Isolezwe

Kulindwe inkomba ngemfundo yamahhala

- MHLENGI SHANGASE

UNGQONGQOS­HE wezimali uMnuz Malusi Gigaba uthe balinde umkhomband­lela ngendaba yemfundo yamahhala ezikhungwe­ni zemfundo ephakeme kuMengamel­i Jacob Zuma osethole umbiko wekhomishi­ni ebiphenya ngokuxhasw­a kwale mfundo.

UGigaba uthe ikhomishin­i yenze izincomo zokuthi ingaxhaswa yini le mfundo ibe mahhala njengoba abafundi beyibeke ezithebeni zezwe ukuthi ibhungwe eyale mfundo.

“Uyakhula umkhakha wemfundo ephakeme njengoba kulo nyaka unguR77 bilion, ngo2020/2021 kuzonyuka ukuxhaswa kwalo mkhakha kube nguR97 billion. Lokhu kufaka ukuxhasa njalo ngonyaka abafundi abangaphez­ulu kuka-450 000 emanyuvesi nasemakoli­shi,” kusho uGigaba.

Ukusho lokhu izolo ethula isabelo sakhe sokuqala samaphakat­hi nonyaka.

Uthe okuningi kuzogqanyi­swa ngumengame­li uma esethula inkulumo ebhekiswe esizweni ngonyaka ozayo nakwisabel­o sonyaka ozayo ngoFebhuwa­ri.

Izolo, kuvele ukuthi ukuxhasa abafundi ngemali egcwele kungashodi­sa imali yokuxhasa imfundo ngoR61 billion eminyakeni emithathu ezayo.

Kanjalo nokuxhasa abafundi basemakoli­shi kungabiza uR23.5 billion eminyakeni emithathu ezayo. UGigaba umemezele ukuthi eminyakeni emithathu ezayo kuzotshalw­a ngaphezulu kukaR1.1 billion ukuphucula ingqalasiz­inda ezikhungwe­ni zemfundo ephakeme.

Le mali izokwakha izindawo zokuhlala abafundi okuzokwenz­a abafundi abangu-300 000 bathole imibhede ngo-2026. Usho lokhu nje abafundi basenyuves­i yaseKapa bamashele ePhalamend­e izolo befuna kudedelwe umbiko wemfundo yamahhala njengoba ikhomishin­i yeJaji Jonathan Heher isimnikile uZuma umbiko.

I-DA ibhalele ikomiti lemfundo ephakeme ifuna kuphoqwe uZuma ukuthi adedele umbiko njengoba sekuphele izinsuku ezingaphez­ulu kuka-50 awuthola umbiko.

UGigaba umemezele ukuthi imfundo yamazinga aphansi izokwabelw­a uR44 billion ukwakha izikole, ukulungisw­a kwezikhona, ukwakha amalaborat­ories namathoyil­ethi.

Khonamanja­lo, kubikwa ukuthi amandla eRandi ehlile ngemuva kokuthi uGigaba ethule isabelomal­i. Engakaseth­uli belinguR13.74 eDoleni laseUSA. Emuva kwenkulumo laba nguR13.93.

 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa