NUWEJAAR S TRADISIES
Hiep-hiep! Die aanbreek van die nuwe jaar word wêreldwyd op verskillende maniere gevier
Die Suid-Amerikaners en Spanjaarde eet om middernag 12 druiwekorrels.
UISENDE jare lank vier verskillende beskawings al die begin van hul nuwe jaar. In ons tyd begin die meeste Nuwejaarspartytjies op 31 Desember, oftewel Oujaarsaand, en dit hou aan tot die vroeë oggendure van 1 Januarie – Nuwejaarsdag. Die meeste tradisies sluit partytjies, spesiale kos en soms vuurwerke in. Mense maak ook Nuwejaarsvoornemens. Ons leer jou waar die idee van ’n nuwe jaar vandaan kom en watter spesiale tradisies verskillende lande in die wêreld het om Nuwejaarsdag te vier.
TOENTERTYD
Die vroegste viering van die koms van die nuwe jaar waarvan ons in die annale van die geskiedenis bewus is, dateer uit sowat 4 000 jaar gelede uit die tyd van die antieke Babiloniërs in wat vandag Irak is. Vir hulle het die nuwe jaar begin
’n Man met ’n sjofar in Jerusalem. Dié ramshoring word met die Joodse Nuwejaar geblaas om Jode tot besinning te bring. met die eerste nuwe maan ná die lentenagewening – in die Noordelike Halfrond is dit die dag in Maart wanneer die dag en nag ewe lank is. Vir hulle het dit die 11 dae lange godsdiensfees Akitu ingelui.
ONS KALENDER
Ons het ons Westerse kalender van die Romeine oorgeërf. Sowat 2 000 jaar gelede het die ou Romeinse kalender, wat te min dae gehad het, ver agter die son geraak. Ten einde die kalender weer in pas met die son te kry, het keiser Julius Caesar in 46 v.C. besluit om die beste sterrekundiges en wiskundiges te gebruik om dié probleem op te los. Hy het toe die Juliaanse kalender ingestel wat baie na aan die Gregoriaanse kalender is wat ons vandag nog gebruik. Die meeste lande in die wêreld gebruik die bygewerkte Gregoriaanse kalender wat genoem is na pous Gregorius XIII, wat dit reeds in Oktober 1582 ingestel het.
Die Romeinse kalender was so ver agter dat Caesar in die jaar 46 v.C. altesaam
Op Nuwejaarsdag eet die mense in die suidelike state van Amerika swartbekboontjies. 90 ekstra dae moes byvoeg om sake in orde te kry. Caesar het bepaal 1 Januarie sal die eerste dag van die jaar wees. Dit was ter ere van Janus, die Romeinse god van onder meer tyd, beginne en eindes en oorgange. Janus het twee gesigte gehad – hy kon dus terug na die verlede en vorentoe na die toekoms kyk. Die Romeine het die Nuwejaarsfees gevier deur hul huise met louriertakke te versier, vir mekaar geskenke te gee en wilde partytjies te hou.
LAAT WAAI MET LAWAAI
In byna alle lande wêreldwyd gaan die Nuwejaarsvierings gepaard met ’n groot geraas. Mense skiet vuurwerke en klappers, en kerkklokke word gelui. Vir Roosj Hasjana (die Joodse Nuwejaar wat gewoonlik in September-Oktober val) word die sjofar (ramshoring) geblaas as ’n wekroep sodat mense hul verkeerde dade kan laat staan. Geraasmakery en vuurwerke op Oujaarsaand het waarskynlik hul oorsprong in antieke tye toe mense geglo het geraas en vuur verjaag bose geeste en bring geluk. Die Chinese het vuurwerke uitgevind en gebruik dit tot vandag toe in skouspelagtige Nuwejaarsdagvierings. Die ikoniesste Nuwejaarstradisie in Amerika