"Akasayi emsebenzini uthisha obegcona umfundi ozibulele"
Umndeni uthi uzothatha izinyathelo
ABese beze bamqamba igama lokuthi yihhashi. Kwamanje izinhliziyo zomndeni zibuhlungu...
KASALUBHADI emsebenzini uthisha waseSonyongwana High School, eSibhizane, eCreighton, osolwa ngokuba yingxenye yokugconwa komfundi wakulesi sikole ngesimo somzimba wakhe, okugcine kuholele ekutheni azilengise ngeledlule.
ILANGA langoMsombuluko libikile ngalolu daba.
Isidumbu sika-Andiswa Chiya (17), obefunda uGrade 9 kulesi sikole, sitholwe ngamalungu omndeni wakhe silenga esihlahleni esibudebuduze nakubo. Kuthiwa ushiye ebhale incwadi, ekhala ngokuthi uyehluleka wukubekezelela ukuhlala egconwa ngabafundi nothisha bakhe, bethi mubi.
Ubalule ukuthi bebembizela phambili, bambuze ukuthi yintombi enjani lena embi ngalolu hlobo. Kuthiwa besebeze bamqamba negama, bethi uyihhashi.
Ngesikhathi ILANGA likhuluma noMnu Muzi Mahlambi okhulumela uMnyango wezeMfundo KwaZulu-Natal - odabeni oluphume ngoMsombuluko uveze ukuthi bazothathelwa izinyathelo bonke othisha abathintekayo. Uthe kuyihlazo ukuthi kunothisha nabafundi abahlukumeza abanye abafundi ngezici zabo.
UMnu Petros Chiya onguninalume kamufi, uthe umshana wakhe ubengakaze awubikele umndeni ngokuhlukumezeka kwakhe esikoleni.
“Le ngane yashonelwa ngunina, ibikhuliswa yimina. Kangikaze ngibubone lolu bubi obubonwa ngabanye. Ngidinwe kakhulu uma ngithola umbiko futhi sathola incwadi echazayo ngesizathu esiholele ekutheni izibulale. Bese beze bamqamba negama lokuthi yihhashi.
“Kwamanje izinhliziyo zomndeni zibuhlungu ngoba selokhu kwenzeke lesi sigameko, abanye bakhuluma ukudelela nokubukela
phansi umndeni wakithi njengoba singewona umndeni omkhulu lapha endaweni. Abanye bayakhuluma ezinkundleni zokuxhumana, bathi ifile imbongolo. Abanye bathi ubethanda ukuzibulala.
“Sisazohlangana namanye amalungu omndeni, sibhunge ngezinyathelo okufanele zithathwe ngoba kasikwemukeli ukuthi kuhambe ingane ngenxa yabantu abawazi kahle umthetho.
“Omunye walab’ othisha ngiyamazi futhi ngowasendaweni. Kusukela ngoMsombuluko akasayi esikoleni. Ngeke kumsize ukubaleka ngoba thina incwadi siyigcinile futhi yiyona echaza konke.
“Ngiyafisa ukuba abantu banciphise ukukhuluma kabi ngoba indlela abakhuluma ngayo ngalesi sigameko, iyangilimaza mina nezinye izingane zalapha ekhaya,” kusho uMnu Chiya.
ILANGA lizame kaningi ukuxhumana noMnu Mahlambi mayelana nokuthi seluqaliwe yini uphenyo ngalezi zinsolo ezibhekiswe ezisebenzini zomnyango wakhe, kodwa langamthola.