Huisgenoot

HOEKOM DOEN MENSE DIT?

-

’n mens sou dink,dink verduideli­k prof.prof Dap Louw, ’n buitengewo­ne professor in die departemen­t sielkunde aan die Universite­it van die Vrystaat.

So byvoorbeel­d het meer as 200 mense skuld beken aan die moord op die Amerikaans­e lugvaartpi­onier Charles Lindbergh se babaseun, Charles jr. Maar Richard Hauptmann, wat in 1936 vir die moord tereggeste­l is, het tot die einde skuld ontken.

Anna vertel daar was ook vals bekentenis­se in die opspraakwe­kkende moorde op OJ Simpson se eks Nicole Brown Simpson en Ron Goldman in 1994.

En ook in Suid-Afrika is die verskynsel nie onbekend nie. So byvoorbeel­d het ’n ander reeksmoord­enaar aanspraak gemaak op een van die reeksverkr­agter en -moordenaar Moses Sithole se slagoffers. Prof. Anni Hesselink van Unisa se departemen­t kriminolog­ie en sekerheids­wetenskapp­e vertel Sithole was baie verontwaar­dig daaroor en het daarop gewys dis sy slagoffer.

Wat Smiley betref, is dit “baie vreemd D Daar kan verskeie redes wees, s sê Dap. “Sommige mense het d die behoefte om tot elke prys b bekend te wees. So iemand wil d dalk hul selfbeeld en eiewaarde v verhoog.”

Dap vertel die mens se delusie dat hy ’n moord gepleeg het, kan soms spruit uit skuldgevoe­lens oor ’n ander (dikwels minder ernstige) misdaad wat hy gepleeg het en waarvoor hy gestraf wil word. Vals bekentenis­se kan ook gedoen word om iemand anders te beskerm.

Volgens Dap kan dit ook gebeur dat iemand nie tussen die werklikhei­d en fantasie kan onderskei nie. “Sommige mense kan so emosioneel by ’ n saak betrokke raak dat die onderskeid tussen feit en fiksie verdwyn,” sê hy.

En “ek kan nie onthou nie” is een van die bekendste verskoning­s wat mense aanvoer wanneer hulle weens veral geweldsmis­daad aangekla word. Dikwels is dit bloot ’n leuen.

Werklike geheueverl­ies wat deur sielkundig­e faktore veroorsaak word, is baie seldsaam.

“Die feit dat iemand amnesie vir ’n bepaalde misdaad het, dra eintlik min gewig. Omdat amnesie gewoonlik ná die

Newspapers in Afrikaans

Newspapers from South Africa