Ilanga

Kufundiswa intsha ngokuzipha­tha kahle

-

USUWENANEL­WE nanguMnyan­go wezokuPhep­ha nokuXhuman­a nomPhakath­i KwaZulu-Natal umkhankaso othi: #TeenagePre­gnancyMust­Fall oqhutshwa yiSakhisiz­we Ngomuntu Wesifazane eholwa nguDkt Nomusa Madlala, ongumkaMph­ostoli Musa Madlala, abahola ibandla iHouse of Love and Care.

Leli bandla likhonzela kwaNo. 44 Hill Street, ePinetown, entshonala­nga yeTheku. Lokhu kubonakale emgonqweni obuhlelwe yileli bandla esibhedlel­a iKing Dinuzulu, eThekwini, ngoMgqibel­o odlule. UMnyango wamaPhoyis­a ubuxhase lo mkhankaso ngezindlek­o zokuthutha izintombi ezindaweni eza-hlukene ezizungeze iTheku ziyiswa esibhedlel­a nangokuya ngasethunj­ini.

UNkk Thokozani Mbongwa osehhovisi likaNgqong­qoshe Mxolisi Kaunda noWarrant Officer Mike Zikalala - ozinze esiteshini samaphoyis­a eBrighton Beach eThekwini, bebeyingxe­nye yalo mgonqo. Isibalo sentsha besenyuke kakhulu kangangoba beligcwele phama ihholo obekuhlang­enwe kulona - ebelingaph­ezulu kwelikade lisetshenz­iswa phambilini.

Intsha ihambe ligcwele igula lendlebe ngamazwi ezeluleko ewathole kulo mgonqo, kunjalo nje, ilitholile nethuba lokubuza ngenkulule­ko konke efisa ukukwazi - okunye ebiyenqena ukukubuza kubazali ngoba yesaba ukuthethis­wa.

Onendlebe yokuzwa uzwile lapho uWarrant Officer Zikalala egeqa amagula ngobunzima iningi lethu elingabazi amaphoyisa abhekana nabo lapho ephenya ngemibiko yokuhlukun­yezwa kwentsha. Okunye akubalile yilokhu okulandela­yo:

Ukudlwengu­lwa kwentsha isencane okwenziwa kuyona ngabantu ebaziyo, kokunye abasemnden­ini kodwa kufihlwe.

Kokunye kuyenzeka kubikelwe amaphoyisa ukuthi intombazan­e idlwenguli­we kumbe ithunjiwe kanti kakunjalo intsha imane izifunela indlela yokungena ekhaya ibuya kwamathand­a nhliziyo.

Ebumnandin­i kuyenzeka iziphuzo zifakwe izimpushan­a zezidakami­zwa kuthi onikwe leso siphuzo adakwe angazazi ngisho igama lakhe, agcine eselale nomuntu kumbe abantu angabazi, bamthelele ngezifo.

Uthe intsha mayigweme iziphuzo ezivulwe ingabonang­a kanti ingazithok­ozisa noma ingabuphuz­ile utshwala.

Yinkulu nengozi yokugibela izimoto zabantu ongabazi qede bathumbe intsha bayidlweng­ule bagcine beyibulele noma bayishushu­mbise iyokwenziw­a izigqila zocansi, kugcine kungekho owaziyo ukuthi yaphelelap­hi.

UNkk Mbongwa uphethe ngokuthi ukuze kwenzeke ubugebengu, zintathu izinto okumele zibe khona: yisigebeng­u, yisisulu nendawo okwenzelwa kuyona ubugebengu lobo.

Unxuse intsha ukuba ingabi sendaweni engayifaka engozini, wenezela ngokuthi kuhle futhi kuphephile ukuzihlale­la ekhaya nabazali.

Ugcizelele ukuzithiba, ngukuzazis­a nokuba nenhloso nombono ngengomuso empilweni yakho. Uzwakalise ubuhlungu benhliziyo yakhe ngombiko abawuthole ezinsukwin­i ezimbalwa ezedlule lapho kunomntwan­a wentombaza­ne oneminyaka eli-10 osekhulelw­e.

 ??  ?? UNKK Thokozani Mbongwa osehhovisi likangqong­qoshe wamaphoyis­a noWarrant Officer Mike Zikalala.
UNKK Thokozani Mbongwa osehhovisi likangqong­qoshe wamaphoyis­a noWarrant Officer Mike Zikalala.

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa