‘Daar sal genoeg entstowwe wees’
Onderstepoort Biologiese Produkte (OBP) het sy versekering gegee dat boere nie vanjaar sal sukkel om entstowwe betyds te bekom nie.
OPB is tans hard aan die werk om genoeg entstof teen vektor-gedraagde siektes vir die komende enttyd te vervaardig, sê dr. Jac o bM odum o, hoof van bedryf sontwikkeling by die maatskappy.
“In die verlede was daar vertragings met dié tipe entstowwe. Dit het tot groot ontevredenheid gelei. Ons werk nou volgens ’n 15 maande-produksiesiklus om te verseker dat entstowwe teen onder meer bloutong, drie-dae-stywesiekte, knopvelsiekte en bosluisgedraagde siektes, soos anaplasmose (galsiekte) en rooiwater, nie in die komende enttyd vir boere ’n probleem word nie.”
Hy skryf tekorte aan van dié entstowwe vroeër vanjaar toe aan’ n streng gehaltebeheerstelsel wat daartoe gelei het dat’ n aantal besendings entstowwe afgekeur is. Dit het tot ’n gaping van twee maande in die beskikbaarheid van sekere entstowwe gelei.
“Ons vervaardig egter nou meer van hierdie entstowwe in die aanloop tot November, wanneer die vraag ’n hoogtepunt bereik, om produksiegapings te voorkom. Terselfdertyd wil ons seker maak dat die entstowwe wat ons beskikbaar stel, aan die hoogste standaarde voldoen. Met verbeterde vervaardiging s geriewe en gehaltebeheer kan ons seker maak dat ons entstowwe aan die hoogste standaarde voldoen, sonder dat produksiegapings voorkom.”
Die maatskappy het ook sy sakemodel aangepas om sy verspreiding reg oor die land te verbeter. Daar was groot beleggings in die koue ketting stelsel om seker te maak die middels voldoen aan die strengste staandaarde en werk doeltreffend.
Wat entstowwe vir skape betref, het die OBP sy koueketting tot 72 uur te rek. Dit beteken hy kan nou sy sleutelkliënte in die verafgeleë dele van die Wes-, Noorden Oos-Kaap doeltreffend bedien.
Die verpakkingsmateriaal van die ent- stowwe is ook verbeter, wat meebring dat hy minder terugsending as sy mededingers het, sê Jacob. “Ek meen dus wat diens betref, staan ons op gelyke voet met ons mededingers.”
PRIVATE SEKTOR
Intussen is die private sektor ook besig met navorsing om entstowwe wat voorheen eksklusief deur OBP vervaardig is, te vervaardig en te versprei. Entstowwe teen onder meer knopvelsiekte, drie-daestywesiekte en slenkdalkoors is reeds by ander maatskappye beskikbaar.
Dr. Danie Odendaal, direkteur van die Veeartsnetwerk, sê die maatskappy Design Biologix en die Universiteit van Pretoria het ’n projek van stapel gestuur om bloedmonsters te verkry van skape wat verlede jaar met bloutong geïdentifiseer is. “Dit is gedoen sodat bepaal kan word watter serotipes verantwoordelik was vir die grootskaalse uitbreking van bloutong in Suid-Afrika. Sowat 50 werkbare monsters is verkry.”