Moenie oorbeskermend wees nie
as hy die perke uitdaag en selfs ’n woedeuitbarsting kry, is dit eintlik doodnormaal, sê Renee Jansen van Vuuren, Wes-Kaapse opvoedkundige berader.
“Ouers moet besef dis deel van sy ontwikkeling en nie weens jou ouerskap nie,” sê sy. “Wanneer ’n kind die grense wil verskuif, stimuleer dit sy eie denke en onafhanklikheid.”
Dis belangrik om perke te stel, want dit laat die kind veilig voel, beklemtoon sy, maar moenie te onbuigsaam wees nie. “Soms kan jy hom beheer gee oor sekere dinge waaroor hy self kan besluit. Dit leer hom verantwoordelikheid.” Laat hom byvoorbeeld soggens kies wat hy wil aantrek. “Hierdie bemagtiging gee hom selfvertroue.”
Ouers moet weet op watter ouderdom hulle watter gedrag van hul kinders kan verwag, sê Anel Annandale, opvoedkundige sielkundige en kundige van die Myslimkind- program, wat ouers hulpmiddels vir vroeë kindontwikkeling bied. “Dit sal jou help besluit watter reëls op watter ouderdom regverdig is,” sê sy. “Oor die algemeen bemeester meisies sekere vaardighede vroeër as seuns, soos om langer stil te sit en te konsentreer.”
Verduidelik vir jou kinders wat jy van hulle verwag, watter gedrag aanvaarbaar is en watter nie. “Bespreek ook met hulle wat die gevolge gaan wees wanneer hulle dié perke verontagsaam.”
Maar hoe gemaak as jou seun glad nie na jou wil luister nie? Bly jy praat? En wanneer moet jy straf?
Moenie soebat nie, sê Samantha Davis, ’n kuns-psigoterapeut en Myslimkinddeskundige, baie beslis. (In kunsterapie word verskillende mediums of materiale gebruik wat kliënte help om hul gedagtes en gevoelens te ontdek en ondersoek.)
“As jy jou kind heeltyd soebat en smeek om na jou te luister, neem die kind al die mag oor,” verduidelik sy. “Belangrike reëls en die gevolge as dit oortree word, moet deursigtig en konsekwent wees. Dit laat hom veilig voel. Moenie net heeltyd dreig nie, maar voer jou strafmaatreëls uit, so nie leer die kind sy ongehoorsaamheid het geen nagevolge nie.”
Ouers moet dissipline konsekwent toepas, sê Anel. “Maak byvoorbeeld ’n reël dat jy net drie keer praat en daarna straf. Dit kan byvoorbeeld behels dat die kind na die ‘stouthoekie’ moet gaan of sekere voorregte verbeur, soos TV kyk.”
Onthou: Straf moet met liefde toegepas word, voeg Renee by. “Ek noem dit ‘ondersteunende dissipline’.” Statistieke wys seuns beland gereelder as meisies in die ongevalle-eenheid, sê Anel. “Terwyl meisietjies hul liggaamsvaardighede dikwels onderskat, neig seuns weer om dit te oorskat en hulle te laat lei deur die opwinding van fisieke uitdagings.”
Jy moet daarop voorbereid wees dat jou seun dalk ’n been of twee kan breek, voeg sy by. “Moenie jouself daarvoor verkwalik nie; dit gebeur maar!”
Ou e r s se geneigdheid om oorbeskermend teenoor hul kinders te wees spruit dikwe l s uit vrees of angs, meen Samantha.
“In ’n poging om self veilig te voel, probeer hulle die kind met te veel reëls beheer. Dis soos om jou kind ’n trui te laat aantrek omdat jy koud kry.”
Seuns speel baie rowwer as meisies; daarom moet ouers hulle ’n veilige plek gee waar hulle vrylik kan speel, sê Samantha verder.
“Verduidelik vir ’n seuntjie waarom hy REGS: Don Steenkamp is in 2014 daaraan skuldig bevind dat hy sy ouers en suster op die gesin se plaas by Griekwastad vermoor het. HEEL REGS: Henri van Breda word aangekla van die moord op sy ouers en broer en van poging tot moord op sy suster.