SY KENNISSE VERTEL

PROF. HERMANN GILIOMEE, historikus en skrywer

“Pik het my vertel hy en Margaret Thatcher het ’n buitengewone en spesiale aantrekkingskrag gehad,” sê Hermann laggend. “Ek dink hy was teleurgesteld toe hy in ’n stadium hoor dat minstens 10 staatshoofde dit ook van Thatcher sê . . .”

Pik en Thatcher het ontmoet nadat sy hom in 1989 genooi het om haar in Londen te besoek, vertel Hermann. “Sy het aan Pik gesê sy is nou moeg vir Suid-Afrika se probleme; sy soek ’n oplossing. Daar moet ’n skikking tussen die onderskeie partye kom: Hulle moet Nelson Mandela vrylaat en dit op ’n ordelike manier doen.”

Hermann het byna 18 uur op Pik se stoep deurgebring terwyl hy aan sy boek Die Laaste Afrikanerleiers geskryf het

“Hy het die ongelooflikste geheue gehad. Jy kon hom iets vra wat sewe jaar gelede in ’n vergadering gebeur het en hy sou elke woord onthou.”

BAREND DU PLESSIS, oudfinansiesminister

Op ’n jaarlikse jagbyeenkoms in die destydste Transvaal in die laat 1980’s, vertel Barend, het hy ’n oproep oor regeringsake ontvang wat hy met Pik moes bespreek.

“Ek het die res van die manne gevra waar Pik is, want ek moes dringend met hom praat. Danie Hough, eertydse administrateur van Transvaal, het gesê hy mag nie sê nie, maar nadat ek die erns van die saak aan hom verduidelik het, het hy my gesê hoe om te ry.

“Ek het in die pad geval en toe in die verte ’n liggie sien brand. Toe ek langs Pik se ampsmotor stilhou, staan die deure wawyd oop. En toe ek uitklim, lê hy in ’n slaapsak langs sy motor met die liggie langs hom. Hy was besig om gedigte te skryf.

“Hy het altyd gedigte op ’n sigaretboksie geskryf en selfs tydens my troue vir ons van sy eie gedigte voorgedra.

“Mense sê altyd Pik het soms diep in die bottel gekyk met sulke wegbreke, maar dis ver verwyder van die waarheid. Hy was ’n ongelooflik diep man.”

DR. DAWIE DE VILLIERS, oudminister van omgewingsake en toerisme

Dié voormalige Springbokkaptein sê min mense weet waarskynlik dat Pik byna nooit vir toesprake voorberei het nie. “Hy het sommer net op die verhoog uitgestap en uit die heup geskiet – en die gehore was gaande oor sy dramatiese toesprake.”

Op ’n dag in die laat 1970’s het hy Pik in sy Pretoriase kantoor aangetref waar hy besig was om ’n staalstruktuur te verf. “ ’n Groot wit papier het op die kantoormat gelê om te verhoed dat hy verf mors.

“Toe ek vra waarmee hy besig is, sê hy dat hy pas hierdie staalstruktuur gebou het en dit groen verf sodat hy daarmee kon gaan jag. Hy het dit spesiaal ontwerp as dooierus vir wanneer hy skiet. Dit was baie komies . . . ”

‘Hy het die ongelooflikste geheue gehad’