BAZALI MASILEKELELE IZINGANE NGOMSEBENZI WAZO WESIKOLE
SIHALALISELA bonke abafundi abaphumelele kumatikuletsheni eNingizimu Afrika yonkana, iKwaZulu-Natal siyethulela isigqoko ngokukhethe-kile, sithi makwande nakowezi-2018, kube ngaphezulu! Sibonga othisha nabazali ngokubambisana naba-ntwana.
Abangaphumelelanga, sithi kakulahlwa mbeleko ngakufelwa, lisekhona ithuba nakulo nyaka.
Njengoba kuqala unyaka wezi-2018, ngifisela bonke abafundi okuhle kodwa ezifundweni zabo, sengathi bangenza kangcono.
Ngifisa ukukhumbuza abazali ukuthi inkunzi isematholeni, kodwa amathole adinga oyise nonina ukuba baweseke futhi bawalekelele ngezimiso nemigomo ezowenza akucijele ukuba yizinkunzi zakusasa.
Kunabazali abangazihlanganisi nhlobo nemfundo yabantwana babo, bacashe ngokuthi bona kabafundile.
Kakusona isizathu ongagaba ngaso leso ungumzali ngoba kakukuningi okudinga ukufunda ukuze ulekelele umntwana.
Ukuba seduze kwakhe kukodwa nje, kumnika ithemba umntwana lokuthi umzali wakhe uyakukhathalela ukufunda kwakhe.
Kuningi ongakwenza ukukhombisa ingane yakho ukuthi useduze nayo ngesikhathi ifunda. Ungayisiza uyikhumbuze ngezinhlelo zikamabonakude nezomsakazo ezingayisiza kuleso naleso sifundo sayo.
Ungayibuza nokuthi bekwenziwani esikoleni ngalolo suku, uyicele futhi ukuba ikuxoxele lokhu obekufundwa.
Kwesinye isikhathi ungayibuza ukuthi ifisa uyisize ngani bese niyaxoxa. Uma icela ukuyofunda nezinye izingane, yenza isiqiniseko sokuthi uxhumana nabazali balezo zingane ethi iyofunda nazo ukuze nibaqaphe abantwana benu ngokusizana.
Uma bezofundela endaweni ethile, ningaxoxa ningabazali nibathengele okuya ngasethunjini bese nishintshana ngokubahambisa nokubalanda lapho befundela khona.
Kumele nibagqugquzele nangokubanika indawo yokufundela elungele ukufunda emizini yenu, bashintshane ngemizi abazofundela kuyona. Lokhu kusiza nina njengabazali ukuba nazane futhi nikhulume ngazwilinye kubantwana benu.
Kuyabakhuthaza abantwana ukubona abazali bekhombisa ukubakhathalela, hhayi nje ukuqhamuka sebethi bafeyile kanjani kade befunda unyaka wonke - esho umzali engakaze enze lutho ukukhuthaza ingane yakhe.
Abanye abazali kabazi nokuthi ingane ibifunda liphi ibanga ngonyaka odlule nokuthi kulo nyaka idlulela kuliphi noma izophinda liphi. Kuyadumaza konke lokhu bazali ngoba kuyisilonda esophela ngaphakathi enganeni.
Kungenzeka ingakutsheli ngoba ikuhlonipha njengomzali kodwa ngaphakathi isuke yopha. Ucwaningo lokuphumelela kwezingane kwezikwenzayo, luveza ukuthi lezo ezesekwayo emakubo ziphumelela kangcono kunezizibonelayo kuhle kwamachwane enyoka.
Kudala amahloni uma ingane ibuza ukuthi umzali akezile ngani emhlanganweni, ikutshele ukuthi umama noma ubaba uthe yena akayihambi imihlangano yento angahlangene nayo.
Umane uzibuze ukuthi lo mzali uthumela muphi umyalezo emqondweni nasemizweni yale ngane. Ukuba nengane kuwumsebenzi ongapheli, ingeyakho kusukela ifika emhlabeni nize nehlukaniswe wukufa.
Kakuhlatshwa khefu ekubeni ngumzali ngoba ngisho inganezinkinga, izinkinga zayo kuba ngezakho. Ukufika nje esikoleni uyobuza ngokuziphatha nangokuzimisela kwengane yakho, kuyayisiza kuyibonise ukuthi unendaba nekusasa layo.
Izinto eziningi esengikhulune ngazo kazilidingi izinga lokufunda komzali kodwa zidinga umzali ozibophezele emfundweni yomntwana wakhe noyikhathalele kakhulu ingane yakhe.
Lokhu kakuyona into entsha, nasemandulo kwakweziwa, abazali babexhumana namaqhikiza namagoso befuna ukwazi ukuthi kwenzekani ngezingane zabo lapho zazihlangana khona.
Masiyekeni ukucasha ngesithupha bakwethu, masilekelele lapho singalekelela khona ukuze baziqhenye ngathi abantwana bethu ukuthi yize sasingenayo imfundo esezingeni elithile kodwa bona sabenzela okukhulu.
Uma kunengane efundayo ekhaya, siyafunda sonke kulelo khaya ngezindlela eziningi.