Nader aan die NES se RAND
Jou kind gaan volgende jaar graad 1 toe. Hy kan al tot 20 tel, maar kan hy ’n toebroodjie maak? Gee sy praktiese lewensvaardighede oefening en sy selfvertroue sal ’n hupstoot kry.
Lewensvaardighede word soms afgeskeep wanneer ’n kind vir die “groot skool” voorberei word. As ons praat van lewensvaardighede, bedoel ons ’n wye verskeidenheid vermoëns: basiese veiligheids- en gesondheidskennis, sosiale en emosionele vaardighede, en ook liggaamlike vaardighede. Al dié dinge kan dit vir jou kind makliker maak om tussen sy maats aan te pas en by Juffrou gewild te wees. Mense hou immers van ’n goedgemanierde kind wat sy emo- sies kan beheer en in ’n gestruktureerde omgewing kan inpas.
Lewensvaardighede behels onder meer dat jou spruit al weet wat goeie persoonlike higiëne is: Hy borsel sy tande, bad, was hande voor ete – en verstaan waarom al dié dinge belangrik is.
Hy weet ook wanneer iemand hom op ’n regte of verkeerde manier aanraak en hoe hy daarop moet reageer. Hy kan ’n straat veilig oorsteek en weet wat om te doen as hy in ’n gevaarsituasie beland.
Dis ook belangrik dat hy weet wie en wat hy is en waar hy in die groter samelewing inpas.
Graad 1 sal ook vir hom baie makliker wees as hy sosiale vaardighede ken soos om beurte te maak en self konflik op te los. Hy moet ook nou sy eie probleme kan oplos, want jy is nie meer die heeltyd daar om hom te help nie.
Met die maklike aktiwiteite hieronder kan jy vroeg al begin om jou japsnoet weerbaar te maak sodat hy in die groot skool sal floreer.
GESOND EN VEILIG
• Blaai saam deur tydskrifte en kyk of julle gesonde kosse en gesonde leefstyle kan herken. Knip dit uit en plak in ’n boek. • Speel huis-huis en doen al die gewone goed soos kastig gaan slaap, gaan bad of gaan eet. Beklemtoon heeltyd die gesonde goed in jou roetine, soos dat jy voor ete hande was. • Maak saam aandete. Hy kan die blaarslaai vir die mengelslaai breek of die komkommer met ’n stomp mes sny. Vertel hom watter kos gesond is en hoekom dit nodig is om iets van alles te eet. Laat hom aan die kosse proe. • Pak ’n verskeidenheid kos en lekkergoed op die tafel uit en vra jou kind om die gesondste kosblik daaruit te pak. Verduidelik vir hom hoekom sekere kosse gesond is en wat dit vir sy lyfie doen en hoekom ander kos ongesond is. • Speel dokter-dokter. Maak asof jy bloei en hy jou moet verbind. Vra hom so tussendeur: Mag jy aan ’n maatjie se bloed vat? “Nee”. Wat moet jy dan doen? “Juffrou gaan roep.” • Vra hom om te kyk of hy jou kan uitvang as jy iets ongesonds doen, byvoorbeeld as jy nie jou hande was nadat jy met die hond gespeel het nie. Probeer jy hom dan weer uitvang. • Slaan ’n tent in die agterplaas op en speel “wildernis”. Gebruik die geleentheid om jou kind dinge te leer soos hoe belangrik skoon water is en hoe ’n mens vuil water kan beveilig deur dit te kook. • Teken ’n prentjie van ’n kind en vra hom om dié deeltjies op die prentjie te merk waar iemand anders hom nie mag aanraak nie. Oefen sommer wat hy moet doen as iemand hom wil molesteer. • Speel polisieman-polisieman en brandweerman-brandweerman of verpleegster-verpleegster en gebruik hierdie rolspel om jou kind basiese veiligheidsmaatreëls te leer soos om op die grond te rol as sy klere brand. • Blaai deur tydskrifte en kyk of julle enige “gevaarlike” goed kan identifiseer. Soek ook na simbole wat gevaar beteken. • Loop deur die huis en kyk of julle enige gevaarlike goed in die huis kan identifiseer. Laat hom vertel hoe hy dink dit hom kan seermaak. • Bou ’n mini-pad in jul erf en speel verkeer-verkeer. Julle kan selfs padtekens van karton bou. Oefen padreëls soos om die straat veilig oor te steek.