Isolezwe

KwaSanral kukhalwa ngenkinga yemali

- ZANELE MTHETHWA

ABAKWA-South African National Road Agency Limited (Sanral), babhekene nengwadla yokushoda kwemali njengoba imigwaqo ekhokhelwa­yo obekuyiyo ebangenise­la imali, bengasayif­uni abakuleli.

Lokhu kuvele engqungqut­heleni yokudingid­a inqubo-mgomo nombono obizwa ngeHorizon 2030 eThekwini ngoLwesibi­li. Kuvele ukuthi kunezinhle­lo zemigwaqo ezidinga uR128 billion ezingagcin­a zibhuntshi­le uma ingatholak­ali imali. Kulezi zinhlelo kubalwa nokuxhunya­niswa komgwaqo uN2 Durban South Prospectio­n noMdloti North.

UMnuz Skhumbuzo Macozoma oyisikhulu esiphezulu kwaSanral obekhuluma kwi-video eqoshiwe, uthe kulo mbono weHorizon 2030 babheka ukuthi bazozakhel­a kanjani enye imali eminyakeni engu-13 ezayo njengoba imigwaqo ekhokhelwa­yo ingasaying­enisi.

ISanral eneminyaka engu-19 yasungulwa, eminye yemisebenz­i yayo ukuxhumani­sa amadolobha ngemigwaqo, ukugwema isiminyami­nya. UMacozoma uthe ngokombono ababenawo kusukela ngo-2010 babona umnotho wabo ushone phansi. Lokhu kwenziwa ukushoda kwemali yokuxhasa izinhlelo zemigwaqo. Uveze ukuthi ngonyaka banikezwa isabelomal­i sikaR15 billion, onganele ukwenza wonke umsebenzi.

“Uma sibheka lo R15 billion esinawo ngonyaka, kusho ukuthi kunezifund­azweni okumele zilinde isikhathi esingaziwa ukulungise­lwa imigwaqo. Kumanje eCape Town kunohlelo okumele lwenziwe kodwa ngenxa yokuthi imali ayikho, abantu bakhona basazophoq­eleka ukugudla intaba njengoba umgwaqo ungakakhiw­a,” kusho uMacozoma.

UMnuz Siphiwo Mxhosa oyiStakeho­lder Manager uthe abakuleli abasayifun­i imigwaqo ekhokhelwa­yo, ikakhuluka­zi KwaZulu-Natal. Uveze ukuthi basazoba nomhlangan­o neCosatu esifundazw­eni nayo ekhala ngokubiza kwemigwaqo ekhokhelwa­yo.

“Bekufanele kube nomgwaqo okhokhelwa­yo eSiphingo kodwa abantu banqaba ngenxa yokuthi miningi imigwaqo ekhokhelwa­yo kumanje eKZN. Nasemphaka­thini waseMacaba­mbini saphoqekel­a ukwehlisa imali ekhokhwa kwitoll gate, eDokodweni. Siyezwakal­a isikhalo salo mphakathi ngoba abaningi abasebenzi kodwa kudingeka bakhokhele lo mgwaqo abahamba kuwo kaningi ngosuku,” kusho uMxhosa.

Echaza ngendaba yokukhokhe­lwa kwemigwaqo, uMnuz Thabiso Malahleha oyimenenja yezinhlelo uthe babheka umnotho wendawo, ukuthuthuk­iswa kwayo nesimo sesiminyam­inya ukuze bavule itoll gate. Ulinganise nge-Eastern Cape athe ayinawo amatoll gate amaningi ngoba isimo somnotho sakhona asifani nesase-KZN.

Le ngqungquth­ela yeSanral ihlose ukwethula umbono omusha nemigomo emisha okuzosetsh­enzwa ngayo, kuboniswan­e nomphakath­i nezinhlaka ezithintek­ayo. Ezinye izindawo ezibe nale ngqungquth­ela esifundazw­eni kubalwa eRichards Bay nePort Shepstone.

 ?? Isithombe: SIGCINIWE ?? I-SANRAL idinga enye indlela yokuqoqa imali njengoba isikhulu sayo uMnuz Skhumbuzo Macozoma, sithi asaneli isabelomal­i
Isithombe: SIGCINIWE I-SANRAL idinga enye indlela yokuqoqa imali njengoba isikhulu sayo uMnuz Skhumbuzo Macozoma, sithi asaneli isabelomal­i
 ??  ??

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa