Só sê ’n KRUIE-EN-RISSIEBOER

HEINRICH LATEGAN WORCESTER, WES-KAAP

Tevrede in die Breederiviervallei is nie ’n tradisionele wingerdboerdery nie. Hier word ook lekker warm rissies en basiliekruid verbou, wat Heinrich Lategan (op die foto hierbo saammet sy vrou, Tamari) onder die Naked Earth-vaandel aan die voedseldiensbedryf verskaf.

JY BOER MET WYNDRUIWE. HOE HET DIE NUWE VERTAKKINGS DEEL GERAAK VAN JOU ONDERNEMING? Onsisallankalbedrywigmetbasiliekruid, maar het eers sowat drie jaar gelede begin rissies plant. ’n Restaurantgroep het ons destyds gevra om vir hulle basiliekruid te kweek. Dit het in die laaste tyd nie so goed gegaan met die wynbedryf nie, daarom was dit ’n goeie idee om te diversifiseer. Mettertyd het ons die basiliekruid begin verwerk en gevries en nog later het ons pesto daarvan begin maak. Met die regte toerusting kon ons nog resepte ontwikkel om ook aan die spyseniersbedryf pesto te lewer. Ons het die klante gevra watter ander produkte hulle soek, en die antwoord was ingemaakte jalapeñorissies, veral om rissie- poppers te maak. Ons maak dit in ’n asynoplossing in en verskaf die rissies in groot maat aan die bedryf. Die meeste van ons kombuisen supermarkprodukte word onder die Naked Earth-handelsmerk bemark.

VERBOU JULLE IN TONNELS OF OP LANDERYE? Op landerye. Albei die gewasse vaar goed in ons omgewing, want dit verkies hitte in die groeityd, waarvan daar meer as genoeg is in ons somer. Ons plant sowat 2 ha basiliekruid, wat neerkom op 80 000 tot 90 000 plantjies. Die rissieboerdery is omtrent die helfte so groot. Ons moet die rissies en kruie besproei, wat nie ideaal is in die heersende droogte nie. Albei gewasse groei net in die somer, waarna ons die basiliekruid verwerk en vries en die rissies inmaak vir wintertyd.

HET ALBEI GEWASSE ’N KORT PRODUKSIESIKLUS? Ons plant einde September en oestyd vir basiliekruid breek al middel Oktober aan. Ons oes tot die koue begin, hier einde Maart. Ons oes rissies vanaf middel-Desember tot in Maart of April.

IS DIE GEWASSE ARBEIDSINTENSIEF? Ja, veral basiliekruid verg baie arbeid, want die blare word met die hand geoes. Daar is vooruitsigte om die oesproses te meganiseer. Hier is ’n ou op Worcester wat ’n selflopermasjien laat bou het. Dit het lemme wat die basiliekruid op ’n sekere hoogte afsny en dan met waaierbande tot in kiste vervoer. Daar is nog nie regtigmeganisasieindierissiebedryfnie, want jy werk met ’n baie sagte produk. Rissies oes egter ’n bietjie makliker as basiliekruid. Jy kan ’n klomp rissies vinnig oes met minder mense.

HOE WARM IS ’N JALAPEÑORISSIE? Daar is ’n skaal wat die hitte-eenhede van rissies meet (die Scoville-skaal), en op daardie skaal lê jalapeño’s baie laag. Ek sou sê so vyf tot ses uit tien, waar tien uiters warm is. Daar is egter kultivars binne die jalapeño-familie wat baie warm is. Ons is aan saadverskaffers en kwekers uitgelewer, en sommige jare kry ons nie die kultivar Maxi-Jala, wat die perfekte sterkte en grootte is, in die hande nie.

HOE MAAK JULLE RISSIE- POPPERS?

Ons vul dit met gegeurde roomkaas en doop dit dan in melk, eier en krummels. Daarna word dit in die oond gebak of gediepbraai.