Lala ngokuthula, Mabhengeza
* Namuhla sithe ake sipequlule emashalofini ethu sifune umlando wakwaHlatshwayo lapho kuzalwa khona uMandla obengumlingisi futhi engumsakazi weJozi FM, odlule emhlabeni kuleli sonto edutshulwa yizinswelaboya ngesikhathi yena nomngani wakhe, u-Oupa Duma, bezama ukusiza abesifazane abebebanjwa inkunzi.
UMandla uzokhumbuleka edlala indawo kaSiphiwe kwiGenerations endala. Sithi lala ngokuthula Mhayise, bambalwa abantu abafana nawe kulo mhlaba.
Isizwe sakwaHlatshwayo saziwa kakhulu ngezithakazelo uMhayise, uNgwane noMabhengeza. OHlatshwayo basuka ebukhosini bakwaDlamini bezalwa yiNkosi Sobhuza Dlamini njengoba phambilini bebengabakwaDlamini.
Kumithisane izingane zakwaDlamini, kwathiwa umfana uhlabe ekhaya, kwase kuqhamuka isibongo sakwaHlatshwayo. UHlatshwayo uwele waya ePiet Retief enyakatho yeKwaZuluNatal, wakha imizi okubalwa owaseHho, oseNdubase nowasoHlanyeni.
UHlatshwayo uzale uMgogodlana, uMgogodlana uzale uMhlaba, uMhlaba uzale uSiyendane, uSiyendane uzale uMleshe noManukuza. Kuthe sekukhule uMleshe noManukuza kwafika umntwana oyindodakazi yeSilo saKwaNodwengu, uMpande, wakhetha ukugcagcela kuMleshe.
UMleshe ubemncane kunoManukuza, kwaxatshwana.
Abalandela uManukuza njengenkosana, bafudukele eDumbe bafika kunempi phakathi kukaMandlakazi noSuthu.
AbakwaHlatshwayo bafike balekelela uSuthu obekungabahambisana neSilo uDinizulu.
Sebenqobile, iSilo uDinizulu sibanike indawo yaseDumbe. UManukuza uzale uMgezeni, uMgezeni uzale uBambuhlanga, uBambuhlanga uzale iNkosi ebusayo, uFisukwazi.
Abantu bakwaHlatshwayo basuswe eDumbe ngamaBhunu ngonyaka we-1979 ngesikhathi kusaphethe uBambuhlanga, ongenye yamakhosi anonise umlando wakwaHlatshwayo.
Kuye uMnu Oliver Tambo kuBambuhlanga eyomtshela ngeAfrican National Congress (ANC) efuna ukuqinisa umzabalazo ngamakhosi njengoba leli qembu belivalwe umlomo.
Izimpimpi zitshele amaBhunu ngokuya kukaMnu Tambo kuBambuhlanga, waboshwa eVryheid, enyakatho yeKwaZulu-Natal. Isizwe sakhe sithathwe sayiswa
eNquthu, abanye bayiswa eQhudeni ngaseNkandla, ngaphansi kwesiZwe sakwa-Sithole.
Enye yamakhosi akwaHlatshwayo anothise umlando, nguSiyendane olwe impi yaseSandlwana ngesikhathi kulwa amaNgisi namaZulu.
INkosi uSiyendane ilekelele iSilo uCetshwayo singakabi yinko- si ngesikhathi silwa noMbuyazi okuyindodana kaMpande.
Le mpi ize yaphelela eNdodakusuka. UMleshe uzale uMhlaba, uMgogodla oqanjwe ngebizo likakhokho wakhe.
UMgogodlana akazange athole izingane. Ubukhosi buthathwe nguSitha oyiNkosi yakwaHlatshwayo oPhongolo, enyakatho yeKwaZulu-Natal, okuyinkosi ebusayo manje.
USitha yindodana kaMhlangano ongazange abe yinkosi ngenxa yokuthi uganwe kwaDlamini lapho abantu bakwaHlatshwayo beqhamuka khona.
UMhlangano ngumfowabo kaMgogodlana. IZITHAKAZELO Hlatshwayo, Mhayise, Ngwane, Mabhengeza! Wena weNgonyama! Wena kaphuphu likaNdaba Wena kaMagida eHhohheni