UMengameli Zuma akadedele umbiko izwe lizifundele
NGESONTO eledlule kuputshuke umbiko weKhomishini kaHeher ebicubungula ukuthi iNingizimu Afrika ingakwazi yini ukuthi abafundi basemanyuvesi bafunde mahhala.
Le khomishini eyajutshwa nguMengameli Jacob Zuma ukuthi ibheke lezi mfuno zabafundi ezaphakanyiswa eminyakeni emibili edlule ngesikhathi kunemibhikisho ye-FeesMustFall ezweni lonke.
Ngokombiko owaputshuka, ikhomishini yathi izwe ngeke likwazi ukuthi abafundi basemanyuvesi bafunde mahhala okwamanje ngoba imali yokwenza njalo ayikho. Ngokwalo mbiko owaphuma kwelinye lamaphephandaba angeSonto, ikhomishini iphakamisa ezinye izindlela okungazanywa ngayo ukulekelela abafundi ukuze wonke umuntu ofisa ukufunda akwazi ukufunda.
Akulula-ke ukuphawula kakhulu ngombiko oputshukile ngoba usuke engekho owuqinisekisile nokusho ukuthi kunamathuba okuthi kungenzeka ezinye izinto ezikuwo ziphume sezishintshile uma usukhishwa ngokusemthethweni.
Yingakho nje sithi uZuma akadedele lo mbiko ukuze wonke umuntu ezozifundela wona bese kuyabonakala ukuthi izwe libambisana kanjani ukuze kulekelelwe abafundi.
Yimbi lento eyenziwayo ukuthi ulokhu ubanjiwe lo mbiko usuphothuliwe ngoba sekuyoze kuthi mhlazane uphuma siwungabaze ukuthi kusayiwona yini owekhomishini noma kukhona okunye osekushintshiwe kuwo.
Isiphakamiso semfundo yamahhala ngudaba olubucayi kabi futhi siyavuma ukuthi kufanele kucophelelwe uma kukhulunywa ngalo kodwa futhi lokho akusho ukuthi kufanele kubanjwe kuyekwa ngisho ikhomishini isiwuqedile umsebenzi wayo.
Ngokwenza kanjena yikhona lokho okwenza kubuye kubonakale sengathi le nto yamakhomishini ahlale ephenya izinto ngumdlalo nje wokumosha imali ngoba kuthi eseqedile kodwa kungabonakali ukuthi asize ngani.
Ngisho ngabe kuthiwa akwamukeleki kahle okuphakanyiswa yikhomishini kodwa kumele izwe lazi ukuthi itheni ngoba abafundi, abazali namanyuvesi uqobo bayadinga ukwazi umphumela wayo nanokuthi kusho ukuthini lokho abakuphakamisile ukuze bezoqala bazihlelele kahle.
Eyokudlala umacashelana ngento ebaluleke kanjena ayamukelekile futhi izogcina inomphumela omubi.