Gifappel Klein
Pasgeborene-geelsug is meestal onskadelik, maar hou soms gevaar in.
Die woord geelsug word gebruik om die toestand te beskryf wat veroorsaak dat jou kind geel lyk. Dit gebeur wanneer daar te veel bilirubien, oftewel die geel pigmente van ou rooibloedselle, in jou baba se liggaam teenwoordig is.
Bilirubien word deur die lewer afgebreek en deur die derms en lewer uitgeskei. Wanneer daar te veel bilirubien is, word dit na die vel gestuur, waar blootstelling aan ultraviolet-sonlig help om dit gouer af te breek.
SIEN DIE VERSKIL RAAK
Dit is natuurlik om bekommerd te wees as jou baba vir twee of drie dae ná geboorte geel lyk, maar as dit normale of fisiologiese geelsug is, is daar nie rede tot kommer nie.
Daar’s altesaam drie oorsake van normale geelsug: • Voor die geboorte doen die plasenta die meeste van die lewer se werk; nou moet die lewer eers daaraan gewoond raak om
onafhanklik te werk. Dit kan ’n ruk duur. • Met geboorte is ’n baba se ingewande vol mekonium – nege maande se afval – en dit duur ook ’n ruk voor dit (en die bilirubien daarmee saam) alles uitgeskei is. Stadige of vertraagde verwydering beteken dat die bilirubien deur die liggaam geherabsorbeer word. • Babas word met ’n oorvloed rooibloedselle gebore. Jou baba se eerste melk, wat kolostrum genoem word, is ’n matige lakseermiddel wat help om van die mekonium en dus die bilirubien ontslae te raak. Babas wat huiwerig is om aan die bors vas te heg, kry dalk nie genoeg van hierdie towermelk in nie en die geelsug wat volg word borsvoeding-geelsug genoem.
Dit is anders as borsmelk-geelsug, wat teen omtrent dag 10 ná die geboorte begin en ’n paar maande kan duur. Babas wat dit het, is gesond en herstel sonder behandeling. Dit bly ’n raaisel hoekom borsmelk soms bilirubienherabsorpsie verhoog.
In dié gevalle word ma’s meestal aangemoedig om aan te hou borsvoed.
Daar is ook ’n ander, ernstige soort geelsug: patologiese geelsug. Dit begin gewoonlik binne die eerste 24 uur ná geboorte en die bilirubienvlak styg baie vinnig gevaarlik hoog.
Patologiese geelsug word gewoonlik deur lewerprobleme, ’n botsing tussen pa en ma se bloedgroep, aangebore infeksies of bloedvergiftiging, genetiese siektes of bloeding onder die kopvel veroorsaak.
As jou baba patologiese geelsug het, moet daar vinnig opgetree word om die bilirubien te verminder. In seldsame gevalle is ’n bloedoortapping nodig om komplikasies te voorkom.
KYK UIT VIR DIÉ SIMPTOME
Die grootste teken van geelsug is dat jou baba se vel gelerig is. Dit begin op die gesig en beweeg na die bors, maag en bene.