Banyelwe inyoni esandleni abalimi bakamoba eKZN
BANYELWE inyoni esandleni abalimi bakamoba abamnyama KwaZulu-Natal ngemuva kokuthola uxhaso lukaR71 million, kuMnyango wezoLimo esifundazweni.
Lolu xhaso lwethulwe emcimbini obuseGingindlovu, lapho inhlangano yabalimi boHlanga, iSouth African Farmers Development Association (Safda) kade igubha iminyaka emithathu yasungulwa.
UNgqongqoshe walo mnyango esifundazweni, uMnuz Themba Mthembu uthe bewuhulumeni bazimisele ekutheni basebenzisane nezinhlangano zabamnyama ukuze bazisize.
“Sisafuna ukuhlangana nabantu abatshala ummbila, amadumbe, ubhatata namazambane ngoba iyona ndlela ekwazi ukuthi isebenzeke kalula ubhekane ngqo nezingqinamba ezibhekene nalabo bantu emkhakheni abasuke bekuwo,” kusho uMthembu.
Uthe lo R71 million abawukhiphayo uzoya ngqo, kubalimi abamnyama ukuze nabo bakwazi ukuncintisana nabalimi abamhlophe.
“Ingakho siwuhumeni sithe asibasize ukuze bangacindezeleki basalele emuva uma bencintisana nozakwabo abamhlophe,” kusho uMthembu.
Uthe isizathu esidala ukuthi abantu bagcine sebebolekisa ngomhlaba abasuke benikwe wona uhulumeni ukushoda kwezinsiza namakhono okusebenza umhlabathi.
“Ingakho siwuhulumeni sizama ukuthi sibaqeqeshe abantu ukuze uma sebethola umhlaba bangahluleki ukukhiqiza,” kusho uMthembu.
Isikhulu esiphezulu kwaSafda, uDkt Siyabonga Madlala uthe bayinhlangano yabantu abamnyama yabalimi bakamoba exebuke kwinhlangano yabamhlophe iCane Growers Association.
“Sithathe isinqumo sokuthi sizakhele elethu ikhaya eliqondene nokuthuthukiswa kwabantu abamnyama ngoba besibona ukuthi sicindezelekile kuleya nhlangano ebesikuyo yabamhlophe,” kusho uMadlala.
Uthe basiza abalimi ngezinsiza nangamakhono.
“Inhlangano yethu izalwe ngo-2015, namuhla sigubha iminyaka emithathu inhlangano yasungulwa, into esiziqhenya ngayo kakhulu ukunika umlimi omnyama izwi embonini kashukela ebiphethwe ongxiwankulu abamhlophe nokukwazi ukulawula ikusasa lemboni, ngamanye amazwi abanye abalimi abamnyama abasakhula banalo ikusasa kulo mkhakha,” kusho uMadlala.
Uthe bathokoze kakhulu ngosizo abaluthola kuhulumeni njengenhlangano yabantu abamnyama.