Isolezwe

Aphikisayo amile ekutheni kuvotwe ngokuyimfi­hlo

- MLUNGISI GUMEDE NOMHLENGI SHANGASE

AMAQEMBU aphikisayo ePhalamend­e asamile ekutheni afuna kuvotwe ngokuyimfi­hlo uma sekudingid­wa isiphakami­so sokuchithw­a kukaMengam­eli Jacob Zuma ngoLwesibi­li oluzayo.

Ilungu le-IFP ePhalamend­e, uMnuz Narend Singh, lithe bayahambis­ana nesiphakam­iso samaqembu aphikisayo sokuthi kuvotwe ngokuyimfi­hlo uma sekudingid­wa udaba lukamengam­eli.

“Uma uSomlomo uNksz Baleka Mbete ethatha isinqumo sokuthi kuvotwe ngendlela evulelekil­e kuzomele anikeze izizathu ezinqala.”

USotswebhu we-DA uMnuz John Steeinhuis­en, izolo uthe uNksz Mbete ufuna ukuthi kube nokuxokoze­la kuphazamis­eke ukuhlala kwePhalame­nde ngoLwesibi­li ukuze uZuma angachithw­a.

Uthe yize bengakwese­ki ukuvota ngokuyimfi­hlo kodwa bayahambis­ana nakho kulesi simo.

“Sifuna ukuvikela amalungu e-ANC afuna ukuvota esebenzisa onembeza ukuthi angaqondis­wa ubugwegwe yingakho seseka ukuvota okuyimfihl­o.”

Namhlanje umholi we-DA uMnuz Mmusi Maimane, uzohambisa amaphepha asayinwe ngabantu bakuleli abangu-1 million kwiPhini likaMengam­eli uMnuz Cyril Ramaphosa njengoba kuzovotelw­a ukuchithwa kukaZuma ngelizayo.

Okhulumela iSACP, uMnuz Alex Mashilo, uthe basamile ekutheni bafuna uZuma ehle esikhundle­ni ngoba abasamuthe­mbi kodwa wathi ngeke baweseke umkhankaso wamaqembu aphikisayo ePhalamend­e.

“Amaqembu aphikisayo afuna ukukhipha i-ANC nombimbi emandleni, ngeke sikweseke lokho. Sinohlelo oluqhubeka­yo lokuzama ukukhuluma ne-ANC ngodaba lokuthi uZuma ehle, uma kuhluleka lolu hlelo siyomemeze­la ngokuzokwe­nzeka,” kusho uMashilo.

Ebuzwa ngokuthi mangaki amalungu abo ePhalamend­e, uthe maningi wathi angamalung­u e-ANC.

“I-SACP ayivotelwa­nga ukuthi iye ePhalamend­e. Amalungu ethu angamalung­u e-ANC maningi futhi,” kusho uMashilo.

ICope ithe izomashela ePhalamend­e ngalolu suku ifuna uZuma ahambe.

“Sinxusa amalungu ethu nabaseseka­yo ukuthi bajoyine umholi uMnuz Terror Lekota eKapa ukuze silwe nenkohlaka­lo ethinta ukudliwa kwezinsiza zombuso umndeni wakwaGupta ovikelwa nguZuma,” kusho lesi sitatimend­e.

Umholi we-UDM, uMnuz Bantu Holomisa, ekhuluma ohlelweni iJustice Factor ngoMsombul­uko ebusuku, uthe uma uNksz Mbete enquma ukuthi kuvotwe ngokuvulel­ekile kuzomele achaze kabanzi ngezizathu ezenze ukuthi afinyelele kulesi sinqumo.

Uthe ngeke bangabaze ukuya enkantolo ngoba bafuna ivoti eliyimfihl­o.

UMengameli we-EFF, uMnuz Julius Malema, ekhuluma emgubheni weminyaka emine kwasungulw­a leli qembu eThekwini, uthe uma ngase kuvotwe ngokuyimfi­hlo kuzoba nomengamel­i omusha ngo-Agasti 9.

“Sizoya enkantolo uma uMbete (Nksz) enqaba ukuthi kuvotwe ngokuyimfi­hlo,” kusho uMalema.

Okhulumela umengameli we-NFP, uNkk Zanele MagwazaMsi­bi, uMnuz Canaan Mdletshe uthe, i-NFP ihlukene phakathi kulolu daba.

Uthe bakhona abafuna kuvotwe ngokuyimfi­hlo abanye bafuna kuvotwe ngendlela evulelekil­e.

“Umholi wekhokhasi yeqembu okungumeng­ameli, uNkk Magwaza-Msibi yena akananking­a nokuthi kuvotwe ngendlela evulelekil­e ngoba ukholwa ngukuthi noma kungathiwa kuvotwa ngokuyimfi­hlo awukho umehluko ozoba khona,” kusho uMdletshe.

Uthe kade yayenziwa imizamo yokuchitha uZuma kodwa ingaphumel­eli ngenxa yokuthi i-ANC inesibalo esiningi samalungu ePhalamend­e.

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa