HOE VERVAARDIG JOU LIGGAAM BLOED?
BLOED is ’n hoogs gespesialiseerde liggaamsvloeistof wat soos klein afleweringsbootjies werk: Dit laai noodsaaklike materiaal soos suurstof, suiker en hormone op een plek in jou lyf op en lewer dit by jou selle op ’n ander plek af. Dit vervoer dan weer die afvalstowwe, soos koolstofdioksied, na jou lyf se “asblik” sodat dit uit jou liggaam verwyder kan word. Bloed help ook om jou teen siektes te beskerm. Dit bestaan uit selle en plasma (kleurlose vloeistof). Slagare vervoer suurstofryke bloed we weg van jou hart na die res va van jou liggaam, terwyl are su suurstofarm bloed terug na di die hart vervoer. Die deursn sneemens het sowat 4-6 L bl bloed in hul lyf. Maar wat is bl bloed regtig, en waar kom di dit vandaan? B Bloed word beslis nie in ’n kombuis gemaak nie. Maar nes ’n resep bevat bloed ’ n lys bestanddele. Om bloed te maak, moet jou liggaam rooi- en witbloedselle, bloedplaatjies en -plasma meng. Jou liggaam moet ook self hierdie “bestanddele” vervaardig. Rooi- en witbloedselle en bloed- plaatjies word deur jou beenmurg gemaak. Beenmurg is ’n jellierige stof binne jou beenholtes. Dit bestaan uit vet, bloed en spesiale selle wat stamselle genoem word. Hierdie selle kan in verskillende soorte bloedselle verander soos jou liggaam dit nodig het. Nie al jou beenmurg kan bloed vervaardig nie. Dit is hoofsaaklik die beenmurg in jou rugwerwels, ribbes, sternum (borsbeen), kopbeen en heupe wat dit kan doen. Jy het ook rooi en geel beenmurg; die meeste van ons bloed word in die rooi beenmurg gemaak.
Plasma is meestal water wat jou liggaam verkry uit die kos en vloeistof wat jy eet en drink. Jou lewer verskaf belangrike proteïen wat ook deel van die plasma is.
As jy al dié bestanddele saamvoeg, kry jy bloed, ’n noodsaaklike deel van jou bloedsomloopstelsel. Danksy jou hart ( wat bloed pomp) en are (wat die bloed vervoer) kan jou hele liggaam van kop tot tone bloed kry.