Haris Pašović UMETNOST JE MOJ IDENTITET, DOM I SLOBODA

Smeštajući predstavu u današnji kontekst pitao sam se ko je posluga danas u EU. To su desetine hiljada mladih ljudi najčešće iz Srbije, Bosne, Makedonije, koji često neprijavljeni rade teške fizičke poslove, koji su morali otići trbuhom za kruhom - kaže čuveni sarajevski reditelj evropske reputacije Haris Pašović.

Au njegovoj režiji ovdašnja publika će imati priliku da gleda predstavu „Gospođica Julija“A. Strindberga čija je premijera 29. oktobra u Madlenijanumu.

„Dozivanje ptica“, „Buđenje proleća“(JDP), „Kralj Ibi“(NP Subotica)... samo su neki od naslova kojima je davnih dana osvojio i publiku i kritiku, između ostalog, rediteljskim rukopisom dajući nove dimenzije teatarskom izrazu, (ne)poznatim komadima, pozorišnom čitanju...

I ovoga puta posegnuo je za iskorakom izmeštajući slavno Strindbergovo delo iz 1888. - čija se radnja odvija u jednoj ivanjskoj noći kada grofovska kći inicira muško žensku igru zavođenja sa mladim, naočitim slugom, što se, od klasnog i posihološkog pitanja do (auto)destruktivnosti, ispostavlja kao mnogo više od igre - u naše vreme, na ove prostore, proširujući i galeriju likova.

Na početku razgovora, između ostalog, pominjemo da tridesetak godina nije režirao u Beogradu...

S kojim motivom ste odabrali da sada radite baš čuveni Strindbergov komad „Gospođica Julija“?

- Ja sam proteklih godina često dolazio u Beograd, i profesionalno i privatno. Nekoliko mojih predstava koje sam režirao u Sarajevu i Novom Sadu su gostovale u Jugoslovenskom dramskom.

Poziv iz Madlenianuma da režiram me je obradovao jer je Madlenianum veliki umjetnički projekat, jedinstven na Balkanu. Madlena Zapter je predložila Strindberga, ja sam predložio „Gospođicu Juliju“, Ana Zdravković Radivojević, direktorica Drame, je sve to uvezala na najboilji mogući način. „Gospođica Julija“je nevjerovatno aktuelna danas. Strindberg piše psihoanalitički komad prije nego što je

Frojd formulisao psihoanalizu. Strindbergov umjetnički genij ispituje nesvjesno svojih likova; njihovu seksualnost, destrukciju, sklonost ka samoranjavanju.

Adaptirali ste ga, smestili radnju u današnju Sloveniju, uveli hor i dodatne likove koji su ljudi iz regiona na radu u Sloveniji, što je i sluga sa kojim naslovna junakinja, u vašoj postavci ćerka bogatog slovenačkog tajkuna, u jednoj ivanjskoj noći ulazi u ljubavno-strasnu igru (na život i smrt)... Nije li to dramski klasik u formi našeg, ovdašnjeg ogledala? Šta smo zapravo uradili od sopstvenih života?

trbuhom za kruhom, zaboraviti svoje školske i fakultetske diplome, i svoje snove. Ima jedna scena u predstavi, u kojoj Strahinja Blažić koji igra slugu Žana, tako potresno govori o tome, da čovjeka obuzme jeza. Lijepo ste rekli – to je dramski klasik u formi ovdašnjeg ogledala! Pri tome nema nikakvog „soljenja pameti“ovom predstavom. To je prije svega priča, tragedija u kojoj se prepliću ljubav, seks, novac i moć.

Riječ multikulturalnost nije postojala u našim jezicima. Kultura je po definiciji multikulturna

Komad na izvestan način otvara i pitanje statusa i položaja žene?

- Prije 1945. žene na Balkanu su bile zakonski skoro u statusu robova. Socijalizam je donio emancipaciju, od opismenjavanja i obrazovanja, do izjednačavanja plata sa muškarcima, mogućnost za