Boeke: oeke: Verwonder jou aan dié drie feiteboeke feit
Deur Barbara K. Lipska (Penguin Random House, R255*) Dr. Barbara Lipska is ’ n neurowetenskaplike, ’ n kenner wat soek na redes vir breindefekte in die hoop dat sy en haar span eendag ’ n fisieke diagnostiese hulpmiddel vir geestesiektes kan bedink – en dit eindelik kan genees.
Sy bestuur ’ n breinbank en het al honderde artikels oor neuropsigiatriese steurings gepubliseer. Maar dan laat haar eie brein, wat haar deur die jare in staat gestel het om sulke gevorderde werk te doen, haar skielik in die steek.
Sy ontvang ’ n diagnose wat haar lewe op sy kop keer: ’n bloeiende breingewas, wat net kan dui op metastatiese melanoom, die aggressiefste soort kanker.
Barbara het tevore al borskanker en velmelanoom oorleef, maar dié keer weet sy dis doodsake.
Sy verloor haar geheue en dwaal ure lank in haar buurt rond sonder om te weet watter huis hare is. Sy moet ook gedragsveranderings, fisieke simptome en irrasionale gedagtes hanteer. Haar simptome kan dui op demensie of skisofrenie.
Barbara skryf in ’n artikel in The New York Times: “My jongste skanderings wys byna al die gewasse in my brein het verdwyn of aansienlik gekrimp. Teen alle verwagting in was die behandeling doeltreffend. Ek hou steeds my emosies en gedrag fyn dop om te kyk of iets weer uitrafel. Dit bly ’n obsessie. Maar ek leer om my te verheug dat my brein weer werk. Ek kan die sonnige straat buite sien en dit verstaan. Ek kan my kinders bel en hulle sal my stem herken en van verligting sug. Ek kan my rekenaar aanskakel en weer werk.”
Haar memoires gee ’n toeganklike insig in die wêreld van neurowetenskap en die krag en weerloosheid van die brein. – NONHLANHLA KHUMALO