DIE BANKE ONDER BELEG

Banke soos Absa, FNB, Standard Bank en Nedbank se getuienis voor Zondo dui daarop dat topleiers van die ANC hulle probeer oorreed het om nie die Guptarekenings te sluit nie, al het hulle ingevolge bankwetgewing en -regulasies genoeg rede gehad om dit te doen. Die banke se uitvoerende amptenare is in 2016 daaroor na Luthulihuis ontbied. Die “Guptaminister” Mosebenzi Zwane (intussen vort uit sy mineralebronnepos) het destyds ’n interministeriële kommissie aangestel om die banke se stappe teen die Guptas te bevraagteken. Zondo het gehoor Enoch Godongwana, hoof van die ANC se ekonomiese transformasiekomitee, het aan Johan Burger, die gewese uitvoerende hoof van FirstRand Group, ’n teks- boodskap gestuur om ’n vergadering te reël oor waarom FNB die rekenings van die Guptas en hul familiebelange gesluit het. Burger was die enigste van die vier banke se base wat nie met Luthulihuis of Zwane-hulle vergader het nie.

“In my 32 jaar in die bankwese het ’n derde party nog nooit kliënt/bankverhoudings bevraagteken nie,” het hy aan Zondo gesê.

Die destydse ANC-sekretaris-generaal, Gwede Mantashe (nou minister van minerale bronne), het op ’n Business Leadership SAsaamtrek in 2016 ook vir Maria Ramos, Absauitvoerende hoof, ’n vergadering gevra om die rekeningsluitings te bespreek. By Luthulihuis aangekom, het Ramos, ’n voormalige direkteur-generaal by die tesourie, vir Mantashe gesê dié sou “’n kort ontmoeting wees” as hy van haar verwag om enigiets te bespreek wat met kliëntvertroulikheid verband hou.

Yasmin Masithela, Absa se strategiehoof, het gesê die verontagsaming van internasionale bankregulasies “kan tot die herroeping van ’n banklisensie en strafregtelike aanspreeklikheid lei. Daar was bewyse van ’n groot oordrag van geld tussen Oakbay en verwante partye.”