AKTUEEL: Seksspeletjies onder kinders is allesbehalwe onskuldig!
Nie alle kinderspeletjies is so onskuldig as wat ouers dink nie. En party het gevaarlike seksuele ondertone wat die gevaarligte moet laat flikker, waarsku kenners. DEUR ernusta maralack
Wegkruipertjie, kennetjie, aan-aan – lekker kinderspeletjies wat ons nou nog met heimwee laat terugdink aan ons kinderdae. Maar wat die kinders deesdae speel, is soms allesbehalwe onskuldig . . .
Vat nou maar die speletjie genaamd “Vang My, Druk My”wat ons in ’n Kaapse woonbuurt gesien het. Dit lyk op die oog af na ’n lekker speletjie tussen ’n groep seuns en meisies, maar dit het baie vinnig ontaard in iets wat menige ouer se hare sal laat regop staan. Want in hierdie speletjie waar die seuns die meisies jaag, word dit baie seksueel wanneer die seuns die meisies op ’n onvanpaste wyse bevoel en betas wanneer hulle die meisies vang.
In die toneel wat ons gesien het, het ten minste drie seuns op een meisie toegesak, haar omsingel en suggestief aan haar begin vat. Maar dit het nie daar geëindig nie. Toe voeg die seuns in kru-taal by:“Ons speel nou Vang My, N** My!”en van die meisies wat saamgespeel het, het ewe kru byvoeg,“d****r haar as sy nie wil saamspeel nie!”. En die mees onstellende: Die kinders wat gespeel het, was almal tussen sewe en 12 jaar oud. Hulle is dan veronderstel om nog onskuldig te wees – hoe weet hulle van sulke goed op daai ouderdom?
Die ouer seuns het die leiding geneem en het die jonger seuns in die groep beheer met die meeste meisies wat gewillig saamgespeel het. Daar was een of twee meisies wat duidelik ongemaklik was met die“druk my”-gedeelte, maar dis dan wanneer van die ander meisies die seuns aangemoedig het om fisieke geweld te gebruik om die onwillige meisies te laat saamspeel.
Hierdie is nie ’n speletjie waarvan Kuier bloot net gehoor het nie. Ons het dit self aanskou toe die kinders dit gespeel het. Dit was vroegaand – tussen halfsewe en seweuur – op ’n weeksaand. Dalk het die kinders se ouers gedink hul kinders speel maar net buite rond, soos wat kinders maar doen, sonder dat hulle weet van watter seksuele aard die speletjies werklik is.
PROBLEEM STREK WYD
Toe Kuier begin rondvra oor“Vang My, Druk My”en die seksualisering van kinders en kinderspeletjies in die algemeen, blyk dit hierdie speletjie is maar net“the tip of the ice berg”. Ons sit met ’n generasie kinders (selfs voorskools en op laerskool), wat aan pornografie verslaaf is en seksueel suggestiewe musiekvideo’s kyk en probeer uitbeeld wat hulle gesien het!
“Vang My, Druk My”word klaarblyklik ook nie net gereserveer vir wanneer die kinders by die huis speel nie. ’n Bekommerde ma van die Wes-Kaap, Stella Johnson* (28), het onlangs met dié speletjie kennis gemaak, maar in ’n ander vorm.
Stella vertel haar dogter, Zoey* (6), wat in gr. R is, het onlangs by die huis aangekom en gekla oor drie seuns in haar klas
wat ’n speletjie met haar wil speel waarin hulle haar probeer vasdruk en soen. Sy het nie daarvan gehou nie en ’n ander keer vir Stella vertel sy het een van die seuns geklap omdat hy nie wou ophou (probeer het om haar vas te druk en te soen) nie.
“Zoey het vir my gesê die speletjie se naam is‘Vang My, Soen My’en sy het haar juffrou ook daarvan vertel, wat die seuns aangespreek het. Zoey het egter later weer kom kla oor die seuns en gesê hulle wil nie ophou nie. Ek het haar pa gesê om skool toe te gaan en met die hoof te gaan praat. Ek wonder net waar kom die kinders aan hierdie speletjie en/of hulle dit by die huis ook speel?”voeg Stella bekommerd by.
Sy sê voorts die hoof het die seuns se gedrag onder hul ouers se aandag gebring en in ’n vergadering, wat Stella bygewoon het, vir ouers gesê kinders kan instem om nie weer die speletjie te speel nie, maar dit tog doen wanneer daar nie ouer- of volwasse toesig is nie.“Die hoof het ouers aangeraai om eerder hul kinders in die huis in te laat kom – veral saans of ná hulle uitgeval het – sodat hulle ’n oog oor hul kinders kan hou wanneer hulle speel. As ’n mens ’n meisiekind het, wil jy nie hê iets moet met haar gebeur nie, daarom vra ek elke dag vir Zoey hoe haar dag was.”
STATISTIEKE
Toe ons praat met dr. Marita Rademeyer, ’n kliniese sielkundige en medestigter van die Kindertrauma-kliniek in Pretoria, het wat sy gesê het, die wind uit ons seile geneem.
Volgens Rademeyer is daar wêreldwyd ’n probleem met kinderseksualisering en problematiese seksuele gedrag. Die grootste skok is dat omtrent 40% (4 uit 10 gevalle) van kinders wat slagoffers is van seksuele mishandeling, sê ander kinders het dit aan hulle gedoen. En nader aan die huis het hulle navorsing gedoen en agtergekom watter groot rol pornografie in die seksualisering van kinders en problematiese seksuele gedrag speel.
