tiranije u Veneciji. Tokom pobune 1797. je čak čitav nameštaj bio uništen zbog omražene inkvizicije i njihovog delovanja.

Sala Velikog veća je ogromna dvorana, 55 x 25 metara. Tu su se sastajali svi predstavnici patricijata starijih od 25 godina. Veliko veće je imalo zadatak da donosi zakone i bira sve visoke državne funkcionere. Zbog veličine je jedna od najvećih dvorana u Evropi. Sednicama je prisustvovalo 1.200 do 2.000 patricija. U dvorani su bile dugačke klupe dvostrukog sedišta normalno postavljene na predsedavajuće Velikog veća. Prostor se koristio i za prijeme političara i potpisivanje različitih važnih akata. Tu se nalazio i vrlo skupocen nameštaj, koji je uništen prilikom propasti Republike.