MAAR AI, DIE BITTERHEID
uitgestort oor h hul mislukte liefdesverh liefdesverhoudings, later oor hulhu vrese vir die diensp dienspligtyd wat voorlê e en nog later oor died verlange hui huis toe. “Ons he het letterlik s saam gelag, s saam gehuil en saam geb bid,” gesels J Johan verde der. “Daar was geen taboe gespr gespreksonderwerp tussentusse ons nie.” Johan het geweet as twee vriende die intense dienspligtydperkdiensp saam kan deurdeur - maak, “sal jy vir altyd pelle bly”. Toe nie. Toe hul dienstydperk verby is, het die vriendskap getaan getaan. Binne ’n maand het Marius nie meer Johan se telefoonoproepe beantwoord nie. Kuier- uitnodigings is geïgnoreer. En toe hulle mekaar sowat vyf jaar later toevallig in die voorportaal van die Staatsteater in Pretoria raakloop, het Marius net half onbetrokke met ’n “haai, hoe gaan dit?” gegroet en tussen die skare verdwyn. wees as ’n hegte vriendskap in die hek duik, sê Gerrit Potgieter, ’n leefstylafrigter en traumaberader van Kaapstad. “Maar teleurstellings is deel van die lewensreis. Dit gebeur met almal.”
Sommige mense bly ’n paar jaar in jou lewe, ander net ’n uur. “Maar elkeen wie se pad joune kruis, is met ’n doel daar geplaas. By elkeen kan jy iets leer, al gesels julle net ’n uur lank. Onthou, in elke mens is ’n lewensles opgesluit, en dit is jou verantwoordelikheid om daardie lesse raak te sien en met jou saam te neem.” Dit is goed om te vergewe, sê Izak. “Sonder vergifnis kan jy ’n lewenslange wrok ontwikkel wat van jou ’n verbitterde, negatiewe mens gaan maak.” In sy praktyk laat Izak sy kliënte die volgende ritueel doen: Skryf op ’n stuk papier ’n brief vir die een wat jou seergemaak het. Sê hoe jy voel; moet niks terughou nie. Tydens dié proses mag jy ook uiting gee aan jou emosies deur te huil. Beskryf dit ook in jou brief. Sluit dan af deur vir die mens te sê: “Ek vergewe jou en laat jou ou vry.” Verbrand dan die brief.ef.
Gerrit beaam dis belangrik om met jou u lewe voort te gaan. “As jy vasgevang word in ’n diep put van teleurstelling, sal dit jou gedagtegang oorheers.”
Pleks van vir jou gewese vriend kwaad wees, kan jy probeer fokus op wat jy oor die jare uit die vriendskap geleer het en hoe dit jou ’n beter mens gemaak het. Dit sal jou die boustene gee vir ’n nuwe vriendskap, verduidelik hy. verwagtings is nie. Wanneer jou vriende nie aan jou verwagtings voldoen nie, lei dit tot konflik en kan dit die vriendskap kelder. As jul paaie wel sou skei, sal liefde help dat jy nie ’n wrok koester nie.
Dit vestig sterker bande tussen julle, maar sorg ook vir minder verwyte wanneer julle mekaar dalk later nie meer so nodig het op jul onderskeie lewenspaaie nie.
Monitor jou vriendskap voortdurend deur te let op jul gesprekke en die ander mens se liggaamstaal. Dit sal jou help om probleme vroeg te identifiseer en op te los. Sou julle wel uitmekaargaan, sal dit jou nie so onkant betrap nie.
Hoekom het jy en jou vriend uitmekaargedryf? Het jy dalk iets verkeerds gedoen of gesê? As jy uit elke konfliksituasie iets kan leer, sal dit jou help om nie vorentoe dieselfde foute met ander vriendskappe te maak nie.
As jy niks meer kan doen om die vriendskap te red nie, laat gaan. Moenie vasklou nie. * Skuilname.