HOE BESKERM EK MYSELF?

■ Moenie iets op jou foon, tablet of skootrekenaar bêre wat jy nie wil hê daardie persoon moet sien nie. Skep ’n private e-posadres.

■ Soek hulp by ’n vertroueling of organisasie soos LawForAll (0861-00-22-86); of die gesinsgeweldhulplyn (0800-150-150). ’n Vertroueling kan jou vir ’n rukkie blyplek gee tot jy weer op jou voete is. Hulporganisasies kan jou sielkundige en regsadvies gee.

■ Maak jou eie bankrekening oop. Hou hierdie rekening privaat en spaar bietjies-bietjies. As die ander persoon jou kredietkaartbesonderhede ken, kan jy oorweeg om hierdie kaart te blok, die beskikbare krediet te beperk of die rekening te sluit. Só kan jy verhoed dat die persoon jou in die skuld dompel.

■ Ken jou finansiële werklikheid. Gaan jou kredietrekord na vir lenings en rekeninge wat onder jou naam gelys is. Vind uit hoeveel geld in jou naam in spaarrekeninge of beleggings is. Maak ’n lys van gereelde uitgawes soos huur, vervoer, kos en skoolgeld om vas te stel wat jou lewenskostes is.

■ Leer nuwe vaardighede aan of probeer werk kry. ’n Werk en eie inkomste is noodsaaklik om finansieel onafhanklik te word. Daar is aanlyn kursusse op die internet as jy nie self ’n klas vir ’n nuwe vaardigheid kan bywoon nie.

■ Bêre belangrike dokumente op ’n veilige plek. As jy nie die oorspronklike dokumente kan vat nie, of twyfel of jy later aanlyn toegang daartoe kan kry, maak kopieë of berg dit digitaal met wagwoorde.

Belangrike finansiële inligting is betaalstrokies of ander inkomsterekords, bankstate, belastingopgawes, huurooreenkomste, huisleningstate en titelaktes. Ook dokumente wat verband hou met bates soos jou motor, beleggings en versekering.