GALAKAJANA
KUTHIWA iqembu lesizwe laseNingizimu Afrika likanobhutshuzwayo, iBafana Bafana, liwinile kule mpelasonto edlule, futhi lawina ngamagoli awu-6! Mina kangisenandaba neqembu lesizwe ukuthi liyashaywa noma liyawina ngoba cha selingixove umphefumulo kwanela.
Udokotela wami futhi wangexwayisa kahle wathi ngigweme izinto ezizongixova umoya ngoba phela ngingazithola sengimelwa yinhliziyo, ngidabule amafu.
Ondlebezikhanyilanga bathi ukuxoveka umphefumulo, lokhu bona abathi phecelezi yi- stress, kuyabulala kanti izigidigidi zabantu umhlaba wonke sihamba phezu kwazo sikhuluma nje, ngaso belu lesi stress.
Esami i- stress yiBafana Bafana, yingakho udokotela wathi ngingasayibuki, futhi ngingabuzi ngisho nangemiphumela yemidlalo yayo. Kukhona-ke iziduphunga nje eziphaphayo ezibe sezingitshela ukuthi lidlale kanjani leli qembu. Ngiyasola ukuthi laba bantu kabazona iziduphunga, kodwa baphezu kwecebo lokungibulala.
Phela uma bengibulala kanjalo, kuyoba nzima ukuba inkantolo ithole ubufakazi. Angathi noma ummeli wami ethi uyayichaza le nto, ijaji limane linikine ikhanda, libona phela ukuthi yinsumansumane lena.
Ngiyabona nje selibuza ijaji lithi: “Uthi ummangalelwa ubulele umufi ngeBafana Bafana?” “Yebo, nkosi yenkantolo, kunjalo,” sekuphendula ummeli wami. Ubone ijaji selesula ibunzi, lijuluka, selifuna nokukhumula nemidada.
“Ngabe iBafana Bafana wuhlobo lukashevu oluthile abamphuzise wona?” kuqhuba lona ijaji belu, lizama ukuyiqonda kahle le ndaba. “Nkosi yenkantolo, iBafana Bafana akusiwona ushevu, kodwa yiqembu lesizwe lebhola,” sekuphendula ummeli naye eqala ukujuluka ibunzi nomsinsila.
“Umuntu ubulawa kanjani ngeqembu lesizwe? Yinsumansumane phela lena. Ningazongichithela isikhathi sami. Leli cala ngiyalichitha,” ijali lisho lishaya phansi ngalesi sando sokhuni okuthiwa phecelezi yi- gavel.
Ngithemba angingedwa kulokhu ngoba phela kuthiwa iFNB Stadium ibigenqeza nje kungekho muntu, umdlalo ubukelwe yizihlalo nedlanzana nje elithi malibe yizinkulungwane ezibaliwe. Yilo leli dlanzana labalandeli bebhola elithi thina silahlekelwe wuthando lwezwe lethu iNingizimu Afrika.
Phela basibiza ngawo wonke amagama esilungu abawaziyo, bebuza ukuthi iBafana Bafana izophumelela kanjani uma thina singayixhasi ngokuya ezinkundleni ngobuningi bethu, siyoyibuka.
Mina-ke ngibanika elula nje impendlulo, ethi ababukeli bebegcwala ezinkundleni iminyaka ngeminyaka bexhasa iqembu ebelingenandaba nabo.
Lishaywa lingazange lizame nokuzama lokhu, kodwa abadlali bayashesha ukutelekela ukukhushulelwa imali namabhonasi.
Uma leli qembu lifisa ukuheha izihlwele ukuba zibuye ngobuningi, kumele liqale ukudlala ngokuzimisela kuyo yonke imidlalo, kuthi noma lishayiwe, kubonakale kodwa ukuthi lizame ngawo wonke amandla ebelinawo.
Yikho kodwa okufunwa ngabalandeli.
Akekho umuntu ongaqhubeka abhejele ihhashi okuthi uma uqala umjaho, bese lona liyama litelebhele, lizibuke amacala, amanye ebe egijima eyokweqa umugqa wokuphumelela.
IBafana Bafana ifana nesoka elihluphayo futhi eliyisidwedwe somuntu nje, kodwa lilokhu lincenga intombi ukuthi ilixolele. Ithi uma ixola intombi, liqhubeke nokuyixova umphefumulo njengenhlalayenza. Laliwe futhi, liphinde lincenge, kodwa izenzo zalo lutho ukushintsha. Siyafika isikhathi lapho intombi sekuyime emphinjeni, isithi cha kwanele.
Kulula ukushela intombi entsha kunokuzama ukubuyelana nalena osuyihluphe isikhathi eside. Lapho phela kumele ubonise ushintsho olubonakalayo futhi isikhathi esijana ngaphambi kokuba uxolelwe.
NeBafana Bafana kusamele isebenze futhi ijuluke, ibonise ukuthi isiyasihlonipha njengabalandeli, futhi abadlali bayalihlonipha ijezi leqembu lesizwe.
Mayiqale ngokuwina i-Africa Cup of Nations (Afcon), mhlawumbe sesingacabanga ngokubuyela ezinkundleni siyobukela.
Ngabe iBafana Bafana wuhlobo lukashevu oluthile?