Kushube isimo ngombango wegama
Izinduna zisola umnyango ngokuhudula izinyawo kulolu daba
SISHUBILE isimo ezindlini ezimbili zobukhosi bakwaMkhize ngenxa yombango wegama "iSimahla" njengoba lolu daba seludluliselwe eMnyangweni wezokuBusa ngokuBambisana nezoMdabu KwaZuluNatal.
Umbango usekutheni leli gama lendlu enkulu yakwaMkhize kumele liwele ngaphansi kwayiphi inkosi phakathi kweNkosi Langalasembo Mkhize neNkosi Kusakusa Mkhize. Lolu wudaba olubucayi kulesi sizwe sabaMbo esizinze eNgilanyoni naseMfume, eningizimu yeTheku.
Womabili amakhosi athi kasikho isidingo sokubhekana ngeziqu zamehlo, kumele kukhulunywe njengomndeni. ILANGA liwahambele womabili la makhosi ukuzwa ngalolu daba.
NgoMsombuluko odlule iNkosi Kusakusa ibize umhlangano ophuthumayo wezinduna zayo eziwu-11 enkantolo yesizwe eMfume, lapho ibiyozibikela ngamahlebezi okuthi umfowabo, iNkosi uLangalasembo, kuzwakala ukuthi usememezele esizweni sakhe ukuthi leli gama uselinikiwe. Kulo mhlagano obushubile, izinduna zizwakalise ukukhathazeka. Zibeke la maphuzu alandelayo:
Kungaba yiphutha uma kuyiqiniso ukuthi iNkosi Langalasembo seyenze isimemezelo esinjalo njengoba udaba lusesemnyangweni.
Leli gama belilokhu lisezandleni zeNkosi Kusakusa ngisho kusabusa uyise weNkosi Langalasembo, iNkosi Thimuni.
Zikhala ngomnyango ukuthi uhudula izinyawo ngalolu daba, yize lubukeka luphuthuma.
Zithi kaziyidingi impi ngoba ingadunga izizwe.
Zikhala ngabameli okuthiwa bazimele, abaqokwa wumnyango ukuba baphenye ngomlando. Zithi umbiko wabo noma ungakaphothulwa, kawushayi khona.
ILANGA lithinte iNkosi Langalasembo ngalolu daba, yacela ukuba libe nomhlangano nayo emzini wayo ngeSonto.
ILANGA lifike kwayo lahlaliswa cishe ihora lonke nesigamu kulokhu kufika izithunywa zithi kukhona esakulungisa iyeza, kepha ekugcineni kungene ithimba lamadoda azichaze ngesigungu esimele yona inkosi, ayixolisela athi ibambekile inezivakashi ezivela ekhweni layo.
Lize lahamba leli phephandaba lingayibonanga inkosi kanti lipotshozelwe ngabathile ukuthi ibinomkhuhlane. Obehola isigungu senkosi, uMnu Nkosenye Mkhize, uthe ithume bona ukuba bayozwa ukuthi ILANGA lize ngaluphi udaba.
Kuthe uma sekuzwakale ukuthi kungesikhalo seNkosi Kusakusa nezinduna ukuthi kunamahemuhemu okuthi iNkosi Langalasembo isibike esizweni ukuthi igama iSimahla isiliwinile ekubeni udaba lusezandleni zomnyango, uMnu Mkhize evunyelwa yisigungu.
Uthe: “Ngamafuphi nje sizothi akusilo iqiniso ukuthi inkosi yethu isimemezele esizweni ukuthi igama iSimahla silinikiwe.
"Kuyiqiniso futhi okushiwo ngabeNkosi Kusakusa ukuthi sonke sinikezwe ithuba lokuba sihlanganise umlando siwubuyisele emuva emnyangweni ngosuku oluyonqunywa yiwo bese kuyezwakala ukuthi yiluphi uhlangothi olukhuluma okuyikho ngaleli gama.
"Umhlangano inkosi ebinawo, yilapho ibibikela khona isizwe ukuthi kwenzekani ngodaba lwaleli gama, yabika njengoba sisho ukuthi kusazobuyelwa emnyangweni, hhayi lokhu okushiwoyo, kuqonde ukuqhatha isizwe.”
Uqhubeke wathi bawumndeni owodwa nabeNkosi Kusakusa, kuyabakhathaza uma sekuzoba namahemuhemu asatshalaliswa ngabantu angesilona iqiniso.
"INkosi Kusakusa inalo lonke ilungelo lokusibuza nomfowabo, kukwabo lapha. Ngisho noma umnyango ungathi leli gama ngelikabani, ngeke lokho kususe impi. Akekho esingathi uwinile noma wehluliwe, sifuna ukuba lolu daba luxazululwe ngokuthula," kusho uMnu Mkhize.
Okhulumela umnyango wezokuBusa ngokuBambisana nezoMdabu, uMnu Lennox Mabaso, uthe: “Ngicela ukungaphawuli lutho ngalolu daba ngoba lubucayi kakhulu. Lolu wudaba esesilubeke ezandleni zawo umndeni wakwaMkhize ukuze uluphathe ngobunono.”
Uma kukhulunywa ngegama iSimahla kulesi sibongo, kusuke kukhulunywa ngendlu kaZihlandlo owazala inkosana yakhe uNdabezitha engakwazanga ukubusa ngoba yakhothama kanye naye uyise eNkandla behlaselwa yiSilo uDingane.
Kuthiwa isizwe sabaMbo sabaleka sayokwakha eNgilanyoni lapho osekuhlala khona iNkosi Langalasembo manje, okunamaliba amakhosi alesi sizwe.
Amakhosi akhona njengamanje yiNkosi Langalasembo ezalwa yiNkosi uThimuni, kanti iNkosi Kusakusa uzalwa yiNkosi uMuziwamandla. knowledge.simelane@ilanganews. co.za