Kulungiswa uxhaso kwabezamakhono
ZINGAPHEZULU kuka-30 000 izitshudeni zasemakolishi amakhono, amaTechnical Vocational Education and Training Colleges (TVET), ezingakawasayini amafomu oxhaso nesikhwama esixhasa ngemali iNational Students’ Financial Aid Scheme (NSFAS).
Lokhu kuvezwe nguNgqongqoshe woMnyango weMfundo ephakeme, uNkk Naledi Pandor, izolo onxuse lezi zitshudeni ukuthi ziwasayine ngokushesha lawo mafomu.
Uthe sekujutshwe izisebenzi ezingaphezulu kuka-50 ezikhungweni zemfundo ephakeme ukuze ziqinisekise ukuthi izitshudeni ziyasizakala.
“Selokhu umlawuli omusha weNSFAS eqale umsebenzi, sekukhishwe uR2.2 billion wokuxhasa izitshudeni. Yizitshudeni ezingu-43 925 ezisayine amafomu zathola uxhaso kanti ngezibalelwa ku-30 000 okusadingeka zizosayina. Lokhu kusho ukuthi lezi zitshudeni ezingasayinile kazilutholile uxhaso,” kusho uNkk Pandor.
Uthe kulo nyaka njengoba kuqale imfundo yamahhala, sebekhokhele izikhungo zemfundo ngaphezulu kukaR17 billion.
Uthe njengoba kunabasebenzi beNSFAS ezikhungweni zemfundo, kunezitshudeni ezibalelwa ku-50 000 okutholakale ukuthi zidinga uxhaso.
Uthe kunezinselelo ngohlelo lokuthi izitshudeni zizifakele ngqo izicelo zoxhaso kulesi sikhwama. Lolu hlelo lwaqala ngo-2013.
“Lolu hlelo lwahlolwa iminyaka emihlanu, emanyuvesi amahlanu nasemakolishi angu14. Lunabele kuzona zonke izikhungo nyakenye.
“Ekuqaleni konyaka odlule kube nezinkinga zamakhompyutha kudingeka imininingwane ifakwe ngesandla nokwadala izinkinga.”
Uthe lokhu kwenza ukuthi ezinye izitshudeni zingalutholi uxhaso, wathi uqale lo nyaka ngezinkinga njengoba kwakumele baqale baxazulule eyezitshudeni ezingalutholile uxhaso.
“Umnyango uqale ukusebenzisana noNSFAS ekuqaleni konyaka ukuze kulungiswe le nkinga yanyakenye. Kulo nyaka kumele sakhe uhlelo olungenazihibe lokuxhasa izitshudeni ngonyaka ozayo.”
Uthe abahola izitshudeni basize kakhulu ekutheni kutholakale lezo ezingakalutholi uxhaso.
Uthe njengoba kuvulwe iwindi lezicelo, lizovalwa ngoNovemba 30.