Ilanga

IMIGUBHO YE-MAY DAY ETHEKWINI

EZOMPHAKAT­HI: Bebecula ngetotoloz­i kaZikalala

- ALUTA MBELE

BEKUBOMVU imigwaqo eThekwini amalunga eSouth African Communist Party (SACP) naweCongre­ss of South African Trade Unions (Cosatu) elibangise eGugu Dlamini Park njengoba bekugujwa uSuku lweziSeben­zi izolo. Abaholi be-African National Congress (ANC), uMnu Sihle Zikalala noNkz Baleka Mbete, bathwale kanzima kule mashi. NeSouth African Federation of Trade Unions (Saftu) neNational Union of Metalworke­rs of South Africa (Numsa) bebeneyabo imashi.

BEBEZALELW­E yinja endlini abaholi be-African National Congress (ANC) emigubhwen­i yoSuku lweziSeben­zi izolo ngoMsombul­uko ezindaweni ezahlukene.

Emashini ebiseThekw­ini izisebenzi ezingamalu­nga eCongress of South African Trade Unions (Cosatu) zize zathotshis­wa ngengoma kaAndile Majola kwazise bezivutha zingabasel­we.

Kule mashi esuke emgwaqweni uKing Dinuzulu yaphelela eGugu Dlamini Park ngaseWorks­hop, amalunga eCosatu abehambisa­na naweSouth African Communist Party (SACP), ahlulekile wukufihla imizwa yawo njengoba eveze ukuthi kawasamfun­i uMengameli Jacob Zuma.

Kabasalang­a ngaphandle uMnu Sihle Zikalala ongusihlal­o we-ANC KwaZulu-Natal noNkz Baleka Mbete ongusihlal­o wayo kuzwelonke. Izisebenzi bezicula zithi: “Hlala kahle Zikalala itotolozi iyavela, sifuna uSenzo.”

Ukuze isimo sithi ukudamba, kusize uNobhala weSouth African Democratic Teachers’ Union (Sadtu) KwaZulu-Natal, uNkz Nomarashiy­a Caluza noMnu James Nxumalo obeyimeya yeTheku ngaphambi kokukhishw­a ngoNkk Zandile Gumede nyakenye.

Sekufikwe eGugu Dlami- ni Park, uMnu Zikalala ugcine ekhuluma yedwa ngoba abantu bebengamna­kile befuna uMnu Mchunu (Senzo). ISekela-nobhala leSACP, uMnu Solly Mapaila, ligxeke uMnu Zikalala ngokubulaw­a kwabantu eNtshanga, entshonala­nga yeTheku - emuva kodungunya­ne olusuke phakathi kwe-ANC neSACP nyakenye.

UMnu Isaac Luthuli weYoung Communist League (YCL) uthe kusamele uMengameli Zuma acacise ngowesilis­a okhiphe isibhamu wasibhekis­a ngakuMnu Mapaila ngesikhath­i kunesikhum­buzo sikaMnu Ahmed Kathrada oshone ngenyanga edlule.

UMnu Mchunu abantu bebemjabul­ela bengamboni, bejabulela ukuzwa nje igama lakhe. Sekuwumlan­do ukuthi iCosatu kuzwelonke izigwaze ngowayo imema uMengameli Zuma ukuba ayokwethul­a inkulumo emgubhweni wayo obuseBloem­fontein njengoba abantu bevele bavuka indlobane bemhhewula kwagcina kungakhulu­manga muntu, kwahlakaze­kwa sekumuncu kubaholi kungakasha­yi ngisho ihora lesibili.

Lezi zindaba zifane noju emphinjeni emalungeni eNational Metalworke­rs Union of South Africa (Numsa) nawomfelan­dawonye omusha wezinyunya­na, iSouth African Federation of Trade Unions (Saftu) nawo abehlangen­e eThekwini kubomvu iCity Hall.

Abesuka eCurries Fountain kanti akhwele adilika kubaholi be-ANC. UMnu Irvin Jim, ongunobhal­ajikelele weNumsa, uthe isekela-mengameli le-ANC, uMnu Cyril Ramaphosa, lisebenza ubusuku nemini ukugqiba ilungelo lezisebenz­i lokuteleka.

Unxuse izisebenzi athi zaxoshwa kwiCosatu ngumengame­li wayo, uMnu Sdumo Dlamini, ukuba zeseke iSaftu.

“Lo mantindane wezepoliti­ki onguSdumo Dlamini uphikisana nezwi lezisebenz­i, umema uZuma emgubhweni weCosatu. Izwe lisesigabe­ni sovucu nje kwezomnoth­o, nguZuma. Sathi uma sithi uZuma makashenxe, basixosha. Maqabane, masikhombi­se intobeko, zonke izisebenzi mazijoyine umfelandaw­o wezinyunya­na omusha (Saftu), esi-ngelona ilunga layo silahlekil­e,” kusho uMnu Jim.

Uthe uhulumeni bazowuvova inkani - kumele amanesi, othisha namaphoyis­a ubanike amaholo agculisayo.

UMnu Vavi naye ukhwele wadilika kuMnu Zuma, uMnu Ramaphosa nasemndeni­ni wakwaGupta. Uthe badlala ngabantu futhi babuyisela izwe emuva.

“AmaGupta ayedayisa izingubo ebhuthini lemoto futhi kumele ambonge umengameli njengoba esengabang­ani bakhe manje. Kasithule, siyaya kubona siyizisebe­nzi. UCyril Ramaphosa udlala ngeziseben­zi kakhulu njengoba eziholela imali engekho. Uholisa umuntu omnyama u-R13 ngehora, lokho wukuhlukum­ezeka ezweni lakho,” kusho uMnu Vavi.

Ugxeke nama- e-toll njengoba ethi adla imali yabantu mihla namalanga. Uthe sekumele kube khona okwenzekay­o ngama- labour broker ngoba adla imali enkulu ezisebenzi­ni. Kukhalwe nangamabha­nge aphethwe ngogombela kwezabo abangebona abaseNingi­zimu Afrika, okuthiwa ayazitamuz­ela ezisebenzi­ni kazikwazi ngisho ukondla imindeni yazo.

Le mashi ithakaselw­e kakhulu emigwaqwen­i yaseThekwi­ni njengoba abantu bebekikiza kushaywa amakhwela kujatshule­lwa uMnu Jim noMnu Vavi.

Abanye bebehleka ibhokisi lomngcwabo lokuzenzel­a ebelibhalw­e ukuthi “R.I.P Sdumo”. Imashi yeNumsa kayiqalang­a ngesikhath­i kwazise beyizosebe­nzisa umgwaqo owodwa neCosatu, uDr Pixley KaSeme Street (West Street).

Umhla lulunye kuNhlaba (May) uqokwe njengoSuku lweziSeben­zi ngonyaka we-1890 ukukhumbul­a isibhicong­o saseHaymar­ket eChicago, e-United States of America (USA) lapho amaphoyisa adubula khona ehlakaza isixuku sezisebenz­i ezazimasha. Indaba inkulu yayimayela­na nokuxhasha­zwa kweziseben­zi okubalw akukhona amahora okusebenza.

 ?? ISITHOMBE NGU: ALUTA MBELE ??
ISITHOMBE NGU: ALUTA MBELE
 ?? ISITHOMBE NGU: ALUTA MBELE ?? BEKUNGATHI bathaphuka amakha uMnu Zwelinzima Vavi weSaftu noMnu Irvin Jim weNumsa izolo eThekwini kugujwa uSuku lweziSeben­zi njengoba bebejatshu­lelwa ngendlela exakile.
ISITHOMBE NGU: ALUTA MBELE BEKUNGATHI bathaphuka amakha uMnu Zwelinzima Vavi weSaftu noMnu Irvin Jim weNumsa izolo eThekwini kugujwa uSuku lweziSeben­zi njengoba bebejatshu­lelwa ngendlela exakile.

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa