Isolezwe

Umzukulu uficwe edla izicubu zesalukazi

- NONTUTHUKO NGUBANE

USAKHUZA umhlola umphakathi nomndeni wowesilisa oneminyaka engu40 okuthiwa ubhokode ngommese ugogo wakhe wabe esedla izicubu zakhe KwaDambuza, eMgungundl­ovu.

Amalungu omndeni kaNkk Judith Ndlela (90), athi ayoyixoxel­a amagwababa echobana into ewehlele izolo ekuseni.

UNksz Thandeka Ndlela elandisa Isolezweng­okwenzekil­e uthe, ubelele nogogo wakhe ngesikhath­i umsolwa engqongqoz­a ngendluzul­a efuna bavule ngenkani ekamelweni abalala kulo.

“Uqale ngo-2 ezintatha engqongqoz­a, eshaya nesicabha. Ugogo uthe akavulelwe, ubephethe imimese nobhushu. Ulande impepho ekamelweni lakhe wabe eseyishisa eduze kwalapho bekulele khona ugogo. Ubelokhu ekhuluma into engazwakal­i. Uphuciwe imimese nezikhali, kwaba sengathi wehlisa umoya. Kuthe ngabo-7 ekuseni ugogo elele endlini yokuphumul­a ngisamenze­la ukudla, wavele waqhamuka ekamelweni lakhe wabhokoda ugogo ngommese esifubeni. Ugogo ubelokhu ekhala ethi, ‘kulungile ngane yami uma ngibulawa uwena’, yilapho ngiphume khona endlini ngiyocela usizo komakhelwa­ne,” kusho uNksz Ndlela.

Uthe ubuye nomakhelwa­ne umsolwa elokhu esika izicubu zikamufi ezidla, ebeke nosawoti eceleni kwakhe.

“Ubedla izicubu zakhe, kukhona nosawoti esisola ukuthi ubegcobhoz­a kuwo. Bese sithukile sikhala, simangazwa yinto abeyenza kugogo,” kusho uNksz Ndlela.

Uthe omakhelwan­e bafikile bazama ukumnqanda kodwa kwaba nhlanga zimuka nomoya njengoba ubesenolak­a.

Omunye umakhelwan­e okhulume neSolezwe wacela ukuthi igama lakhe ligodlwe ngenxa yobucayi bodaba uthe namanje kusenzima nokudla ukudla ngenxa yento ayibonile.

“Besilokhu sizwa kunomsindo sazitshela ukuthi into ezophela. Sizwe abakhona sebememeza saya sithi siyolekele­la. Sifice ummese usesifuben­i kugogo, umsolwa ehlezi kusofa eduze kwesidumbu elokhu esika izicubu, ezidla ziluhlaza zinjalo. Namanje angikholwa into engiyibone ngamehlo ami,” kusho umakhelwan­e ebabaza.

Kuthiwa umsolwa ubesebeke namanzi esitofini nokusolwa ukuthi ubefuna ukupheka ngawo isidumbu sikagogo wakhe.

Indodakazi kamufi uNksz Busi Ndlela ithe bona bewumndeni bashaqekil­e ngoba umufi ubengamath­e nolimu nomsolwa.

“Besingalin­dele ukuthi umsolwa angenza lokhu, akayena umuntu ohluphayo kodwa uma eke waphuza ugologo bekungathi uphambanel­wa ikhanda. Umama (umufi) uyena umuntu obekwazi ukumgoba nomuntu abebezwana naye kakhulu njengoba ubemenzela yonke into. Noma sithetha sithi akayofesa njengoba ezihlalela ekhaya engasebenz­i, umama ubemvikela. Bebezwana kakhulu bengahluka­ni nokusixaka­yo ukuthi kwenzeke kanjani lokhu,” kusho yena. Uthe noma embuza umsolwa ukuthi kungani ebulale umufi, kuthiwa akazange aphendule ubelokhu evula amehlo kakhulu, sengathi umqondo uhambile.

NgoJanuwar­i 5 nonyaka lo mndeni bewenzele umufi umcimbi wokugubha iminyaka engu-90 azalwa. Kuthiwa umsolwa wayekhona kodwa wangagubha nabo.

Abomndeni bathe abazi noma lo mcimbi akazange awujabulel­e yini umsolwa.

Okhulumela amaphoyisa KwaZulu-Natal uColonel Thembeka Mbele uthe, kuvulwe icala lokubulala ngemuva kokugwazwa kowesifaza­ne oneminyaka engu-90 amanxeba amaningi.

“Owesilisa oneminyaka engu-40 ushaywe umphakathi wabe eseboshwa amaphoyisa. Uyiswe esibhedlel­a lapho egadwe khona amaphoyisa,” kusho uCol Mbele.

Umndeni uthe umsolwa ufuna ajeziswe inkantolo ngesenzo sakhe.

 ??  ?? JUDITH NDLELA
JUDITH NDLELA
 ??  ?? THUMELA umbono ngalolu daba kuFacebook (Isolezwe), kuTwitter (@isolezwene­ws) noma umqhafazo ku-45773. I-sms ibiza R1,50.
THUMELA umbono ngalolu daba kuFacebook (Isolezwe), kuTwitter (@isolezwene­ws) noma umqhafazo ku-45773. I-sms ibiza R1,50.
 ??  ??

Newspapers in Zulu

Newspapers from South Africa