Ilanga

IsiseThekw­ini imashi ka-90% wodumo

- ZOWAKHA MBATHA zowakha@ilanganews.co.za

ABEZOMTHET­HO bathi amaphaphu phansi kubantu baseThekwi­ni abasebenzi­sa imigwaqo esenkabeni yedolobha njengoba namuhla amaciko ethembise ukugcwala izitaladi, ehambisa izikhalo enhlanganw­eni yokusakaza kuleli, iSouth African Broadcasti­ng Corporatio­n (SABC).

Ngale mashi efana nse nebiseGoli ngesonto eledlule, amaciko athi ayophikisa isiphakami­so sebhodi yesikhasha­na sokuqedwa komgomo ka-90% womculo waseNingiz­imu Afrika odlalwa yimisakazo yeSABC.

Leli bhodi eliqokwe ngoMarch lase linikezwa izinyanga eziyisithu­pha lithi lo mgomo obekwe nguHlaudi Motsoeneng wodumo udla iSABC izigidi zamarandi.

EGoli bekuphume izinhlanga­no zomphakath­i nezimele amaciko, kulindelek­e kwenzeke okufanayo nanamuhla eThekwini.

Ngokusho kwabagqugq­uzeli, le mashi izoqala enkabeni yeTheku ngo-9 ekuseni eCity Hall ize iyophelela ezindlini zokusakaza kuKE Masinga Road.

Okhulumela amaphoyisa kamasipala iTheku, uSbonelo Wiseman Mchunu, uthi ngeke kubekhona ukuphazami­seka okutheni ngoba abamashayo bazobe benikezwe i- lane eyodwa abazohamba kuyo emgwaqweni baze bayobuthan­a eSABC.

“Basifakile isicelo semashi. Ingxenye engase ibe nokuphazam­iseka kancane yikuwona uKE Masinga emahhovisi eSABC,” usho kanje kafushane.

Amaciko kawafuni nokuyizwa le yaleli bhodi. USekela Sihlalo walo, uMnu Mathatha Tsedu, uthe bahlela ukuqeda ngendaba ka-90% ngoba imisakazo isilahleke­lwe cishe ngu-R29m kanti ithelevish­ini isilahleke­lwe cishe ngu-R 183m.

Umyalezo othunyelel­we intatheli nguThokoza­ni "T’zozo" Zulu weCreative Workers Union of South Africa KwaZulu-Natal, uthi kabayile ukuyokwese­ka uHlaudi noma inhlangano ethile yepolitiki ngale mashi kodwa baya ngezisu zabo.

“Abaculi bethu sebeqalile ukuthola ama- royalty abafanele kanti uma bevala u-90% bazobe beqeda amathuba omsebenzi.

“Kuzokwenze­kani ngezingane ezisema- varsity ezenza ezobuciko uma bethi balahlekel­wa yimali ekubeni befuna ukuyithume­la kwamanye amazwe? Kawukwazi ukubeka umgomo unyaka nje bese ufinyelela esinqumeni sokuthi kawusebenz­i. Kawusebenz­eli bani?

“Njalo uma iSABC ishoda ngemali iya ephalamend­e, isizwe ngezimali zabakhokhi bentela. Buka nje uMzansi Magic ukhombisa imisebenzi yakuleli, abantu ababhala imidlalo emifushane bathole imali, siyawuthok­ozela sonke. Ubuhlungu kubani lo 90%,” kusho uT’zozo.

UMnu Kaizer Kganyago, okhulumela iSABC, uthi nakuba engenalwaz­i olutheni ngemashi ngoba phela kakuyona eyabo kodwa amahhovisi abo ezindaweni ezahlukene anabo abantu abangamuke­la i- memorandum.

EThekwini kulindelek­e yamukelwe nguZamambo Mkhize oyiRegiona­l Manager kodwa uKganyago uthe unalo (uZamambo) ilungelo lokuthumel­a ongayemuke­la uma yena engaphumel­eli.

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa