Ukhala ngokushesha baqhathwe abesifazane
UPHROMOTHA wesibhakela wesifazane, uMbali Zantsi, ukholwa wukuthi ukuphonsa emphandwini wezingonyama amabhokisa esibhuda yikhona okwenza iNingizimu Afrika ingabi naye umpetha womhlaba.
ENingizimu Afrika kuze kube yimanje munye umpetha womhlaba kwabesifazane phezu kokuba kukhona asebebuya ezimpini zamabhande amakhulu. Ibhande elihlonishwayo liphathwe ngumshayisibhakela wase-East London, uNoni “She Bee Stingin” Tenge owawina ele-International Boxing Federation (IBF) Female Walterweight ngo-2011 ehlula uDaniela Smith waseNew Zealand.
Nokho leli bhande uliphuciwe ngenxa yokungalivikeli. Ngaphambi kwalokho uTenge ubekade ewine ele-World Boxing Federation (WBF) Female Welterweight ngo-2009 ehlula uGifty Amanua Ankrah waseGhana. Kusewumqansa kubashayisibhakela bakuleli ukuwina amabhande amakhulu emhlabeni okukhona ele-World Boxing Council (WBC, World Boxing Organisation (WBO) nele-World Boxing Association (WBA).
UTenge ushaywe ngomngqimuzo womlalisa phansi ebhekene noLyla McCarter empini yebhande le-WBA e-East London ngo-2012. UGabisile Tshabalala uvume phansi ngomzuliswano wokuqala empini yebhande le-WBC noCatherine Phiri waseZambia nyakenye. Isibhakela sabesifazane siqale eNingizimu Afrika ngo-2001.
“Inkinga ukuthi siyabasheshisa sifuna ukuwina awomhlaba kodwa bengakalungi. Sidinga ukubanika isikhathi, bathuthuke ngendlela efanele,” kusho uZatsi weShowtime Boxing Promotions.
“Bakhona oGabisile noNoni kodwa sibonile kwenzekeni kubona ezimpini zamabhande omhlaba. UGabisile simphonse emphandwini wezingonyama eZambia, wahluleka. Kubalulekile ukufunda ekhaya, sibanyuse uma sebekulungele lokho.”
Phezu kokuba bekhona abashayisibhakela besifazane abawezwa ngaphakathi amankomane kodwa babhekene nenselelo yokungazitholi izimpi. Abanye sebethathe isinqumo sokushiya.
Ngaphezu kwalokho kukhona abasesigabeni sama-amesha abafisa ukungena kwesikhokhelayo kodwa bamadolo nzima ngenxa yenhlupheko abayibukela kude.
Kuvele ukuthi inhlangano u-SABC isizoqala ukusakaza izimpi. Ophromotha bazonikezwa izimpi ngokohlelo lwamathenda. Kuzodingeka uphromotha agculise iBoxing South Africa (BSA) ngakho konke ngaphambi kokuphasiswa kwempi ezovezwa kwithelevishini.
“Kubukeka isimo sizoba ngcono njengoba kubuya i-SABC. Inkinga esibhekene nayo ngabashayisibhakela besifazane wukuthi abazitholi izimpi. Uthola ukuthi esigabeni ngasinye babili, okusho ukuthi bazolwa bobabili kuphela okuyinto engalungile,” kusho uZantsi.