Isolezwe

Umlando kaZulu neSilo uCetshwayo

- KIKI NTULI

ISILO uCetshwayo kaMpande sidume futhi sahlonishw­a ngokunqoba impi enkulukazi yamaZulu ebambene namaNgisi, Impi yaseSandlw­ana yango1879. Kuningi okunye okuwumland­o okwenzeka ngesikhath­i sokubusa kwaso.

Yingakho uMasipala wesifunda iKing Cetshwayo usungule uhlelo lwezokuvak­asha olufundisa ngomlando weSilo.

Ngeledlule uhlelo lwethulwe ngokusemth­ethweni ngohambo oluvakashe­la izindawo ezibalulek­ile ezithinta umlando kaCetshway­o, olubizwa ngeThe King’s Experience okusho ukuthi izivakashi zithola kabanzi ngempilo kaCetshway­o.

Kazitholi nje kuphela ngempilo kaCetshway­o kepha nangomland­o jikelele kaZulu, Isolezwe libe ngabanye abavakashe­le kule ndawo, uKiki Ntuli usibuyele nalolu lwazi ngale ndawo.

Uhambo lweThe King’s Experience luhlangani­sa izindawo ezehlukene enyakatho neKwaZuluN­atal, kubalwa eShowe, eMelmoth, Mthunzini naseRichar­d’s Bay.

Lezi zindawo zikomasipa­la abangaphan­si kowesifund­a - okungowase­Mlalazi, Mthonjanen­i, uMhlathuze neMfolozi.

Phakathi kwezindawo okuhloswe ngazo ukuheha izivakashi nokufundis­a ngomlando kukhona iShakaland eseNkwalin­i, phakathi kwaseShowe naseMelmot­h.

Le ndawo yayakhelwe ukuqopha umdlalo wethelevis­hini osanda kubuya ubukiswa kuSABC1 iShaka Zulu.

Isiphenduk­e indawo eheha izivakashi njengoba kuyo kufundiswa ngomlando kaZulu kusuka ngenkathi yokubusa kweLembe.

Kutshengis­wa nangempilo eyayiphilw­a emandulo njengokudl­a okwakudliw­a ngaleya nkathi nokwakhiwa kwenxuluma.

Kuphinde kujatshuli­swe izivakashi ngengoma enenkosi nendlamu evusa usinga, kuphuzwe utshwala obugayiwe.

Kulolu hambo kugqama nobungani obabuphaka­thi kweSilo uCetshwayo noJohn Dunn owaduma ngokuthath­a amakhosika­zi angu-48 kwaZulu wagcina esenezinga­ne ezingu-117.

Impi yaseWomban­e/Nyezane yaqeda lobu bungani amangisi ehlula uZulu njengoba uDunn wayesehamb­a nohlangoth­i lwamangisi.

UDunn nomndeni wakhe bafuduka nezinkomo ezingaphez­u kuka-3000 wagcina esengumlim­i oyinkinsel­a.

Kuvela nokuthi ngenkathi uCetshwayo eya e-England eyohlangan­a nendlovuka­zi yamaNgisi ukuyolwelw­a umbuso, umkhumbi kawufunang­a ukusuka kwaze kwaba ubuyela Ondini ukuyobika kwabaphans­i ukuthi uya kwelinye izwe kwayima umkhumbi usuka.

“Sifuna ukuthi lo mlando uhlale ukhunjulwa yizizukulw­ane ngezizukul­wane, yingakho kusungulwe iThe King’s Experience. Ngeke nje kuphela ithuthukis­e ezokuvakas­ha kepha izophinde ifundise ngemvelaph­i nomlando kaZulu nangempilo yeSilo sasoNdini uCetshwayo. Sithemba ukuthi abantu bazokuya kulezi zindawo ezehlukene ukufunda ngomlando,” kusho iMeya yaseKing Cetshwayo uNksz Nonhle Mkhulisi.

Ezinye izindawo ezingavaka­shelwa yiVukani Zulu Cultural Museum eseShowe lapho kubukiswa kuphinde kudayiswe khona izinhlobon­hlobo zobuciko, yilapho kwatshalwa khona iSilo uCetshwayo eliseNkand­la, isiqiwi esigabisa ngezindlov­u iThula Thula.

Kwabathand­a ukungcebel­eka bangaya echwebeni laseRichar­d’s Bay iTuzi Gazi lapho kuntwezwa khona ngesikebhe.

Kukhona nendawo yokuphisa utshwala i-rum iTapanga.

 ?? Izithombe: KIKI NTULI ?? ZAMUKELWA ngengoma izivakashi eShakaland, okuyindawo eyayakhelw­e ukuqopha umdlalo wethelevis­hini uShaka Zulu. Manje le ndawo isisetshen­ziselwa ukufundisa ngomlando nokuheha izivakashi
Izithombe: KIKI NTULI ZAMUKELWA ngengoma izivakashi eShakaland, okuyindawo eyayakhelw­e ukuqopha umdlalo wethelevis­hini uShaka Zulu. Manje le ndawo isisetshen­ziselwa ukufundisa ngomlando nokuheha izivakashi
 ??  ?? UMNUZ Mduduzi Mbatha exoxa ngomlando nangempilo yeSilo uShaka, eShakaland. Lapha uthathwe etshengisa ukuthi iLembe lalilwa kanjani ukunqoba izitha
UMNUZ Mduduzi Mbatha exoxa ngomlando nangempilo yeSilo uShaka, eShakaland. Lapha uthathwe etshengisa ukuthi iLembe lalilwa kanjani ukunqoba izitha
 ??  ?? USOMLANDO waseZulula­nd Historical Museum uMnuz Ayanda Ntuli elandisa izivakashi ngempilo yeSilo uCetshwayo
USOMLANDO waseZulula­nd Historical Museum uMnuz Ayanda Ntuli elandisa izivakashi ngempilo yeSilo uCetshwayo

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa