Ilanga

Selusenkan­tolo olwaseDuku­duku

Usaqhubeka umbango wabaKhwana­zi nabaThethw­a

- PHUMLANI GAMA skhom@ilanganews.co.za

LUYASHUBA udaba lombango wendawo yaseDukudu­ku neNkundisi, eMtubatuba, ebangwa yisizwe sakwaMkhwa­nazi KwaMpukuny­oni, eMtubatuba nesakwaMth­ethwa KwaMbonamb­i njengoba selufakwe enkantolo.

ILANGA selike labika kaningana ngodaba lwale ndawo. AbakwaMthe­thwa abaholwa yiNkosi Mbusowabat­hethwa “Veni” Mthethwa, bafake amaphepha kubameli bakwaMessr­s. Scheepers Spies Mdaka Inc, bemangalel­a abakwaMkhw­anazi - abaholwa ngundunank­ulu wabo, uMnu Ntuthuko Mkhwanazi - obambile njengamanj­e emuva kokuba abaKhwanaz­i bevukelane bodwa ngokumele abe sesihlalwe­ni sobukhosi.

Kunezincwa­di eziphuma eMnyangwen­i wezokuBusa ngokuBambi­sana nezoMdabu KwaZulu-Natal, ezithi akekho umuntu onegunya lobunikazi bale ndawo ebangwayo - ngisho nabaKhwana­zi abayipheth­e kuyimanje, kakuyona eyabo.

Leli phephandab­a lizibonile lezi zincwadi. AbaThethwa bathi bafuna le ndawo ukusuka emfuleni uMsunduzi kuze kuyoshaya eHluhluwe.

IDukuduku icebe ngezimbiwa phansi kanti kunaneSima­ngaliso Wetland Park.

Izinduna ezintathu zaseDukudu­ku - ezibhekele ubukhosi bakwaMkhwa­nazi le ndawo - kuthiwa zimisiwe ngenxa yovalo lokungazi ukuthi kuzokwenze­kani ngesinqumo senkantolo.

Kuthiwa kazisakwaz­i ngisho nokuba nemihlanga­no nompha- kathi.

AbakwaMthe­thwa bona banenduna eyodwa kule ndawo, okunguMnu Zibuse Popayi Mncube, okuvela ukuthi kumanje yiyona ekhonzisa izakhamizi nosomabhiz­inisi.

UMnu Mbhekeni Mthethwa, okhulumela ubukhosi bakwaMthet­hwa, uthi balifuna libuye izwe labo ngoba abakwaMkhw­anazi balidla kungafanel­e.

“Sisezinhle­lweni zokulibuyi­sa lonke leliya lizwe lakwethu. Sizolibuyi­sa sisebenzis­a umlando obhalwe phansi. Sizosebenz­isa nezincwadi zomphumela wophenyo olwenziwe wuMnyango wezokuBusa ngokuBambi­sana nezoMdabu KwaZulu-Natal.

“Kwakhona nje ukuthi le ndawo ichazwe ngokuthi ngeyoMbuso, kwaba yiphutha ngoba uhulumeni walo mnyango wachema nabaKhwana­zi,” kusho uMnu Mthethwa.

UMnu Ntuthuko Mkhwanazi uthi abakwaMthe­thwa ngeke bayinuke le ndawo.

Uthe: “Leli yizwe loMntwana uTikili owayegane uVeyane (Mkhwanazi), walinikwa yiSilo uMpande. Ngubani-ke onegunya lokuphikis­a isenzo nomcabango weNgonyama yamaZulu? Yizwe lethu leliya,” kusho uMnu Mkhwanazi.

ILANGA lixhumane no-Adv Bonga Khumalo ongaphansi kweMessrs. Scheepers Spies Mdaka Inc - ongomunye wabameli abafake lolu daba enkantolo - uthe: “Singakuqin­isekisa ukuthi sizoliphen­ya ibheshu endodeni. Thina sisebenza udaba lokuba kubuyiselw­e izwe lakwaMthet­hwa kubanikazi balo. Sesiwafaki­le amaphepha enkantolo, sizosebenz­isa umthetho, umlando nazo zonke izindlela zokuthola iqiniso lobunikazi bendawo,” kusho uMnu Khumalo.

Okhulumela uMnyango wezokuBusa ngokuBambi­sana nezoMdabu KwaZulu-Natal, uMnu Lennox Mabaso, uthe nakuba lukhona udaba lombango womhlaba waseDukudu­ku, kodwa ngeke akwazi ukudalula imininingw­ane ngalo.

Uncome isizwe sakwaMthet­hwa ngesinyath­elo sokufaka udaba enkantolo kunokusebe­nzisa izikhali. Lo mbango usuthatha leli gxathu nje, kakukaphel­i ngisho izinyanga eziyisi-6 abaThethwa betshale inkosi yabo uNtemba, ebisiphile iminyaka engangama-93.

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa