TOETS JOU YSTER
Het jy geweet nuwe syfers wys dat die helfte van Suid-Afrikaanse vroue tussen 16 en 35 jaar oud ’n ystertekort het?
Dit is ook die algemeenste gesondheidsprobleem by swanger vroue, sê professor Vernon Louw, hoof van die afdeling kliniese hematologie aan die Universiteit van Kaapstad.
As jy moeg, geïrriteerd, vergeetagtig of bleek is, seksueel sukkel of ’n seer tong, haarverlies en ’n onweerstaanbare drang na veral ys, grond en klei het (maar ook na kossoorte), het jy rede tot kommer.
Nog simptome sluit in dat jy sensitief is vir koue en dat jou naels maklik versplinter of breek.
Die meeste mense met ’n ystertekort sal minstens een van bogenoemde simptome ervaar, maar kan ook meer hê.
As jy swanger is, aan ’n ystertekort ly en ook bloedarmoedig is, kan dit die volgende vir jou baba beteken: • ’n Lae geboortegewig; • Vroeë geboorte; • ’n Lae Apgar-telling; • ’n Groter risiko om in die neonatale intensiewesorg-eenheid opgeneem te word; • Teleurstellende binding met jou; • Kognitiewe en gedragsprobleme wat tot
’n dekade ná die geboorte kan duur; en • Vertraagde groei en ontwikkeling.
Onthou dat ’n hemoglobien-toets nie genoeg is nie – jy kan wel ’n FerriCHECK-toets tuis doen om jou ferritienvlak te toets. (Ferritien is ’n proteïen wat yster berg en vrystel.) As jy te min ferritien het, moet jy jou dokter of ginekoloog daarvan vertel sodat ’n volledige bloedtoets uitgevoer kan word. Die FerriCHECK-toets kos sowat R140 en is by apteke te koop.