Soorte tee en hul voordele
Dis gesond: Rooibos is goed vir die hart en vir diabete, terwyl ander soorte stres en moegheid kan verlig
’n Voordeel van swart- en groentee is dat dit jou net so goed hidreer soos water
DIS daar om jou te troos en te help ontspan as jy ’n slegte dag gehad het of heerlik vir ’n inhaal-kletssessie as ’n klompie vriendinne saamkuier – ’n koppie tee en in noodgevalle sommer ’n hele pot vol. Dis die kafeïen in tee en koffie wat dit die gewildste drankies in die wêreld maak, sê prof. Zeno Apostolides van die Universiteit van Pretoria se departement biochemie.
“Tee is eeue gelede deur Boeddhistiese monnike in China gebruik om wakker te bly terwyl hulle studeer het. Koffie is om dieselfde rede deur Christelike monnike in Ethiopië gebruik. Ek noem kafeïen die enigste wettige stimulant.”
Boonop kan tee ook goed wees vir jou gesondheid, verduidelik hy.
In Suid-Afrika is swarttee, groentee, kruietee en gegeurde tee veral gewild, sê prof. Jeanine Marnewick, voorsitter van die Kaapse Skiereiland-universiteit van Tegnologie se Instituut vir Biomediese en Mikrobiese Biotegnologie.
Hier is jou teegids oor dié verskillende soorte en wat dit vir jou kan beteken: 1 SWARTTEE Dit is die teesoort wat jy die volopste in die supermark kry. Dit word gemaak van die ten volle gefermenteerde blare van die Camellia sinensis
struik wat hierdie tee sy kenmerkende donkerbruin of swart kleur gee. Die geur is sterk en die tee het ’n hoër kafeïeninhoud as ander tee. 2 GROENTEE Dit word gemaak van die ongefermenteerde blare van die Ca
mellia sinensis wat kort ná oestyd gestoom word en daarom behou die blare baie van hul natuurlike gesondheidsvoordele. Dit bevat die meeste antioksidante van alle tee, sê die teekenner Jonathan Kelsey van Joekels Tea Packers in Durban. 3 KRUIETEE Kruietee bevat nie kafeïen nie en word gemaak van droëvrugte, blomme, speserye of kruie en sluit gunstelinge soos rooibos-, heuningbos-, gemmer- en kamilletee in. 4 GEGEURDE TEE In dié lafenis word tee word as basis gebruik en dan word geurmiddels later bygevoeg. “Earl Grey word byvoorbeeld gemaak van swarttee as basis en dan gegeur met bergamot-lemoenolie, terwyl chaitee swartof rooibostee is wat gegeur word met speserye soos kaneel, kardamom en vanielje,” verduidelik Jonathan.
“Groentee word dikwels smaak gegee met vrugtegeure soos suurlemoen, appel of ment.”
GESONDHEIDSVOORDELE Swart- en groentee
Swart- en groentee word van dieselfde plant gemaak, maar bevat elkeen sy eie verskeidenheid polifenole omdat dit op verskillende maniere voorberei (geprosesseer) word, verduidelik Jeanine. ’n Polifenol verwys na ’n groep chemiese verbindings wat in plante voorkom
’n Bykomende voordeel van hierdie tee is volgens ’n studie in Engeland dat dit jou net so goed hidreer soos water, sê Jeanine.
Dié tee is ryk aan antioksidante, wat skade aan jou liggaamselle bekamp.
Die teanien in die tee kan stres en angstigheid verlig, maar wees versigtig, waarsku Jeanine. Sy vertel Japannese navorsers het bevind studente se stres ná hul daaglikse praktiese klas in farmakologie is aansienlik verlig omdat hulle groentee gedrink het. Die geheim is egter dat hulle ’n groentee gekies het wat min kafeïen bevat.
As jy halfpad deur die werkdag begin voel of jou batterye pap raak, kan die kafeïen in tee jou verstandelike moegheid help verlig.
“Maar te veel tee – meer as 12 koppies per dag – kan angstigheid veroorsaak,” waarsku Zeno.
Dit het ook probiotiese voordele, want dit help dat gunstige dermbakterieë floreer, sê Zeno. Dit beteken jou spysvertering vind makliker plaas.
Hierdie tee kan tandverrotting help keer (maar nie laat omkeer as dit reeds gebeur het nie). Jeanine sê egter jy sal dan jou tee sonder suiker moet drink.
Dit kan jou metabolisme laat versnel en dus help om vet vinniger te verbrand.
Kruietee
Baie van die gesondheidsvoordele wat aan kruietee soos kamille, ment en gemmer toegedig word, is nie wetenskaplik bewys nie, maar dit hou tog voordele in. “Kruietee bevat nie kafeïen nie en dis dalk waarom dit so kalmerend is. Elkeen het ook sy eie unieke geur en smaak,” sê Zeno.
’n Kruietee wat wel bewese gesondheidsvoordele inhou, is ons plaaslike teekroonjuweel, rooibos. Wetenskaplikes beaam dié Suid-Afrikaanse uitvoerproduk hou dié voordele in:
Rooibos bevat unieke polifenole soos aspalatien, sê Jeanine en verduidelik dat dit inflammasie in jou ingewande teenwerk.
Dit onderdruk ook virusse en bekamp selskade in jou liggaam, voeg Ernest du Toit, woordvoerder van die SuidAfrikaanse Rooibosraad, by.
Een van die polifenole, kwersitien, word verbind met die voorkoming van hartaanvalle en beroertes en die agteruitgang van jou are. Dit bevorder ook goeie cholesterol (HDL) en onderdruk slegte cholesterol (LDL).
Navorsing wys dat aspalatien, ’n antioksidant wat net in rooibos aangetref word, die risiko vir diabetes help verminder. Dit balanseer bloedsuiker, verminder insulienweerstandigheid en verhoog glukose-absorpsie deur die spiere.
Die antioksidante in rooibos kan ook help om veroudering te vertraag en spiere te laat herstel ná oefening.
Gegeurde tee
Dit het dieselfde voordele as die tee wat as hul basis gebruik is. EKSTRA BRONNE: THEFRAGRANTLEAF.COM, HEALTHLINE.COM, EUNATURAL.COM, THESPRUCEEATS.COM, DEVELOPGOODHABITS. COM