‘I-EFF isethubeni lokwenza kahle’
ISEMATHUBENI okwenza kahle KwaZulu-Natal i-EFF njengoba inhlangano yezitshudeni engaphansi kwayo, i-EFF Student Command, idle umhlanganiso ezikhungweni zemfundo ephakeme ezintathu kulesi sifundazwe.
Lona ngumbono wabahlaziyi bezepolitiki ababona ukuthi okhethweni lukazwelonke lwangonyaka ozayo leli qembu lizongenisa ezindaweni ebeziphethwe ngamanye amaqembu.
Okhethweni lwango-2014 leli qembu lathola izihlalo ezimbili esiShayamthetho sesifundazwe.
Umhlaziyi wezepolitiki, uMnuz Thabani Khumalo, uthe leli qembu lizoba semathubeni okwenza kahle ngonyaka ozayo.
“Ukwenza kahle kwenhlangano yezitshudeni kusho ukuthi maningi amathuba okuthi lenze kahle nangonyaka ozayo. Amanye amaqembu awagawule abheke.”
UMnuz Lukhona Mnguni, osenyuvesi yaKwaZulu-Natal, uthe isebenze kanzima le nhlangano yezitshudeni ukuwina esizindeni esaziwa ngese-ANC ne-IFP.
Uthe ukuntenga kobuholi beSasco kwenze izitshudeni zaqoma ukuvotela i-EFFSC.
“Lokhu kukhomba ngokusobala ukuthi uma i-ANC intengantenga akhona amanye amaqembu angenayo avale izikhala.”
I-EFFSC idle amandla eNyuvesi yaseZululand, eMangosuthu University of Technology naseDurban University of Technology.
I-EFFSC ayenzi kahle KwaZulu-Natal kuphela njengoba iphethe nakwezinye izikhungo kwezinye izifundazwe okubalwa iMpumalanga neFree State.
Izitshudeni ezikhulume neSolezwe ziveze ukuthi isizathu esidala ukuthi zivotele i-EFFSC wukuthi ayiculi kodwa iza nomnyakazo.
Isitshudeni saseDUT esicele ukungadalulwa ngoba sesaba ukuthi singahlukumezeka ngenxa yokuvotela i-EFFSC, sithe sithanda i-EFFSC ngoba ayigcini ngokukhuluma kodwa iza nomnyakazo.
“Into eshaya iSasco wukuthi abaholi bayo uma sebephethe ababi nesikhathi sokunaka izitshudeni uma zizocela usizo bahlale bethi bamatasa futhi bakhankasa ngamanga njengoba babethi isitshudeni ngasinye sizothola i-laptop okuyinto egcine ingenzekanga,” kusho isitshudeni.
Sithe enye into ekhubaza iSasco wukuthi kunezinsolo ezithi abantu bayo babuye bagwazelwe yiziphathimandla zezikhungo.
Esinye isitshudeni esivotele i-EFFSC eMUT sithe sikwenze lokhu ngoba ngesikhathi kufike omunye wabaholi baleli qembu wakhuluma into ebathinta ngqo.
“Wasitshela ngezinkinga esizibonayo, nokuthi abaholi bayo bayafunda. Umuntu usitshela ngento naye abhekene nayo.”
Ilungu le-EFF esiShayamthetho sesifundazwe, uMnuz Vukani Ndlovu, lithe ibagqugquzela kakhulu impumelelo yenhlangano yabo yezitshudeni ezikhungweni zemfundo ephakame. “Sikholwa ukuthi sizokwenza kahle KwaZulu-Natal okhethweni lwangonyaka ozayo ikakhulukazi njengoba intsha THUMELA umbono ngalolu daba kuFacebook (Isolezwe), kuTwitter (@isolezwenews) noma umqhafazo ku-45773. I-sms ibiza R1,50. ezikhungweni zemfundo ephakeme yenze kahle.”
Uthe uma izitshudeni zingaphuma ngobuningi ziyovota lokho kuzokwenza zishintshe kakhulu izibalo ngesikhathi sokhetho.
UNobhala we-ANC esifundazweni uMnuz Mdumiseni Ntuli, uthe bazoyixoxa eyokuhlulwa kweSasco emhlanganweni wesigungu sesifundazwe ngoba bakhathazekile ngokwenzekile.
USihlalo weSasco esifundazweni, uMqondisi Duma, uthe bazovuka bazithathe ngonyaka ozayo wathi emakolishi amakhono bazoyishaya kakhulu le nhlangano yezitshudeni ngoba yilapho bemandla khona.
“Okwenzeke la akusho ukuthi uzohlulwa uKhongolose ngonyaka ozayo. Kuhlale kwenzeka, siyawina siphinde sidliwe kodwa akukaze kushintshe kakhulu okhethweni. Nakulokhu ke ngeke ube khona umehluko i-ANC izobuyela emandleni,” kusho uDuma.
UMengameli we-EFFSC, uPeter Keetse, uxwayise ngokuthi ukudla kwabo umhlanganiso ngale ndlela kuyisiqalo sezinto ezizokwenzeka ngonyaka ozayo.
Uthe yintsha ehlahla indlela eya phambili wathi ngonyaka ozayo bazobe begcoba umholi wabo njengomengameli wezwe ngoba bazobe bewine ukhetho.
Izibalo zekhomishini eyengamele ukhetho, i-IEC, ziveze ukuthi ingu-1.334 million intsha eneminyaka engu-20 kuya ku-29 ebhalisele ukuvota ibe ngu-1.393 million ephakathi kuka-30 kuya ku-39 ezovota.
Le ntsha iyona enesibalo esikhulu sabantu abazovota kulesi sifundazwe esinabantu abangu-5.3 million.
Kwabaphakathi kuka-40 kuya ku-49 bangu-999 109 abazovota kanti kwabaphakathi kuka-18 no-19 bangu-50 802 abazovota, kwabangu-50 kuya ku-59 bangu-741 878 abazovota.