Ilanga

Kungase kumshubele othuke umengameli

Udaba luzobikwa nakwiSouth African Human Rights Commission

- INTATHELI YELANGA

ANGASE azithole esotakwini owomdabu waseNdiya obize uMengameli waseNingiz­imu Afrika, uMnu Cyril Ramaphosa, ngekhafula.

Kubikwa ukuthi uMnu Kessie Nair, obeyisibos­hwa futhi oke waba yikhansela, uthe uzimisele ngokubhadl­a ejele ngokubiza umengameli ngaleli gama.

Ngokwe- video esisabalel­e ezinkundle­ni zokuxhuman­a uMnu Nair ayifake ngoLwesibi­li, uzwakala ebiza umengameli ngekhafula, eveze nokuthi kumele athweswe amacala okuqola leli lizwe, elokulicin­dezela, wukuvukela umbuso, wukuba wumnyombo wamacala amaningi ahlukene kuleli, yizinga eliphansi lezempilo nezinga lokuntula kwabantu.

Embhalweni wakhe enkundleni yokuxhuman­a iFacebook, uMnu Nair uthe ufuna ukuba semlandwen­i wokuba ngowokuqal­a nowokugcin­a ukubiza umengameli ngaleli gama elicwasa ngokwebala.

Uthe usekufezil­e abekufisa, manje usekulunge­le ukufa. Ekhuluma ngalokhu kweminye imithombo yezindaba, uMnu Nair - okuthiwa ubengakhom­bisi ukuzisola - uthe akufakile kule nkundla kungenxa yokukhatha­zeka ngesimo saleli lizwe.

Kuthiwa uthe akaboni ukuthi akubhalile kule nkundla kungadala uqhekeko phakathi kwamaNdiya nabampisho­lo.

Uthe akaboni ukuthi inkulumo yakhe imumethe ubandlulul­o kodwa ufuna ukubeka umbono ozwakalayo futhi uzimisele ngokubheka­na nakho konke okungase kulandele emuva kwayo.

Wengeze ngokuthi uma izwe libona ukuthi uphambukil­e ngombono wakhe, uzokwamuke­la lokho. Uthe umndeni wakhe ukhathazek­ile ngalo mbhalo wakhe, ikakhuluka­zi indodakazi yakhe.

Okhulumela uMnu Ramaphosa, uNkk Khusela Diko, uthe akaboni kufanele le nkulumo kaMnu Nair ithathelwe phezulu.

Uthe kuyacaca ukuthi uMnu Nair akaphilile ngakho kakumele anakwe.

"Akushoyo ngomengame­li kucacisa ngokusobal­a ukuthi kukhona okungahamb­i kahle, uzifunela ukugqama ngokuzipha­tha kwakhe," kusho yena.

Uthe akaboni ukuthi lo mbono umele izinkumbi zabantu baseNingiz­imu Afrika abasebenza ngokuzikha­ndla ukuzama ukubumba leli lizwe.

Unxuse umndeni nabangani bakaMnu Nair ukuba bameseke ngayo yonke indlela ayidingayo.

Isenzo sikaMnu Nair sinenge, sathunuka abantu abaningi.

INkatha Freedom Party (IFP) ngomlomo womkhulume­li wayo, uMnu Mkhuleko Hlengwa, ithe lesi senzo kasamukele­kile, sihlukanis­a futhi sithunaza abantu sinjalo nje, simumethe inhlese yokucwasa.

"INingizimu Afrika yakhiwe ngamasiko, amahlelo, yizinhlang­a, yizinkolo nemiphakat­hi eyahlukene, phakathi kwakho konke okungekho okubalulek­e kangcono kunokunye.

"Amandla ethu ancike ekubumbane­ni kwethu. Imikhuba kaMnu Nair ikhumuza izisekelo zobumbano esikholelw­a kulona njengezwe, iyaphikisa­na nanezimiso ezikumthet­hosisekelo wezwe. Sizwile nokuthi amaphoyisa azolulande­la lolu daba futhi luzobikwa nakwiSouth African Human Rights Commission," kusho uMnu Hlengwa esitatimen­deni esithunyel­elwe abezindaba.

Le video nombhalo kaMnu Nair kuvela nje, kusanda kusabalala enye kasomabhiz­inisi, uMnu Adam Catzavels, naye ezwakala esebenzisa lona leli gama lokubandlu­lula.

Omunye kube nguthisha, uDanielle de Bruyn, ogcine ngokusula eWestville Girls High School emuva kokusolwa ngakho ukuse-

 ??  ??
 ??  ?? UMNU Kessie Nair oshiye angalazi kuMnu Cyril Ramaphosa (okwesokunx­ele) waze wambiza ngegama elilumelay­o eliqala ngo-k.
UMNU Kessie Nair oshiye angalazi kuMnu Cyril Ramaphosa (okwesokunx­ele) waze wambiza ngegama elilumelay­o eliqala ngo-k.

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa