Moenie jouself kosbederfies ontsê
Kitsdiëte is nie die oplossing om goed te lyk en voel nie. Eet liewer deurgaans heilsame kos sonder om jouself bederfies te ontsê, is ’n kenner se raad
MET haar glansende blonde hare, sonbruin vel en lenige lyf is sy die toonbeeld van gesondheid. Tog het Jessica Sepel nie altyd so gesond geëet soos dié Suid-Afrikaans gebore kliniese voedingkundige en skrywer ander nou aanraai nie.
“Toe ek gesondheid en voedingkunde begin bestudeer, het ek groot geskrik, want ek het besef ek het jare lank kitsdiëte gevolg,” vertel Jessica (28), wat deesdae in Australië woon.
“Ek het koolhidrate, vet en proteïen uitgesny, van Diet Coke, blikkies tuna en kunsmatige versoeters geleef, en gedink hierdie ‘maermaakkosse’ is gesond.”
Eers toe sy meer oor die werking van die liggaam en die kragtige, genesende aard van kos leer, het sy van “’n kitsdieetverslanker in ’n eter van gesonde, heilsame kos” verander. Tog glo sy nie daaraan om haarself lekkernye te ontsê nie.
Op Jessica se besoek aan Kaapstad om voorbrand te maak vir haar nuwe boek, Living the Healthy Life, het Huisgenoot haar gevra om haar wenke te deel oor hoe om ongesonde eetgewoontes af te leer.
KYK WAT JY KOOP
Een van die grootste klagtes wat sy as voedingkundige kry, is dat gesond eet duur is.
Al gee Jessica toe sommige gesonde kosse kan ’n mens ’n bietjie meer uit die sak jaag, is die geheim om te weet wat jy soek wanneer jy gaan kos koop.
“Ek kyk hoe mense inkopies doen,” vertel sy. “Baie mense stap net in die gange rond en gooi goed in wat aanloklik lyk – dis wat ek ondeurdagte inkopies noem.”
Moenie ná werk gaan kruideniersware koop met die idee om vinnig ’n ete aanmekaar te slaan nie, sê sy. Koop liewer een keer per week die regte kosse en vul jou ys- en koskas daarmee.
“Selfs al is gesonder alternatiewe ’n bietjie duurder, is dit werklik die beste langtermynbelegging in jou gesondheid wat jy kan maak.”
BEPLAN VOORUIT
Slegte eetgewoontes spruit dikwels daaruit dat ons kos eet wat maklik te kry en gerieflik is; daarom is die beste manier om dit teen te werk om gesonder alternatiewe byderhand te hou.
“Jy moet seker maak jou huis is gevul met gesonder weergawes van die goed waarna jy dikwels gryp,” sê Jessica.
Sy beveel aan ’n mens hou ’n week lank ’n kosdagboek en gaan dit dan na om al die ongesonde goed te identifiseer. Dink dan aan gesonder alternatiewe daarvoor.
“As jy gedurig witbrood vir middagete eet, koop ’n gesonder brood en hou dit by die werk. As jy gedurig na melksjokolade gryp wanneer jy smiddae drieuur flou
voel, hou donkersjokolade in jou laai.”
DIE 80/20BENADERING
Jessica glo nie daaraan om jouself lekkernye te ontneem nie. “Ek beveel eintlik aan dat mense hulself bederf,” vertel sy.
Sy volg ’n “80/ 20-benadering” tot tk kos plekslk van diët diëte waarmee ’n mens moeilik kan volhou. Dit beteken jy moet 80 persent van die tyd gesond eet en die orige 20 persent mag jy aan jou gunstelinglekkernye weglê, mits jy matigheid voor oë hou.
Om dit makliker te maak, kan jy die week as die 80 persent beskou wanneer jy gesond eet en naweke as die 20 persent van lekker eet.
“Jy kan dan naweke ’n meer ontspanne benadering tot kos hê en ’n paar glase wyn geniet, maar dit moet steeds ’n matige bederfie wees – eet ’n paar blokkies sjokolade, nie die hele plak nie.
“Ons moet ons brein leer om met matigheid tevrede te wees, want mense weet nie hoe om dit te doen nie,” sê sy.
Dié benadering werk so goed vir haar en haar kliënte omdat dit nie toegespits is op wat taboe is nie, meen sy.
“Ek voel nooit afgeskeep of te na gekom nie. Ek vergryp my nooit aan bederfkosse nie, want ek gee myself toestemming om dit te eet. As jy jouself toelaat om lekkernye te eet, smag jy nie soveel daarna nie.” Die Suid-Afrikaans gebore voedingkundige Jessica Sepel het Kaapstad onlangs besoek om haar boek Living the Healthy Life bekend te stel.
EETEE JOU KOS AANDAGTIGAA
“E “Ek het nou die dag ee een van my grootste reë reëls oortree: Ek het de deur Instagram sit en blaai terwyl ek my g gesonde, heil same, vullende ontbyt eet,” bieg Jessica.
“Twintig minute later kon ek nie onthou ek het geëet nie. Ek het onbevredig gevoel en baie lus om nog iets te eet.”
Die sosiale media is nie al wat jy moet vermy terwyl jy eet nie, maar alles wat jou aandag van jou kos aflei, ook die TV.
“Ruim tyd in vir elke maaltyd en geniet dit werklik.
“Bly teenwoordig in die oomblik, kou elke mond vol, dan sal jou brein snap: ‘Ek het wel geëet.’ ”
MATIGE OEFENING SONDER SKULDGEVOELENS
“Nes met kos is sommige mense behep met oefening. Maar dis ongesond om gestres en skuldig te voel omdat jy nie genoeg oefen nie.”
Oefen is wonderlik vir die liggaam en gees, maar so ook genoeg rus, beklemtoon Jessica. Sy stel ’n breër beskouing van oefening voor – moenie net daaraan dink as ’n uur lange gimsessie nie.
“As jy te min tyd het om te gaan oefen, gaan stap in jou etensuur, doen joga by die huis of ’n paar maagspieroefeninge. Jou liggaam sal daarop reageer, selfs al doen jy iets gerings.”
’n Halfuur se oefening per dag is piekfyn, of dit nou ’n gimsessie, ’n wandeling of strekoefeninge is, sê sy. “Wat jy ook al doen,” sê Jessica, “moet jou energiek laat voel, nie doodmoeg nie.”