As die wiegie leeg bly
As jy en jou maat sukkel om swanger te raak, weet dat julle nie alleen is nie. Hier is ’n paar feite wat dalk kan help.
IS EK ONVRUGBAAR?
’n Vrou word as onvrugbaar beskou as sy nie swanger geword het ná ’n jaar van seks sonder voorbehoeding nie. Vroue ouer as 35 word selfs aangeraai om hulp te soek as hulle nie binne ses maande swanger is nie. As jy ’n geskiedenis het van ongereelde, pynlike of abnormale maandstondes, bekkeninfeksies, operasies of pynlike seksuele omgang, moet jy vroeër hulp soek.
MAAK SÓ
Daar is baie wat jy kan doen om jou vrugbaarheid ’n natuurlike hupstoot te gee, sê dr. Merwyn Jacobson van Vitalab Fertility Clinic in Johannesburg. “Jou dieet, oefening en oorkoepelende gesondheid het ’n reuseinvloed op jou vrugbaarheid.”
’n Gebalanseerde dieet help jou om ’n gesonde gewig te handhaaf en help ook om die hormone te reguleer wat jou voortplantingstelsel voed. Matige, gereelde oefening is soos natuurlike vrugbaarheidsbehandeling. Dit help jou om ’n gesonde liggaamsmassaindeks te handhaaf, help jou bloedsomloop aan en verwyder gifstowwe uit jou stelsel.
OUDERDOM MAAK SAAK
Die ideale swangerskapstyd vir ’n vrou se liggaam is tussen 18 en 24. Ouderdom is een van die grootste faktore in vroulike onvrugbaarheid. Namate jy ouer word, neem die gehalte en doeltreffendheid van jou eierfunksie af. Jou kans om swanger te word en ’n voltermynswangerskap te geniet, neem dus met die ouderdom af.
Sowat 31 persent van vroue jonger as 35 word met behulp van in vitro-bevrugting swanger, maar ná 42 is die syfer ’n skrale 5 persent.
OORSAKE VAN INFERTILITEIT
Dokters soek die oorsake op drie plekke: in die ovulasieproses, in die gehalte van die sperm, en langs die paadjie wat die eier en sperm moet loop om by mekaar uit te kom. Enigiets wat een van dié drie faktore beïnvloed, kan vrugbaarheid beïnvloed, sê Merwyn.
Leefstylfaktore speel ook ’n rol, maar dit verskil van mens tot mens. Rook beïnvloed vroue meer as mans. Tot 13 persent van onvrugbaarheidsgevalle kan aan ’n rookgewoonte gekoppel word. Alkohol en dwelms tas mans se vrugbaarheid weer meer as vroue s’n aan. Kafeïen ondermyn vroulike fertiliteitsvlakke, en alkohol kan fertiliteitsvlakke met tot 50 persent laat afneem. Selfs net twee eenhede per dag het ’n invloed. ’n Swak dieet, sowel as ’n reuse-gewigverlies of -toename, kan ook ’n rol speel. Swak higiëne en blootstelling aan gifstowwe of bestraling (byvoorbeeld by die werk) is nog faktore om in gedagte te hou. As ’n man ’n geskiedenis het van pampoentjies tydens puberteit, ’n besering van die testikels of ’n operasie by sy geslagsdele, is ’n semenanalise ’n goeie idee.
IS DIT EK OF JY?
Volgens Merwyn lê die probleem in 40 persent van gevalle by die man en in 35 persent van gevalle by die vrou. In die oorblywende 25 persent is dit ’n gekombineerde probleem, of is daar geen verduideliking voor nie. Onvrugbaarheid raak julle albei en moet so hanteer word. Jy is eintlik net so vrugbaar as wat jou huweliksmaat is – julle probeer mos saam!
Die ideale tyd om swanger te raak is tussen 18 en 24 jaar oud.