AYANDA BUTHELEZI
UZIMISELE ngokuqinisa ubudlelwano phakathi kosomabhizinisi, umphakathi nezivakashi ezihambela izindawo ezigudle ugu oluseningizimu yeKwaZulu-Natal uNkz Phelisa Mangcu, osanda kuqokwa njengesikhulu esiphezulu ku-Ugu South Coast Tourism. Yize esemusha kulesi sikhundla, nokho akasilona ivukana kwezokungcebeleka nezokuvakasha kwazise umgodla wakhe uphuphuma isipiliyoni seminyaka engaphezu kuka-20 kule ndima. Ngaphambi kokuba yingxenye yethi- mba leSouth Coast Tourism, ubesebenza eGoli ewumqondisi emnyangweni wezokuvakasha nokuthuthukiswa komnotho.
Uqale kwezokuvakasha ngo-1995 esebenza ehhovisi lezokuvakasha likahulumeni eWashington DC, e-United States of America (USA). Ubuye wasebenza naseTrump International Hotel and Tower, engamele ezokuvakasha nokungcebeleka ngesikhathi leliya lizwe lisingethe ama-7th All Africa Games ngo1999.
UNkz Mangcu uthathe izintambo kuJustin Mackrory ngemuva kokuphelelwa yinkontileka yakhe. Ngaphambi kokusebenzela Ugu South Coast Tourism, uNkz Mangcu ubeyibambe eGoli eyisikhulu sezokuvakasha iminyaka engu-10.
Ekhuluma neLANGA ngokuqokwa kwakhe, uthe kuningi okusha akuthokozelayo ngesikhundla sakhe esisha.
“Ngimangazwe yindlela emnene engamukelwe ngayo. Ugu lunabantu abafudumele njengendawo yakhona,” kusho uNkz Mangcu.
Uqhathanise iGoli noGu ikakhulukazi uma kuziwa kwezokuvakasha nokungcebeleka, wagcizelela ukuthi yize kunjalo akaboni ukuthi lokho kwehluka kungaba yizingqinamba angabhekana nazo emsebenzini wakhe.
“Nginaso isipiliyoni ngomsebenzi kodwa indawo nendawo iyehlu- ka ngokwezidingo zayo. EGoli besigxile kakhulu kwi- urban tourism development kanti lapha sikhuluma kakhulu nge- coastal rural tourism.
“Ngeke ngisebenzise iresiphi yaseGoli ngapha ngoba akufani. EGoli siqhakambisa kakhulu amamuseum, impilo yaselokishini nomlando wakhona wangesikhathi sobandlululo nokunye. OGwini sibheke kakhulu imvelo, ezamasiko, ulwandle nokunye okuningi,” kusho yena.
Uthi yilokho azogxila kukhona nokuthuthukisa umphakathi ngolwazi nangokuba uziqhenye ngendawo yawo futhi uqonde iqhaza lezokuvakasha emphakathini.
Ukwenzile lokhu ngempumelelo eshintsha ubuso belokishi laseGoli, i-Alexandra, elalidume ngobugebengu nemikhukhu laba ngelinye lamalokishi aheha izivakashi, waklonyeliswa kwiGlobal Enterprise Congress (GEC) ngaleli qhaza.
Uthe emgodleni wakhe ufisa ukubona iqhaza elibanjwa ngezokuvakasha kungagcini nje esiyingini saseSouth Coast kodwa sedlulele nakwezinye izindawo.
Uthe kumele kube nobudlelwano obuqinile nosomabhizinisi bendawo ngoba yize i- tourism yenganyelwe wuhulumeni kodwa umthamo wayo omkhulu usezandleni zosomabhizinisi abazimele.
“Nabo kumele bengashiywa ngaphandle,” kusho yena.
Uthe kabafisi ukuba iSouth Coast yaziwe kuphela ngokungcebelekela amaholidi kodwa kumele iphinde yaziwe njengendawo ongayithokozela uma uze ngokwebhizinisi ( business tourism) noma ufuna indawo epholile futhi ethule uma uhlose ukwelulama emuva kokuba sesibhedlela ( medical tourism).
Mayelana nezinhlelo zokubungaza inyanga yezokuvakasha, uNkz Mangcu uthe kumanje bamatasa balungisa zona kodwa wethembisa ukuthi ngeke ziphazamiseke izinhlelo zangaphambilini ebezihlale zikwikhalenda.
“Sihlele indidiyela yezinhlelo ezizokuba ngasekupheleni kwenyanga. Umphakathi uzokwaziswa ngazo maduzane,” kusho yena.
Lesi sizinda sokuvakasha sakhiwe yi-Scottburgh, yi-Port Shepstone, yi-Margate ne-Port Edward.
OKUNYE NGAYE:
Uzalelwe eKing William’s Town, e-Eastern Cape.
Unesitifiketi se-Masters kwi-Destination Management asithola eGeorge Washing-ton University.
Une-Master of Art Degree ayithole e-University of the Witwatersrand ne-Bachelor of Arts Degree ayithole e-University of Fort Hare.