ISUKAPHI LE NDABA YAMACALA KAMNU JACOB ZUMA?
UHLELO lwezomthetho kuleli zwe, luqopha umlando njengoba lowo obengumengameli waleli zwe, umnu Jacob Zuma, esezoziphendulela enkantolo ngamacala abekwa wona okukhona kuwo awenkohlakalo nokukhwabanisa.
Kuzokhumbuleka ukuthi unogwaja wavuswa ngomandulo (September) we-1999 ngunkk Patricia de Lille, owethula ephalamende umqulu (owawuhlanganiswe ngabazibiza ngokuthi bangamalungu ephalamende e-african National Congress - ANC akhathazekile), owawuqukethe izinsolo zenkohlakalo ezijulile ngokuthengwa kwezikhali yiningizimu Afrika. Wacela ukuba kwenziwe uphenyo lwekhomishini yezomthetho.
Kuthe ngozibandlela (December) we-1999 owayengungqongqoshe wezimali, umnu Trevor Manuel, wasayina egameni likahulumeni isivumelwano sokuboleka imali nezivumelwano sokuthenga izikhali. Izindleko zalokho kwakungu R29,229 billion.
Ngonhlolanja (February) wezi2000, ihhovisi labaphenyi lofezela, lwamemezela ukuthi lwenza uphenyo ngesivumelwano sokuthengwa kwezikhali.
Okwalandela lapho kuthiwa kwaba wumhlangano phakathi kukamnu Zuma, nguschabir Shaik no-alain Thetard wenkampani ithint, okuthiwa babedingida kuwo inkokhelo engu-r500 000 njalo ngonyaka kamnu Zuma, ukuze avikele inkampani ithomson ophenyweni.
Lokhu kwaze kwavela obala kamuva lapho sekuqulwa icala lika Mnu Shaik.
Kwathi ngoncwaba (August) wezi-2000, owayengumcwaningi mabhuku, umnu Shauket Faukie, wethula umbiko wokuqala ngodaba lwezikhali, lapho athola ubufakazi bokuthi inqubo yokuthenga ayilandelwanga futhi wancoma ukuba umvikeli Womphakathi wangaleso sikhathi, umnu Selby Baqwa enze uphenyo.
Umnu Shabir Shaik waboshwa ngolwezi (November) wezi-2001.
Ngoncwaba wezi-2003 owayengumshushisi omkhulu, umnu Bulelani Ngcuka, wamemezela ukuthi inational Prosecuting Authority) izoshushisa umnu Shaik, kodwa hhayi iphini likaMengameli Jacob Zuma.
Waphawula ukuthi nakuba kukhona izimpawu zenkohlakalo ngomnu Zuma, kodwa uphiko Lwezokushushisa alunalo ithemba lokuthi lungaphumelela (enkantolo).
Ngalolo suku umengameli Thabo Mbeki wathola umbiko kumnu Mac Maharaj oveza umnu Ngcuka njengempimpi kahulumeni wobandlululo.
Ngowezi-2005, ijaji Hillary Squires, lalahla umnu Shabir Shaik ngecala - lamgweba iminya- ka eli-15, abameli baka Mnu Shaik basedlulisa isinqumo secala. Emhlanganweni wephalamende ophuthumayo umengameli Mbeki wenza isimemezelo ngesinqumo sakhe sokuxosha umnu Zuma esikhundleni.
Ngomfumfu (October) wezi2005, umnu Zuma wethweswa amacala amabili enkohlakalo.
Ngozibandlela we-2007 abashushisi bamemezela ukuthi sebenobufakazi obanele bokuthwesa umnu Zuma icala lenkohlakalo
Ngomandulo wezi-2008 ijaji Chris Nicholson lawachitha amacala enkohlakalo ayethweswe umnu Zuma. Kwathi ngomasingana wezi-2009 isinqumo sejaji unicholson sachithwa yinkantolo Ephakeme Yokudlulisa Amacala. Kwathi-ke ngombasa wezi-2009 owabe eyonhloko ebambile yeNPA, u-adv Mokotedi Mpshe, wawahoxisa wonke amacala ayethweswe umnu Zuma.