“Pornografie is ’n groot bekommernis en ons sien dit selfs by voorskoolse en gr. 1 – 2-kinders wat verslaaf is aan pornografie! En 1 uit 10 hoërskoolkinders in Gauteng kyk daagliks pornografie,”deel Rademeyer die skokkende werklikheid. Sy behandel onder andere kinders wat ander kinders seksueel uitbuit sowel as kinders wat verslaaf is aan pornografie.
Sy sê egter ouers en volwassenes moet bewus wees van watter gedrag normaal is en watter nie om te verhoed dat hulle oor- of onderreageer en deur hul optrede meer skade aanrig.“Dis normaal vir ’n voorskoolse kind om te sê,‘show me yours and I’ll show you mine’omdat hulle nuuskierig is, maar wanneer daar penetrasie in die vagina of anus plaasvind of byvoorbeeld deur middel van ’n stokkie wat in die anus of vagina gedruk word of orale kontak met die genitalië, moet ons bekommerd raak.
“Dieselfde met wanneer ’n ander kind geforseer of gemanipuleer word om seksuele dade te pleeg. En as daar ’n ouderdomsverskil van twee jaar tussen die kinders is, wek dit alles gevaarligte.”
Sy sê voorts ouers en volwassenes se optrede wanneer hulle uitvind van iets seksueel van aard tussen kinders, speel ’n belangrike rol. As voorbeeld sê Rademeyer as twee voorskoolse meisies hul broekies aftrek en na mekaar se geslagsdele kyk, moet jy nie oorreageer deur die kinders te slaan en te sê hulle mag nie meer maatjies wees nie. Dis beter om met hulle te praat en leiding te gee en te verduidelik hoekom hulle dit nie mag doen nie. In terme van ’n onderreaksie, sê Rademeyer as een kind ’n vinger in ’n ander se vagina druk en volwassenes maak dit af as“kinders is maar net kinders”, is dit nie die regte manier om die situasie te benader nie.
ONTOEPASLIKE SPEL
Pornografie en musiekvideo’s waar die lyne tussen sensueel en seksueel geblur word, speel ’n groot rol in kinderspeletjies soos“Vang My, Druk My”, wat so ’n groot seksuele ondertoon het.
“Seksuele spel is nie noodwendig traumaties nie, maar dit ís ontoepaslik as gevolg van pornografie en die omstandighede van hul samelewing. Kinders kyk TV en musiekvideo’s met seksuele suggestiewe bewegings op YouTube wat seksualiteit promote. Musiekvideo’s word nie gereguleer nie,”voeg Rademeyer by.
Maar die skokfeit wat sy ons meegedeel het, is voorskoolse kinders wat verslaaf is aan pornografie.“Die meeste kinders kom per ongeluk op pornografie af op hul pa, oupa of ouer se selfoon. In Pretoria byvoorbeeld is daar gevalle van ouers wat pornografiese video’s van hul eie kinders maak en dit verkoop! En dis nie net pappas wat dit doen nie, mammas ook.”
Rademeyer doen deurlopend navorsing oor nuwe neigings op die gebied van kindermishandeling en seksuele uitbuiting.
In navorsing wat die organisasie CIET in 2004 gedoen het, het hulle onder meer bevind 1 uit 10 meisies vind seuns wat seksueel aggressief is, aantreklik. En kinders glo ook dis oukei vir ’n seun om ’n meisie te dwing om seks te hê.“Dit kom uit die verkragtingskultuur in Suid-Afrika en dis nie net meisies wat seksueel mishandel word nie; mans ook,”verduidelik Rademeyer.
Oor hoe sy voorstel skole speletjies soos “Vang My, Druk My”moet hanteer, sê Rademeyer elke skool behoort ’n beleid te hê wat riglyne gee oor hoe om sulke voorvalle te hanteer; by wie dit aangemeld word; en hoe dit hanteer moet word.
“Dit baat nie jy straf ’n kind vir ontoepaslike spel nie, want hy sal dit net weer doen wanneer jy nie sien nie. En wees versigtig om nie net te dink seuns is alleen die aggressors nie. Meisies kan dit aan mekaar ook doen en seuns met mekaar. As daar forsering was, haal diep asem, raak kalm en gaan dan skool toe.”
Wanneer ouers sulke voorvalle soos geseksualiseerde kinderspeletjies of soortgelyke voorvalle met ’n skool opvat, moet hulle sê,“dít het gebeur, wat is die beleid in plek, wat gaan ons doen en teen wanneer kan ek terugvoering verwag?”En indien jy nie voldoende terugvoering kry nie, wend jou na die owerhede.
Ons lewe in ’n tyd waar kinders toegang tot soveel goed het en ouers weet nie waarmee kinders hulself besig hou nie. Wat“Vang My, Druk My”en kenners ons leer, is dat ons meer bewus moet wees van ons kinders se doen en late en gepas moet optree indien nodig. Maar een ding is vir seker – ons kan nie niks doen nie.
“Ek wonder net waar kom die kinders aan hierdie speletjie en/of hulle dit by die huis ook speel?” Stella Johnson*