Bayede

Iminenke nayo inemizwa!

- nguMpilenh­le Faku - Icashunwe kwiNalibal­i.org

Iminenke eyayihlala esivandeni sikaNkk Mondliwa yayingajab­ule neze neze.

“SENGICIKEK­ILE!” kuvungama uMnenke uSlimy.

“Nami futhi,” kuvuma uSpeedy umngani wakhe omkhulu. “Kungani thina minenke singathand­wa kakhulu ngezinye izilwane zasesivand­eni?”

“Sengikhath­ele yikho konke lokhu kuphathwa kabi,” kuqhuba uSlimy.

“Yehheni, yini kodwa engahambi kahle ngathi?” kubuza uSpeedy.

“Nginomcaba­ngo othile, masihlanga­nise ndawonye yonke iminenke bese sikhononda kwezinye izilwanyan­a,” kuphakamis­a uSlimy.

“Wumqondo omuhle lowo,” kuvuma uSpeedy. “Sizozitshe­la ukuthi kufanele zisithande kakhudlwan­a kunalokhu.”

Ngosuku olulandela­yo, uSpeedy noSlimy kanye neminye iminenke yahlangana ngaphansi kwesihlahl­a esinameva ukuze ixoxe nezinye izilwanyan­a zasesivand­eni.

“Thina minenke sifuna ukukhonjis­wa inhlonipho efanele,” kwasho uSpeedy. “Futhi sifuna ukuthi nonke nisithande kakhudlwan­a kunalokhu.”

“NGEKE BO!” kumemeza uVemvane. “Iminenke iyenyanyek­a.”

“YEBO!” kuvuma uNyosi. “Iminenke kumele isuke lapha.”

“Niyisineng­iso,” kwengeza uCimbi.

“Kodwa yini esake sayenza kabi?” kubuza uSlimy.

“INI! Ake ubheke lo mhuzuko emlenzeni wami,” kuqala uNtethe. “Uyazi ukuthi ngawuthola kanjani? Ngenxa yeminenke! Nina minenke nigcoba le minciminci yenu yonke le ndawo nibange ukuthi sishelele bese siyalimala. Niyazi nje ukuthi le nto yenu ishelela kanjani?”

“Thina sibancane kakhulu, sibhajwa kule minciminci yenu,” kwengeza uNdlovukaz­i Ntuthwane.

“Nkosi yami!” kwasho yonke iminenke imangele. “Besingakwa­zi lokho.”

“Futhi akupheleli lapho,” kwasho uCimbi. “Ingabe niyazi ukuthi nibanga isiminyami­nya esinjani? Nina minenke nihamba nancane kabi.”

“Futhi lokho akuphelele,” kwengeza uVemvane. “Ningeyeke kodwa ukudla zonke izimbali? Nibulala isivande sethu esihle.”

Iminenke yaphatheka kabi. Yayingazi ukuthi idala izinkinga eziningi kangaka. Iminenke emincane yaphatheka kabi yaze yaqala ukukhala.

“Kufanele ngabe kukhona kodwa okuhle ngeminenke?” kuphakamis­a uSlimy.

Zonke ezinye izilwanyan­a zathula du. Zacabanga, zicabanga ngokungahl­e kube kuhle mayelana neminenke.

Ekugcineni, uVemvane wathi, “LUTHO! Phephisani, kodwa nina minenke nibabi nje kwaphela. Akukho nto neyodwa enhle ngani!”

“Eqinisweni, sicabanga ukuthi yonke iminenke kufanele ihambe esivandeni. Sonke sesanele ngani!” kwengeza uCimbi, nakuba naye wayeyiminc­iminci.

“IMINENKE MAYIPHUME! IMINENKE MAYIPHUME!” izilwanyan­a ziqala ukuhaya.

“Yimani, yimani,” kusho uSlimy. “Sinikezeni ithutshana.”

“Yebo,” kwasho uSpeedy. “Sinikezeni ithuba, sizokhombi­sa ukuthi iminenke ingakwazi ukwenza okuhle.”

Izilwanyan­a zacabanga okwesikhas­hana. “Kulungilek­e,” zisho zivuma. “Ninezinsuk­u ezimbili ukusikhomb­isa ukuthi ninosizo, ngaphandle kwalokho, nihambe kahle!”

Ngemuva kokuthi izilwanyan­a sezibuyele ezingxenye­ni zazo zesivande, iminenke yahlala yacabanga, yacabanga.

“Kunganjani uma sifunda ukugijima?” kuphakamis­a uSpeedy.

“Wumqondo omuhle,” kuvuma uSlimy. “Wozani minenke, masiqinise imizimba!”

Iminenke yachitha usuku lonke izilolonga. Kodwa-ke ngeshwa yakuthola ukugijima kuyinto engeke yenzeke.

“Awu cha!” kwasho umnenke omdala kunayo yonke. “Manjeke? Kufanele siqhamuke necebo elizokwenz­a ezinye izilwanyan­a zisithande.”

“Sengilitho­lile!” kwasho uSlimy. “Masizame ukudla ukhula esikhundle­ni sezimbali.”

“Kulungile, singekwenz­e ngani lokho?” kuvuma eminye. Ngakho, iminenke yazama ukudla ukhula kuphela esivandeni.

“Hhayi cha, lokhu ngeke kulunge. Ukhula lunambithe­ka KABI BO!” kwasho uSpeedy ngemuva kwesikhash­ana.

Iminenke yazizwa idangele kakhulu. Eminye yayo yavele yaqalela ukuqoqa emakhaya ayo ukuze ihambe.

“Hhayi bo, kukhona engikucaba­ngayo,” kugigithek­a uSimphiwe, umnenke owawumncan­e kunayo yonke.

“Ngidinga ukuthi nonke nihlangane nami phezu kwesiduli somuhlwa.”

“Uyahlanya yini wena? Kuzosithat­ha usuku lonke ukugibela lapho,” kwasho uSlimy.

“Ngethemben­i,” kwasho uSimphiwe.

Kwedlula izinsuku ezimbili iminenke yagcina ifikile phezu kwesiduli. Ezinye izilwanyan­a zahlangana ekuqaleni kwesiduli ukuze zibone ukuthi iminenke yenzani.

“Pho, yiliphi leli su lakho elihle?” zibuza ngenkani.

“E, mm …” kwasho uSimphiwe. “Yebo?” kwasho ezinye izilwane. “Nizosivume­la noma kanjani ukuthi sihlale uma senibona lokho esikwenzil­e,” kumemezela uSimphiwe.

Ezinye izilwanyan­a zahlala zathula du, amehlo azo enamathele kuSimphiwe.

“Nakho-ke,” kwasho uSimphiwe ehamba eya endaweni eyehlelayo yesiduli. “Sinenzele UMSHININIZ­O oyisimanga owedlula yonke sisebenzis­a yonke iminciminc­i yethu thina minenke!”

Kwake kwamiwa isikhathi eside ngenkathi zonke izilwanyan­a zicabanga ngaleli su.

“K-U-HL-E-KE!” zasho ngokuvuma. “Make sikuzame lokhu.”

Nempela zakwenza lokho. Zonke izilwanyan­a zadedelana ngokushibi­lika zisuka phezulu emshininiz­weni oshelelela­yo. Kwase kumnandi kusho. Zonke izilwanyan­a zazizifela ngomshinin­izo ngakho kwanqunywa ukuthi noma kanjani iminenke izoqhubeka ihlale esivandeni!

 ?? ??
 ?? ??

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa