VERTROU SARB SE BELEID, VRA KGANYAGO
PRYS- en loonvasstellings wat aansienlik hoër as inflasie is, kan uiteindelik langdurige hoë inflasie meebring. Daarom moet mense nie die Suid-Afrikaanse Reserwebank (SARB) se inflasieteikenbeleid wantrou nie, het mnr. Lesetja Kganyago, president van die SARB, op die landbousakekamer Agbiz se kongres op Somerset-Wes gemaan.
Volgens Kganyago streef die SARB na ’n “konstante en stabiele” inflasiekoers van 3% tot 6%. Inflasieskokke – soos die huidige hoë voedselpryse weens die droogte – het egter inflasie tot bo hierdie band gedryf.
“Die probleem is nie dat inflasie bo 6% is nie, maar die probleem is dat mense – veral prysen loonbepalers – begin glo die SARB het nie ’n band van 3% tot 6% in sy visier nie, maar eerder 6% plus ’n aanbodskoksyfer.”
Dit lei daartoe dat werknemers vir lone hoër as inflasie onderhandel om hul lewenstandaard te onderhou en onderne- mings hul pryse opstoot om die koste te absorbeer. Dit het, wat Kganyago noem, ’n tweede ronde-effek. “Wanneer hierdie prysen loonbepalers hoër inflasie verwag, vervul hul optrede hierdie verwagtinge,” het Kganyagogesê.
“Die bank is besorg oor die loonvasstellings wat die afgelope tyd gemaak is en wat hoër as inflasie is.
“Dit is ten spyte van swak groei en die feit dat inflasieverwagtinge by die boonste vlak van die teikenband lê. Dit is tekens dat inflasie permanent sal versnel, veral as verdere skokke plaasvind.”
INFLASIETEIKENS
Kganyago sê as Suid-Afrikaners by die bank se beleidsraamwerk hou, sal dit die ekonomie se mededingendheid in die internasionale arena beskerm en toekomstige groei aanwakker.
Hy sê die SARB trek sedert Januarie 2014 die monetêre be- leidsgordel in. Dit is sodat die koste vir beleggers om geld te leen, laag bly en uitvoerbedrywe die mededingende voordeel van die swak rand behou.
“Hierdie optredes sal inflasie verlaag en die ekonomie weer stabiliseer. Dis goed vir almal op die lange duur. Die inflasieteikenstelling is internasionale beste praktyke, want dis deursigtig, maar erken ook dat daar ’n verrekening (trade off) tussen inflasie en groei is.
“Inflasieteikenstelling help beleidmakers reageer op ’n tydelike aanbodskok, maar dit werk net solank die bank prys- en loonbepalers kan oortuig van sy toewyding tot die inflasieteikenband.”
Kganyago sê die huidge voedselprysinflasie is ’n tydelike skok wat die oorhoofse inflasie buite die teikenband stoot.
Hy sê ’n verswakking in die geldeenheid is ongemaklik, maar ditis’nmanierombyekonomiese swak plekke aan te pas (soos dalende kommoditeitspryse).
“Dis egter ook geneig om inflasie te laat styg, want firmas verhoog produsentepryse in reaksie op die hoër invoerpryse en verbruikers eis hoër lone om hul lewenstandaard te onderhou. Met die huidige droogte en die swakker geldeenheid, speel kospryse ’n ongekende sterk rol in die inflasieverwagtinge.”
–
‘Wanneer hierdie prys- en loonbepalers hoër inflasie verwag, vervul hul optrede hierdie verwagtinge.’