Kufundiswa intsha ngokuziphatha kahle
USUWENANELWE nanguMnyango wezokuPhepha nokuXhumana nomPhakathi KwaZulu-Natal umkhankaso othi: #TeenagePregnancyMustFall oqhutshwa yiSakhisizwe Ngomuntu Wesifazane eholwa nguDkt Nomusa Madlala, ongumkaMphostoli Musa Madlala, abahola ibandla iHouse of Love and Care.
Leli bandla likhonzela kwaNo. 44 Hill Street, ePinetown, entshonalanga yeTheku. Lokhu kubonakale emgonqweni obuhlelwe yileli bandla esibhedlela iKing Dinuzulu, eThekwini, ngoMgqibelo odlule. UMnyango wamaPhoyisa ubuxhase lo mkhankaso ngezindleko zokuthutha izintombi ezindaweni eza-hlukene ezizungeze iTheku ziyiswa esibhedlela nangokuya ngasethunjini.
UNkk Thokozani Mbongwa osehhovisi likaNgqongqoshe Mxolisi Kaunda noWarrant Officer Mike Zikalala - ozinze esiteshini samaphoyisa eBrighton Beach eThekwini, bebeyingxenye yalo mgonqo. Isibalo sentsha besenyuke kakhulu kangangoba beligcwele phama ihholo obekuhlangenwe kulona - ebelingaphezulu kwelikade lisetshenziswa phambilini.
Intsha ihambe ligcwele igula lendlebe ngamazwi ezeluleko ewathole kulo mgonqo, kunjalo nje, ilitholile nethuba lokubuza ngenkululeko konke efisa ukukwazi - okunye ebiyenqena ukukubuza kubazali ngoba yesaba ukuthethiswa.
Onendlebe yokuzwa uzwile lapho uWarrant Officer Zikalala egeqa amagula ngobunzima iningi lethu elingabazi amaphoyisa abhekana nabo lapho ephenya ngemibiko yokuhlukunyezwa kwentsha. Okunye akubalile yilokhu okulandelayo:
Ukudlwengulwa kwentsha isencane okwenziwa kuyona ngabantu ebaziyo, kokunye abasemndenini kodwa kufihlwe.
Kokunye kuyenzeka kubikelwe amaphoyisa ukuthi intombazane idlwenguliwe kumbe ithunjiwe kanti kakunjalo intsha imane izifunela indlela yokungena ekhaya ibuya kwamathanda nhliziyo.
Ebumnandini kuyenzeka iziphuzo zifakwe izimpushana zezidakamizwa kuthi onikwe leso siphuzo adakwe angazazi ngisho igama lakhe, agcine eselale nomuntu kumbe abantu angabazi, bamthelele ngezifo.
Uthe intsha mayigweme iziphuzo ezivulwe ingabonanga kanti ingazithokozisa noma ingabuphuzile utshwala.
Yinkulu nengozi yokugibela izimoto zabantu ongabazi qede bathumbe intsha bayidlwengule bagcine beyibulele noma bayishushumbise iyokwenziwa izigqila zocansi, kugcine kungekho owaziyo ukuthi yaphelelaphi.
UNkk Mbongwa uphethe ngokuthi ukuze kwenzeke ubugebengu, zintathu izinto okumele zibe khona: yisigebengu, yisisulu nendawo okwenzelwa kuyona ubugebengu lobo.
Unxuse intsha ukuba ingabi sendaweni engayifaka engozini, wenezela ngokuthi kuhle futhi kuphephile ukuzihlalela ekhaya nabazali.
Ugcizelele ukuzithiba, ngukuzazisa nokuba nenhloso nombono ngengomuso empilweni yakho. Uzwakalise ubuhlungu benhliziyo yakhe ngombiko abawuthole ezinsukwini ezimbalwa ezedlule lapho kunomntwana wentombazane oneminyaka eli-10 osekhulelwe.