Voedselgroepe
Gesonde eetgewoontes vereis dat ons kos uit al vyf die vernaamste voedselgroepe eet
DIE kos wat ons eet, kan in groepe verdeel word volgens dít waarvan dit gemaak is en die nutriënte wat dit verskaf. Nutriënte, of voedingstowwe, is dít wat ons liggaam voed en ons help om te groei en sterk en gesond te wees. Dis daarom belangrik dat ons kos uit ’n wye verskeidenheid voedselgroepe eet – en nie vergeet om genoeg water te drink nie!
Die hoofvoedselgroepe is vrugte en groente, koolhidrate, proteïen, suiwel, asook vette en olies.
Behalwe dat dit baie nutriënte, oftewel voedingstowwe, bevat, is vrugte en groente ook ’n bron van vesel, wat spysvertering bevorder. Gelukkig is daar baie verskillende soorte vrugte en groente om uit te kies sodat selfs dié van ons met baie fiemies darem iets kan vind waarvan ons hou.
KOOLHIDRATE
Koolhidrate is ons hoofbron van energie.
Kossoorte in hierdie groep sluit in brood, pasta, aartappels, rys en graan, soos hawermout of ontbytgraan. Koolhidrate word tot glukose (bloedsuiker) in ons liggaam afgebreek. Glukose is die hoofbron van energie vir ons selle, weefsel en organe, en hierdie energie kan dadelik gebruik word, of eers gebêre word om later te gebruik.
PROTEÏEN
Vis, vleis, eiers, neute en peulgroente, soos bone en lensies, verskaf alles proteïen, wat nog ’n belangrike deel van ons dieet is.
Benewens dat dit hoë voedingswaarde het, is proteïen ook ’n bron van aminosure wat ons liggaam nodig het.
Ons liggaam benodig ook die proteïen wat ons eet om hemoglobien te vervaardig.
Hemoglobien is ’n chemiese verbinding wat suurstof opneem uit die lug wat ons inasem en dit deur ons liggaam vervoer.
VETTE EN OLIES
Dit mag dalk vir jou vreemd klink, maar vette en olies is ’n belangrike deel van ons daaglikse dieet. Wat belangrik is, is om te weet watt ter vette gesond is en watter nie. Sommige mense sluit te veel versadigde vet by hul dieet in. Dit kan lei tot probleme soos oorgewig, hartsiekte en hoë cholesterol. Kos met hoë vlakke van versadigde vet v is party smere, lekkers, koekies en sommige m sjokolade.
Aan die ander kant het onversadigde vet ’n ’ hoë voedingswaarde en is dit ’n belangrike deel d van ’n gebalanseerde dieet.
Olierige vissoorte, neute en avokado’s i is van die kos wat gesonde hoeveelhede o onversadigde vet bevat.
Die aanleer van gesonde, gebalanseerde eetgewoontes e is iets wat sommer vandag kan begin – en jy sal die res van jou lewe die vrugte daarvan pluk.
SUIWEL
As jy graag sterk, gesonde bene e en tande wil hê, dan moet jy seker ker maak daar is genoeg suiwel by jou ou dieet ingesluit. Dié voedselgroep ep is ons hoofbron van kalsium, die mineraal wat die meeste in ons liggaam voorkom.
Behalwe dat dit ons gesonde tande en bene gee, benodig ons s spiere ook kalsium om te beweeg. eg. Ons senuwees gebruik dit ook om boodskappe tussen ons brein en n die res van ons lyf te stuur.
Suiwel kom voor in kos soos melk, kaas en jogurt. Mense wat t veganiste is en nie enigiets eet wat van diere afkomstig is nie, kry hul kalsium uit bronne soos soja of amandelmelk.
VITAMIENE EN MINERALE RALE
Vitamiene en minerale is verbindings, wat beteken dis ’n samestelling van twee of meer chemikalieë. Dit help ons liggaam om tot die beste van sy vermoë te funksioneer. Dit help om ons oë gesond te hou, en gee ons liggaam die beste kans om siekte en infeksie te beveg.
Dit bevorder selfs die groei van bene, spiere, vel en organe.
Ons liggaam benodig meer as 30 vitamiene en minerale om op sy beste te funksioneer, maar van die belangrikste is:
Vitamien A help om ons vel gesond te hou en help met ons sig. Moenie vergeet om jou wortels te eet nie!
Vitamien B help jou liggaam om energie uit kos te maak. Heelgraan, vleis met min vet en vis is goeie bronne van B-vitamiene. Vitamien C help jou liggaam om homself gesond te maak, so eet ’n lemoen of koejawel wanneer jy kan. Vitamien D kom in melk voor. Dit help jou liggaam om kalsium te absorbeer vir sterk tande en bene.
Maar voor jy verlore raak in die alfabet van vitamiene, hier is ook ’n paar belangrike minerale wat jou liggaam nodig het: Kalsium kom voor in suiwel sowel as geblikte vis, tofu (’n plantproteïen) en die groente broccoli. Fluoried sorg vir sterk tande en help om osteoporose, wanneer jou bene brosser word en makliker breek, te voorkom. Tee en sommige rou vrugte is ’n goeie bron van fluoried. Yster help jou rooibloedselle om suurstof na al die dele van jou lyf te vervoer.
Rooivleis en donkergroen blaargroente is ’n goeie bron van dié mineraal. Dis nie net Popeye wat sy spinasie nodig het nie! Sink is nie net ’n metaal op die periodieke tabel nie. Dit help om ons immuunstelsel gesond te hou, en is belangrik vir ons vermoë om te kan ruik en proe. Dierproteïene, neute en heelgrane is goeie bronne van sink.
Jy sal waarskynlik saamstem al hierdie vitamiene en minerale klink baie belangrik – en hulle is! En wanneer ons die regte hoeveelhede inneem, beteken dit ons volg ’n gesonde, gebalanseerde dieet.