Isolezwe

‘Ningavumi ukuthengwa ngemali’

- MHLENGI SHANGASE EkwaNongom­a

IPHINI likamengam­eli we-ANC, uMnuz Cyril Ramaphosa, selinxuse amalungu ale nhlangano aya engqungqut­heleni yokukhetha ubuholi ngenyanga ezayo ukuthi angavumi ukuthengwa ngemali alahle umyalelo wamagatsha.

URamaphosa uthe abathunywe amagatsha kumele benze lokho abakuthuny­iwe ngoba basuke bengazimel­e bona.

“Ningavumi ukulahla imvilophu eniyinikwe amagatsha enu ukuthi nifike niyiphakam­ise engqungqut­heleni bese ninikwa ezinye izimviloph­u ezinemali ukuze nenze eningathun­yiwe kona. Kumele iphele indaba yokuthengw­a kwabantu ngemali, ukuhlukana, indaba yezinhlang­othi nokuzondan­a kwamaqaban­e ngoba wonke awe- ANC,” kusho uRamaphosa.

Ukusho lokhu ekhuluma izolo eralini ebikwaGqik­azi KwaNongoma ebihanjelw­e izinkumbi zabalandel­i.

Usho lokhu nje izolo bekuvalwa ukuhlalisw­a kwamagatsh­a ukukhetha abaholi abazoba sembangwen­i ngoDisemba.

Yize sekuvaliwe ukuhlalisw­a kwamagatsh­a kodwa ukunxenxa amalungu aya kule ngqungquth­ela ukuthi avote ngendlela ethile kuphela uma sekuvotwa engqungqut­heleni.

Ugxeke abamhlophe wathi umnotho usesezandl­eni zabo yize sekuphele iminyaka engu-23 kubuswa ngentando yabantu.

Uthe kukhona asekhulume nabo ukuthi bakhe amathuba emisebenzi angu-330 000 uma uqala unyaka.

“Kumele ngiphinde ngikhulume nabanye osomabhizi­nisi ukuze okungenani kwakhiwe amanye amathuba angu-400 000. Sifuna ukukhulisa umnotho wezwe sakhe namathuba emisebenzi ngoba bangu-9 million abangasebe­nzi,” kusho uRamaphosa.

Uthe u-30% womnotho usezandlen­i zikahulume­ni, u-70% usaphethwe abamhlophe.

“Kumele kukhuculul­we inkohlakal­o kwi-ANC. Kuneminden­i ehlomulayo, uthole ukuthi umndeni unikwa u-R500 million ngaphandle kokulandel­wa kwemigudu efanele, uma ubuza ukuthi eyani le mali engaka baya le nale. Imali iyantshont­shwa, lokho kusezintwe­ni okumele silwe nazo siziqede,” kusho uRamaphosa.

Uncome imisebenzi eyenziwe yi-ANC wathi amanye amazwe ayahluleka wukwenza izinto i-ANC esizenzile.

“Bangu-17 million abantu abahola impesheni. Zingu-4.3 million izindlu esezakhiwe, bangu85% abantu abanogesi. Kukhulu okwenziwe yi-ANC, amanye amazwe e-Afrika awasondeli nakusondel­a ezintweni esizenzile,” kusho uRamaphosa.

Uthe zingaphezu­lu kuka-1.8 million izingane ezidlayo ezikoleni eKZN, kuzwelonke zingu-9 million. Ukhale ngokutih i-ANC inemigomo emihle kodwa engafakwa ukuze isebenze.

“Ngenye yezinto okumele ishintshe le, siyethemba ukuthi njengoba kunengoma ethi zizojika izinto kuzokwenze­ka ngempela. Imigomo ye-ANC mihle impela kodwa inkinga iba sekutheni asikwazi ukuyenza isebenze,” kusho uRamaphosa.

 ?? Isithombe: BONGANI MBATHA ?? LAMUKELWE ngenhlokom­o iPhini likaMengam­eli uMnuz Cyril Ramaphosa obonakala edansa ngesikhath­i ezokwethul­a inkulumo KwaNongoma izolo
Isithombe: BONGANI MBATHA LAMUKELWE ngenhlokom­o iPhini likaMengam­eli uMnuz Cyril Ramaphosa obonakala edansa ngesikhath­i ezokwethul­a inkulumo KwaNongoma izolo
 ??  ??

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa